Keni folur ndonjëherë me veten? I keni thënë ndonjëherë vetes nëse keni të drejtë apo gabim? I keni dhënë ndonjëherë vetes disa këshilla shumë të nevojshme? Sigurisht, që po. Shumica prej nesh flasim me veten pasi vetë-bisedimi është një nga mënyrat më të mira për të reflektuar dhe për të fituar qartësi. Por a ka ndonjë përfitim nga të folurit me veten?
Ndoshta ju keni pëshpëritur fjalë inkurajuese përpara një prezantimi të madh ose keni shprehur mendimet tuaja ndërsa punoni për një problem sfidues. Është gjithmonë kënaqësi të flasësh me personin më tërheqës në dhomë – veten!
Ju i besoni vetes, gjithmonë keni në zemër interesat tuaja më të mira dhe mbani gjithmonë sekretet tuaja. Të flasësh me veten është padyshim biseda më e mirë që do të bësh ndonjëherë. Por a është pak e çuditshme të folurit me veten? Apo është me të vërtetë mirë për ju?
Po, mund të duket pak e çuditshme, por më besoni, të flasësh me veten është më e zakonshme nga sa mendoni. Në fakt, është një superfuqi që ne të gjithë e posedojmë dhe është koha që të shpalosim potencialin e saj. Sot, le të zhytemi në botën e mrekullueshme të të folurit me veten, duke eksploruar llojet e të folurit me veten dhe përfitimet e shumta të të folurit me veten.
Pra, bëhuni gati për të përqafuar muhabetin brenda dhe zbuloni magjinë e të folurit me veten tuaj!
Çfarë do të thotë të flasësh me veten?
Përpara se të zhytemi në përfitimet e të folurit me veten, le të zbërthejmë se çfarë do të thotë në të vërtetë. Përkufizimi i të folurit me veten fjalë për fjalë është – të kesh një bisedë ose diskutim me veten tënde, qoftë në heshtje apo me zë të lartë. Ky proces mund të ketë “një qëllim udhëzues ose motivues, një element interpretimi dhe duke përfshirë disa nga të njëjtat veçori gramatikore që lidhen me të folurit e përditshëm”, shton studimi. Është dialogu ynë i brendshëm që ndodh gjatë gjithë ditës dhe përfshin mendimet, besimet, idetë dhe komentet tona për veten, ndjenjat, sjelljet, veprimet, përvojat dhe ndërveprimet tona me të tjerët. Ajo shërben si një mjet për vetë-reflektim dhe vetë-shprehje. Është një mënyrë për t’u lidhur me veten tuaj të brendshme.
“Biseda me veten në të cilën përfshihemi mund të jetë e hapur ose e fshehtë dhe shoqërohet me një sërë funksionesh më të larta mendore, duke përfshirë arsyetimin, zgjidhjen e problemeve, planifikimin dhe zbatimin e planit, vëmendjen dhe motivimin”, shpjegojnë studiuesit.
6 llojet kryesore të të folurit me veten
1.Biseda pozitive me veten – Ky është lloji ngritës dhe mbështetës i të folurit me veten. Biseda pozitive me veten përfshin përdorimin e pohimeve, deklaratave inkurajuese dhe mendimeve konstruktive për të ngritur veten. Duke zëvendësuar me vetëdije mendimet negative me ato pozitive, ne mund të kultivojmë vetëbesim, motivim dhe elasticitet. Për shembull, përsëritja e frazave si “Unë mund ta bëj këtë” ose “Unë jam i aftë” mund të rrisë besimin në situata sfiduese.
2.Vetë-Biseda udhëzuese – Vetë-biseda udhëzuese përfshin të folurit me veten përmes një detyre ose problemi, duke ofruar udhëzime dhe drejtime. Ky lloj i vetë-foljes ndihmon në përmirësimin e përqendrimit, vëmendjes dhe aftësive për zgjidhjen e problemeve. Për shembull, kur mësoni një aftësi të re, mund të thoni: “Së pari, më duhet të mbledh materialet e nevojshme, pastaj të ndjek udhëzimet hap pas hapi.”
3.Vetë-biseda me dhembshuri – Biseda me vetë-dhembshuri përfshin ofrimin e dashamirësisë, mirëkuptimit dhe mbështetjes për veten gjatë kohëve sfiduese ose momenteve të dyshimit për veten. Na ndihmon të zhvillojmë një qëndrim edukues dhe të kujdesshëm ndaj vetes, duke nxitur vetëpranimin dhe elasticitetin. Për shembull, duke thënë: “Është në rregull të bësh gabime; Unë po bëj më të mirën” mund të lehtësojë vetëkritikën dhe të nxisë dhembshurinë për veten.
4.Vetë-Biseda motivuese – Vetë-biseda motivuese ka të bëjë me ngritjen e vetes dhe marrjen në një gjendje energjike. Ai përfshin përdorimin e gjuhës entuziaste dhe motivuese për të shtyrë veten përtej kufijve tuaj, për të kapërcyer pengesat dhe për të arritur qëllimet tuaja. Shërben si nxitës i brendshëm i tifozëve, duke rritur motivimin, fokusin dhe vendosmërinë. Vetë-bisedimi motivues mund t’ju ndihmojë të prekni forcën tuaj të brendshme, të rrisni performancën tuaj dhe të mbani një qëndrim pozitiv. Për shembull, duke thënë: “Vazhdoni të shtyni; ju jeni pothuajse atje” gjatë një stërvitje mund të sigurojë atë shpërthim shtesë të energjisë dhe lëvizjes.
5.Vetë-Biseda Neutrale – Biseda me vetveten neutrale është një stil më objektiv dhe më i bazuar në të folur me veten. Ai përfshin përshkrimin e ngjarjeve, situatave ose mendimeve pa i bashkangjitur emocione ose gjykime të forta. Biseda me vetveten neutrale mund t’ju ndihmojë të mbani një perspektivë të ekuilibruar dhe të merrni vendime racionale.
6.Vetë-Biseda Negative – Biseda me vetveten negative përfshin mendime dhe deklarata kritike, vetë-përçmuese ose pesimiste për veten. Ky lloj i vetë-bisedimit mund të jetë i dëmshëm dhe i dëmshëm për vetëvlerësimin dhe mirëqenien e përgjithshme. Shembuj të vetë-flasjes negative përfshijnë vetëkritikën, etiketimin e vetes me atribute negative dhe pritjen e rezultateve më të këqija. Është e rëndësishme të jeni të vetëdijshëm për vetë-bisedimin negativ dhe të punoni për ta zëvendësuar atë me modele më pozitive dhe konstruktive të të folurit me veten. Mos harroni, të qenit i vetëdijshëm për llojet e ndryshme të bisedës me veten është thelbësore për të kuptuar përfitimet e të folurit me veten. Ndërsa vetë-bisedimi negativ mund të jetë i zakonshëm, fokusimi në vetë-bisedimin pozitiv dhe konstruktiv mund të ndihmojë në kultivimin e një dialogu të brendshëm më të shëndetshëm dhe më mbështetës.
Përfitimet e të folurit me veten që duhet t’i merrni parasysh
1.Qartësi e përmirësuar dhe zgjidhje e problemeve
Angazhimi në biseda me veten ndihmon në organizimin e mendimeve, artikulimin e ideve dhe për të fituar qartësi për çështje komplekse. Duke i verbalizuar mendimet tona, ne mund të përpunojmë informacionin në mënyrë më efektive, të identifikojmë zgjidhjet e mundshme dhe të marrim vendime të mirëinformuara. Biseda me veten vepron si një tabelë tingëlluese, duke na mundësuar të eksplorojmë këndvështrime të ndryshme dhe të analizojmë situatat nga një kënd i ri.
2.Përmirësimi i Vetërregullimit dhe Kontrollit Emocional
Biseda me veten luan një rol kyç në rregullimin e emocioneve tona dhe menaxhimin e stresit. Duke pranuar dhe verbalizuar ndjenjat tona, ne mund t’i kuptojmë dhe kontrollojmë më mirë ato. Për shembull, duke thënë: “Merr frymë thellë; ju e keni këtë” gjatë një situate sfiduese mund të ndihmojë në qetësimin e nervave dhe promovimin e stabilitetit emocional.
3.Rritja e besimit dhe vetëbesimit
Biseda pozitive me veten nxit një ndjenjë të vetëbesimit dhe vetëbesimit. Duke zëvendësuar me vetëdije dyshimin për veten me pohime dhe mendime konstruktive, ne mund të kapërcejmë pengesat, të përqafojmë sfidat dhe të zhvillojmë një mentalitet elastik. Biseda pozitive me veten na fuqizon t’i përballojmë fatkeqësitë me optimizëm dhe besim në aftësitë tona.
4.Përqendrimi dhe përqendrimi i rritur
Kur flasim për një detyrë ose problem, ne rrisim fokusin dhe përqendrimin tonë. Verbalizimi i udhëzimeve ose hapave na ndihmon të qëndrojmë të angazhuar, të shmangim shpërqendrimet dhe të përfundojmë detyrat me efikasitet. Vetë-biseda mësimore vepron si një udhëzues i brendshëm, duke na mbajtur në rrugën e duhur dhe duke përmirësuar performancën tonë të përgjithshme.
5.Rritja e vetë-dhembshurisë dhe mirëqenies
Vetë-biseda e dhembshur me veten promovon vetëpranimin, redukton vetëkritikën dhe rrit mirëqenien e përgjithshme. Duke i ofruar vetes mirësi, mirëkuptim dhe mbështetje, ne kultivojmë një marrëdhënie pozitive me veten. Dhembshuria për veten na lejon të largohemi nga pengesat, të vlerësojmë pikat tona të forta dhe të kujdesemi për nevojat tona emocionale. Ky është një nga përfitimet kryesore të të folurit me veten.
6.Kujtesa dhe mësimi i përmirësuar
Angazhimi në vetë-bisedë gjatë procesit të të mësuarit mund të përmirësojë ndjeshëm ruajtjen e kujtesës dhe rikujtimin e informacionit. Duke shprehur informacionin verbalisht, ne përforcojmë lidhjet nervore dhe përmirësojmë aftësinë tonë për të kujtuar dhe marrë atë informacion më vonë. Vetë-folja vepron si një mësues i brendshëm, duke ndihmuar në të kuptuarit dhe të mësuarit afatgjatë.
7.Reduktimi i stresit dhe çlirimi emocional
Biseda me vetveten shërben si një rrugë terapeutike për reduktimin e stresit dhe çlirimin emocional. Verbalizimi i shqetësimeve, frikës ose frustrimeve tona mund të sigurojë një ndjenjë lehtësimi dhe katarsis. Duke pranuar dhe shprehur emocionet tona, ne mund t’i parandalojmë ato të pakësohen dhe të ndikojnë negativisht në mirëqenien tonë.
8.Përmirësimi i vendimmarrjes
Vetë-folja ndihmon në vendimmarrje duke na lejuar të vlerësojmë opsionet, të peshojmë të mirat dhe të këqijat dhe të marrim parasysh faktorë të ndryshëm. Duke u angazhuar në një dialog me veten, ne mund të eksplorojmë perspektiva të ndryshme, të parashikojmë rezultatet e mundshme dhe të bëjmë zgjedhje më të informuara. Vetë-bisedimi na mundëson të shfrytëzojmë intuitën dhe mençurinë tonë të brendshme, duke çuar në një vendimmarrje më të mirë.
9.Rritja e Vetëndërgjegjësimit dhe Rritjes Personale
Biseda me veten promovon vetëdijen dhe rritjen personale duke lehtësuar introspeksionin dhe vetë-reflektimin. Nëpërmjet bisedës me veten, ne mund të analizojmë mendimet, sjelljet dhe motivimet tona, duke fituar njohuri më të thella për veten tonë. Na ndihmon të identifikojmë modelet, pikat e forta dhe fushat për përmirësim, duke i hapur rrugën zhvillimit dhe rritjes personale.
10.Krijimtaria e zgjeruar
Angazhimi në biseda me veten mund të nxisë të menduarit tuaj krijues. Duke verbalizuar idetë dhe mendimet tuaja, ju stimuloni pjesë të ndryshme të trurit tuaj dhe inkurajoni lidhje unike. Kjo ju lejon të eksploroni pikëpamje të reja, të gjeneroni zgjidhje inovative dhe të shfrytëzoni potencialin tuaj krijues.
11.Vetë-Identiteti i Forcuar
Biseda me veten luan një rol vendimtar në formimin dhe forcimin e identitetit tuaj. Duke u angazhuar në biseda pozitive dhe afirmuese me veten, ju forconi imazhin tuaj për veten dhe nxisni një ndjenjë të fortë identiteti. Kjo ju lejon të përcaktoni se kush jeni, të përqafoni vlerat tuaja dhe të përafroni veprimet tuaja me veten tuaj autentike. Pra, flisni me mirësi me veten dhe shikoni vetë-identitetin tuaj të lulëzojë.
12.Vetëdija e përmirësuar dhe ndërgjegjësimi i momentit aktual
Biseda me veten mund të shërbejë si një spirancë për momentin e tanishëm. Duke verbalizuar mendimet dhe përvojat tuaja, ju e sillni veten në këtu dhe tani. Kjo ju ndihmon të rritni vëmendjen tuaj, të thelloni fokusin tuaj dhe të vlerësoni pasurinë e çdo momenti. Pra, flisni për të tashmen dhe shijoni bukurinë e momentit të tanishëm.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
