Marrja e dashurisë që nga lindja është thelbësore për mirëqenien tonë psikofizike dhe shëndetin emocional. Mangësitë afektive gjatë fëmijërisë mund të kenë pasoja në ekuilibrin tonë psikologjik; në fakt, kur bëhemi të rritur, ne veprojmë në çdo fushë të jetës të nxitur nga mungesa e dashurisë. Mangësi që ne do të përpiqemi dëshpërimisht ta kënaqim përmes marrëdhënieve të varura, invazive dhe të papjekura… edhe nëse në mënyrë të pavetëdijshme.
Mangësitë emocionale janë origjina e shumë prej problemeve tona
Ne jemi qenie sociale, që do të thotë se jemi biologjikisht të predispozuar për të krijuar marrëdhënie. Megjithatë, mënyra se si do ta bëjmë ndikohet fuqishëm nga mënyra sesi jemi trajtuar gjatë gjithë historisë sonë, duke filluar nga fëmijëria. Përkëdheljet shërojnë, përqafimet na bëjnë të ndihemi të sigurt dhe të dashur, një vështrim plot dashuri gëzon shpirtin.
Dhe nëse e gjithë kjo na ka dështuar, ne mund të ndjehemi vetëm të uritur për dashuri… aq shumë sa do të sëmuremi. Në këtë pikë është legjitime të pyesim: a është e mundur të sëmuresh nga mosmarrja e ushqimit të duhur të shpirtit? Përgjigja është po. Ata që nuk marrin në mënyrë rutinore këtë lloj përforcimi pozitiv të përcjellë me fjalë, veprime dhe përkëdhelje të ngarkuara me ndjenja, do të ndiejnë gjithmonë një boshllëk.
Përforcimi pozitiv, pse ka rëndësi
Ekzistojnë dymbëdhjetë përforcime pozitive ose nevoja themelore: pranimi, kujdesi, besimi, mirëkuptimi, inkurajimi, admirimi, njohja, vlerësimi, konfirmimi, miratimi, siguria, respekti. Për të plotësuar nevojat e tyre, prindërit bëjnë gjithmonë më të mirën me mjetet që kanë në dispozicion, për fat të keq ndonjëherë ata nuk janë të vetëdijshëm për pasojat që sjellin sjelljet e tyre.
Këto nevoja marrin rëndësi të ndryshme herë pas here në harmoni me rritjen emocionale dhe psikike dhe duhet të plotësohen sipas nevojave të epokës.
Për shembull, një fëmijë dy vjeçar ka nevojë për pranim, përkujdesje, mirëkuptim ndryshe nga një fëmijë tetë vjeç dhe për më tepër, ai duhet të jetë i kënaqur disa herë gjatë jetës që të çimentojë veten në trurin tonë në mënyrë që të krijoni programe mendimi që do t’i bëjnë të thonë: Unë jam i pranuar, i kuptuar, i njohur etj…
Aty ku këto nevoja themelore nuk plotësohen, do të krijohen të ashtuquajturat plagë emocionale. Këto mangësi janë vendimtare në vitet e para dhe rikujtohen vazhdimisht në rrjedhën e jetës. Pas çdo emocioni që ndjejmë ekziston një nevojë që nuk është e kënaqur. Rritja pa forma të caktuara dashurie ndryshon historinë e jetës sonë.
Dashuria si kurë, tre faza
Marrëdhënia në çift bëhet më pas vendi i privilegjuar ku mund të trajtohen dhe karakterizohet nga tre faza:
1.Të dashurohemi, ku të dy tregojmë anët tona më të mira; në mënyrë të pavetëdijshme ne kërkojmë tek tjetri ato cilësi që mund të na lëndojnë dhe të na shërojnë, me fjalë të tjera të rigjallërojnë plagët dhe më në fund të jenë në gjendje t’i shërojnë ato. Shumicën e kohës takojmë partnerë që kanë lëndime të ngjashme me tonat.
2.Faza e pavetëdijshme ose infantile, ku mund të relaksohemi dhe të tregohemi ashtu siç jemi në të vërtetë. Tani le t’i themi partnerit: më bëj të lumtur. Është faza e luftës për pushtet ku secili nga të dy përpiqet të marrë atë që mundet, duke dhënë sa më pak. Në këtë pikë ekzistojnë tre mundësi:
- krijohet një marrëdhënie viktimë/përndjekës;
- përfundon marrëdhënien. Ne do të kërkojmë një person tjetër për të shëruar plagët e tyre dhe për të ripropozuar të njëjtin model;
- ka evolucion dhe arrijmë në fazën e tretë.
3.Marrëdhënia e ndërgjegjshme dhe e rritur, ku jemi të vetëdijshëm për mekanizmat e sjelljes dhe shërojmë plagët tona. Në këtë fazë ne themi: Unë do t’ju bëj të lumtur. Kjo lloj rritjeje duhet bërë së bashku, me dialog dhe komunikim, në të kundërt krijohet një boshllëk që në çdo rast mund të çojë në ndarje dhe në këtë rast partneri që ka bërë më shumë punë me veten do të ndryshojë modelin në marrëdhënie.
Një nga rregullat për një dialog të mirë është të nisesh nga koncepti bazë që tjetri të bëjë gjithmonë më të mirën me mundësitë që ka në dispozicion dhe të marrë përsipër të gjitha përgjegjësitë. Në fazën e tretë bëhet e qartë se cila është plaga e fëmijërisë: kuptojmë se priremi të jemi si njëri nga dy prindërit ose e kundërta. Dy modelet kryesore janë Minimizer, i cili tenton të largohet nga partneri dhe Maximizer, i cili në vend të kësaj “ngjitet”.
Modalitetet varen nga momenti në fëmijëri kur u zhvillua plaga:
- nga një vit e gjysmë deri në tre vjet, periudha e diferencimit
- nga tre në katër, periudha e kërkimit të identitetit
- nga katër në shtatë, atë të kompetencës
- nga shtatë në trembëdhjetë, atë të eksplorimit dhe interesit social
- nga trembëdhjetë në njëzet e një, kur përballemi me intimitetin.
Plagët më të tmerrshme janë ato që nuk mund t’i emërtojmë sepse ishim aq të vegjël sa mund të perceptojmë vetëm dridhjet e tyre negative.
Burimi / https://psicoadvisor.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
