Të gjithë pamë një foto tonën, ndoshta të bërë më pak se dhjetë minuta pas largimit nga shtëpia, dhe menduam “çfarë ndodhi?”. Përgjigjja është e thjeshtë: është faji i pasqyrës.
Por çfarë ndodh në ato njëzet sekonda kur fikim dritën dhe dalim jashtë? Pse jemi gjithmonë të ndryshëm në foto, dhe zakonisht dallimi qëndron në faktin se ne e pëlqejmë njëri-tjetrin më pak?
Imazhi që shohim të pasqyruar në pasqyrë nuk është real, është pikërisht një reflektim dhe për këtë arsye tregon se si jemi: por meqë jemi mësuar të shohim atë version prej nesh (në të kundërt) nuk na pëlqen ta shohim veten në foto.
Sipas teorisë së psikologut Robert Zajonc, i cili heton sensin estetik, syri ynë simpatizon format që njeh dhe ngurtësohet para atyre që nuk i njeh: na duken të bukura imazhe që na njohin, më pak të bukura ato që shohim për herë të parë por teksa i shohim ato fillojnë të duken të ekuilibruara, të këndshme dhe të njohura.
Kjo është arsyeja pse është problematike për bukurinë: ato indoktrinojnë syrin për të konsideruar diçka “të bukur” që është vetëm e përhapur dhe për këtë arsye bëhet e njohur.
Quhet efekti i ekspozimit, një fenomen psikologjik me anë të të cilit njerëzit priren të zhvillojnë një preferencë për gjërat që tashmë i dinë.
Por kjo është një çështje tjetër apo jo?
Jo: sepse fotot që shohim përreth, fotot jo tonat, janë të njerëzve që zgjedhin t’i publikojnë ato pas disa tentativave dhe filtrave të ndryshëm, ose po reklamojnë imazhe të kaluara nën dorën e mençur të programeve redaktuese.
Me pak fjalë, ne kurrë nuk do të fitojmë kundër atyre produkteve super të manipuluara, por jemi mësuar t’i shohim ato dhe me nxitimin e atyre që rrotullojnë përmes ushqimit apo atyre që kalojnë rrugën ne nuk kemi kohë për të racionalizuar gjënë. Truri ynë është vendosur në atë standard dhe kur shohim fotot e vetes ato duken gjithnjë e më të pakta, sepse kujtojmë përsosmërinë e fotove të tjera, të cilat na vijnë në një ndikim prej disa sekondash.
Duke u kthyer në pasqyrë, sipas kësaj teorie mësohemi me fytyrën tonë të reflektuar dhe për këtë arsye fytyra që shohim në foto duket më pak e bukur. Me pak fjalë, sytë tanë nuk janë mësuar.
Me pak fjalë, të pëlqejmë veten edhe nëse foto nuk jemi në një gjendje të mirë siç dukemi në pasqyrë?
Të ankohesh për të apo të shmangësh marrjen e fotografive është krejtësisht e padobishme, nga njëra anë nuk do të donim kurrë njëri-tjetrin, nga ana tjetër njerëzit nuk vërejnë ndonjë ndryshim mes nesh të fotos dhe të realitetit.
Që është pak a shumë ajo që ndodh kur dëgjojmë tingullin e zërit tonë të regjistruar dhe na duket se është ndryshe por për të tjerët duket identike me atë që kemi kur flasim live. Ne gjithashtu mund të përpiqemi të familjarizohemi me versionin fotografik të vetes, duke e ditur se në çdo rast ai që na dërgon përsëri tek ne pasqyra do të na pëlqejë gjithmonë më shumë.
K.M/ alfemminile
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
