Midis janarit dhe tetorit të vitit 2020 “shpëtuan” pothuajse 8 mijë diagnoza të kancerit në sistemin tretës. Veronesi: “Nuk mbyllëm diagnostikimet dhe depistimet”.
Në Itali, midis 1 janarit dhe 31 tetorit të vitit 2020, u zbuluan më pak raste të kancerit kolorektal, të stomakut dhe pankreasit krahasuar me të njëjtën periudhë në tre vitet e mëparshme (2017-2018-2019). Por nuk ka asnjë arsye të gëzohemi: të dhënat, të cilat dolën nga një studim i botuar në revistën Digestive and Liver Disease, mund të lexohen pozitivisht, nëse periudha e konsideruar nuk përkon me atë të shpërthimit të pandemisë Covid-19. “Nuk ka më pak raste të kancerit, ka pasur më pak diagnoza, – shpjegon për HuffPost Profesor Paolo Veronesi, president i Fondacionit Umberto Veronesi dhe Drejtor i Departamentit Kirurgjikal të Gjirit IEO. Për shkak të urgjencës koronavirus, shumë kancere nuk janë diagnostikuar ose janë diagnostikuar në një fazë të mëvonshme.
Prandaj them: nuk ka vetëm Covid, ka edhe sëmundje të tjera. Ne nuk duhet t’i lëmë pas dore ato. Operacioni mund të shtyhet në një hernie, por jo në një ekzaminim onkologjik. Le të mos bëjmë gabimin e vitit të kaluar: ne nuk i mbyllim plotësisht aktivitetet diagnostikuese dhe depistuese. Përndryshe do ta gjejmë veten në disa vjet me një vdekshmëri më të lartë, të dhënë nga tumoret që nuk ishin përgjuar në periudhën Covid-19″.
Profesor Veronesi bën një vlerësim, një vit pas shpërthimit të pandemisë: “Në pranverën e vitit 2020, pas panikut, shumica e spitaleve u shndërruan në spitale Covid. Bllokimi i veprimtarisë së diagnostikimit dhe shqyrtimit kishte për qëllim çlirimin e burimeve (hapësira dhe personeli mjekësor, specifikisht), por rezultati është që shumë diagnoza janë ‘humbur’”. “Pastaj kishte një fenomen tjetër – vazhdon ai, – shumë pacientë, tashmë simptomatikë, nuk shkuan në spital, ose për të bërë vizita nga frika ose pamundësia, duke pasur parasysh mbylljen e rajoneve dhe vështirësitë në lëvizje. Si pasojë, kur këta pacientë iu nënshtruan diagnozës në qershor ose në verë, ata paraqitën tumore në faza më të avancuara dhe për këtë arsye me më pak shanse shërimi. Ajo që mund të presim pas disa vitesh është një rritje e vdekshmërisë për shkak të këtyre diagnozave të vona”.
Disa onkologë, përfshirë Attilio Bianchi, drejtori i përgjithshëm i Institutit Kombëtar të Kancerit IRÇS Fondacioni “G. Pascale ”në Napoli, në nëntor ata ngritën një alarm nga frika e mundësisë së një “pandemie kanceri” në të ardhmen, duke pasur parasysh diagnozat e vona. Paolo Veronesi nuk pajtohet me shprehjen “pandemi”: “Gjithmonë ka pasur tumore, incidenca e disave do të rritet në vitet e ardhshme, e të tjerëve do të ulet. Për shembull, parandalimi po sjell sukses në rastin e kancerit të qafës së mitrës, vaksina HPV do të na lejojë të heqim qafe plotësisht këtë tumor brenda disa dekadave. Ose, kanceri i mushkërive tek meshkujt po zvogëlohet sepse ata priren të pinë duhan më pak, ndërsa është në rritje te gratë. Prandaj, është e papërshtatshme të flasësh për një ‘pandemi’ të kancerit, për një rritje të rasteve. Më shumë do të flisja për faktin se diagnozat e vonuara bëjnë që fotografitë klinike të jenë më shqetësuese dhe me më pak shanse për të mbijetuar”.
Por cilat janë kanceret që kanë “shpëtuar” si rezultat i pandemisë?
Siç raportohet nga Fondacioni Veronesi, në lidhje me “tre vrasësit e mëdhenj” – midis tumoreve që ndikojnë në sistemin gastrointestinal – u zbulua përmes një sondazhi të porositur nga Federata Italiane e Shoqërisë së Sëmundjeve të Sistemit Tretës (Fismad). Për të vlerësuar ndikimin që ka pasur pandemia në diagnozat e kancerit, specialistët u kërkuan kolegëve nga qendrat e specializuara në diagnostikimin dhe trajtimin e kancerit të zorrës së trashë, pankreasit dhe stomakut për të treguar numrin e rasteve të reja të sëmundjes të regjistruara (me konfirmimin e ekzaminimit histologjik) në dhjetë muajt e parë të vitit 2020. Një periudhë e mjaftueshme për të dhënë një vlerësim të parë të vonesës diagnostike të diktuar nga vala e parë.
Duke dhënë një masë të përqindjeve të raportuara në studim, pandemia do të kishte “shpëtuar” pothuajse tetë mijë diagnoza të kancerit të sistemit të tretjes midis janarit dhe tetorit. Një vlerësim në rënie, për disa arsye: pamundësia e matjes së pasojave të mundshme të shkaktuara nga rifillimi i infeksioneve të regjistruara midis tetorit dhe nëntorit, përgjigjet e dhëna nga një numër i pjesshëm i qendrave italiane (më pak se një e treta: 49, krahasuar me mbi 170 të regjistruara nga Ministria e Shëndetësisë) dhe zgjedhja për të mos përfshirë tumoret e ezofagut dhe mëlçisë në analizë. “Kur numrat të jenë zyrtarë, ne do të kemi kaluar dhjetë mijë diagnoza të humbura,” thotë Elisabetta Buscarini, drejtoreshë e njësisë komplekse të funksionimit të gastroenterologjisë dhe endoskopisë tretëse të spitalit Maggiore në Crema dhe president i Fismad.
Për kancerin e zorrës së trashë, në përgjithësi, rënia ishte 11.9 përqind (afërsisht pesë mijë raste të reja të sëmundjes). Për sa i përket tumoreve të stomakut, nga ana tjetër, ka rënien më të konsiderueshme (-15.9 përqind) në shkallën e rasteve të reja të sëmundjes. Duke marrë parasysh që çdo vit 8,400 italianë zbulojnë se kanë këtë formë të kancerit, për të cilën nuk ka ndonjë metodë të shqyrtimit të popullsisë, është e supozueshme të imagjinohet se (të paktën) 1,200 prej tyre nuk e dinë që e kanë atë ose e kanë zbuluar atë vonë. Një situatë që rrezikon të ketë një ndikim në mbijetesë, e cila është përmirësuar që nga viti 2015 (+15 përqind). “Diagnostikimet e vonuara hapin rrugën për një rritje të tumoreve të zbuluara në një fazë të përparuar: në atë moment shanset për të ndërhyrë në një mënyrë kurative zvogëlohen”, thotë Fabio Monica, drejtor i gastroenterologjisë dhe strukturës së endoskopisë tretëse të Kompanisë Shëndetësore pranë Fondacioni Veronesi. Universiteti Giuliano Isontina (Trieste) dhe presidenti i Shoqatës së Gastroenterologëve Spitalorë (Aigo).
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi huffingtonpost.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
