Çfarë meritojmë? Pse e meritojmë? Sot e dimë se arti i të merituarit ka të bëjë me ato procese që veprojnë midis asaj që duam dhe asaj që përfundimisht marrim. Kur flitet për artin e të merituarit, e dukshme është se i referohet zinxhirit klasik mes punës së palodhur, këmbënguljes dhe fryteve që vijnë prej saj. Edhe pse kjo ka të bëjë shumë me meritën, e vërteta është se nuk mbaron me kaq.
Ka shumë faktorë të tjerë që plotësojnë ekuacionin e asaj që meritoni dhe asaj që merrni. Pikërisht për këtë arsye flitet për artin e meritimit. Siç vërtetohet shpesh, njerëzit jo gjithmonë marrin atë që meritojnë. Ndonjëherë ata marrin më shumë, ndonjëherë më pak dhe ndonjëherë asgjë. Drejtësia nuk duket të jetë një nga ata faktorë që funksionon natyrshëm, por kërkon veprime specifike për ta realizuar atë.
Arti i të merituarit na tregon për ato veprime që kërkohen për të lehtësuar procesin në të cilin një person merr atë që, me arsye të mirë, ai ose ajo meriton. Në fakt, çdo person ka një pritshmëri të asaj që meriton, por nuk është gjithmonë i vetëdijshëm për këtë dhe kjo është pengesa e parë. Le ta shohim me më shumë detaje. Arti i të merituarit bazohet në premisën që përmendëm më herët: ne të gjithë kemi pritshmëri për merita. Problemi është se kjo përfshin një pjesë të vetëdijshme dhe një të pavetëdijshme.
Idealisht, në çdo rast, ka koherencë midis të dyjave, por kjo nuk ndodh gjithmonë. Prandaj, ka gjithmonë njerëz që përpiqen të arrijnë një qëllim pa e arritur atë përfundimisht. Herë të tjera ndodh e kundërta: ka njerëz që duket se tërheqin çdo gjë pozitive tek ata, pa pasur nevojë të nvestojnë shumë përpjekje për të. Po pse? Një pjesë e përgjigjes mund të qëndrojë në artin e meritës. Nuk ka lidhje me fatin e mirë apo të keq, me “energjinë” apo gjëra të tilla. Përkundrazi, ajo që ndodh është se pritshmëritë për atë që mendoni se meritoni përkthehen gjithmonë në qëndrime dhe veprime. Këto janë, në fund të fundit, një nga aspektet që na afrojnë ose na largojnë nga qëllimet tona.
E meritoj apo nuk e meritoj?
Në parim, çdo qenie njerëzore meriton më të mirën për veten e tij. Shumë pikë shtohen kur vepron me ndershmëri dhe mirësjellje. Këmbëngulja dhe përpjekja shtojnë asetet e nevojshme për të arritur atë që çdo person dëshiron. Por, duhet të theksohet se ka qëllime të pamundura dhe mosnjohja e tyre çon vetëm në zhgënjim. Është e pamundur të zgjasësh rininë përtej kufijve biologjikë. Nuk mund të ktheheni tek e kaluara në të njëjtat kushte. Njeriu duhet gjithashtu të heqë dorë nga përsosja totale, kushtëzimi i plotë, kënaqësia totale dhe e përhershme dhe ideja e pavdekësisë, si për veten ashtu edhe për gjithçka që ekziston. Përballë qëllimeve të mundshme, ajo që shpesh qëndron midis dëshirës dhe arritjes është ndjenja e të qenit i denjë.
Zhvillimi i artit të të merituarit
Shpesh, një përvojë pa shtjellim nga e kaluara ndodh me idenë se diçka nuk meritohet. Është gjithashtu e mundur që një mandat i pavetëdijshëm është duke u përmbushur, pasojë e mënyrës se si disa autoritete na shikonin në të kaluarën. Po kështu, ndodh e kundërta: të qenit i padukshëm për të tjerët, mund të mbjellë ose ushqejë te njeriu idenë se kjo është ajo që ai meriton. Si ta kapërcejmë këtë? Arti i të merituarit fillon me një rikonfigurim të marrëdhënies tuaj me veten. Ndonjëherë ka kaq shumë vështirësi saqë kërkohet ndihma profesionale për ta arritur këtë qëllim. Herë të tjera, mjafton të bëni një reflektim të sinqertë që të çon në të qenit një shok i mirë për veten. Nga ana tjetër, është e rëndësishme të vendosni kujdesin për veten përpara çdo aspekti tjetër të jetës.
Gjëja e parë është të ruani veten, të ruani integritetin tuaj, t’i jepni vetes rëndësinë më të madhe në gjithçka që bëni. Ky nuk është egoizëm, as arrogancë, por një parim i shëndetshëm sjelljeje.
Botuar tek Revista Psikologjia, Nr.175, muaji janar
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
