Jo gjithkush mund të bëjë dallim në ekzistencën e të tjerëve, nuk mjafton guximi dhe vullneti për të vepruar dhe përmirësuar gjendjen e atyre përreth me gjeste të vogla ose të mëdha të njerëzimit. Për të kryer këto akte altruizmi është e nevojshme një shtytje e brendshme, jo detyrimi, por vazhdimi në një mënyrë që i lejon të tjerët të udhëtojnë në mënyrë të natyrshme. Megjithatë, ka nga ata që nuk dinë të “jetojnë pa lënë gjurmë”.
Këta individë janë në gjendje të lëvizin përpara vetëm nëse dikush tjetër është lënë pas, dhe për ta arritur këtë përdorin të gjitha mjetet, materialet ose psikologjitë në dispozicion të tyre. Nëse ata janë njerëz që udhëheqin jetën e pakënaqshme, në vend që të përpiqen të përmirësojnë veten, ata preferojnë të punojnë për t’i keqësuar të tjerët. Kur ata janë me fat që të jetojnë një ekzistencë të privilegjuar, ata nuk janë në gjendje të arrijnë përmbushjen e mjaftueshme, nëse dikush nuk bën një gabim, duke i vënë në dukje boshllëqet, fatkeqësitë, mangësitë, dobësitë, gabimet dhe defektet.
Poshtërimi është arma e tyre e preferuar, ata e përdorin atë çdo ditë për të groposur të gjitha ato që u ndodhin atyre, si në marrëdhënie, ashtu dhe në punë. Kur ata kanë pak pushtet dhe autoritet, ata abuzojnë me të për t’u siguruar që të tjerët të mbeten të kufizuar në statusin e tyre të pafavorizuar.
Ata gjithashtu mund ta gjejnë veten në situatën më të mirë ose të arrijnë qëllime të rëndësishme, por asgjë nuk është e mjaftueshme, sepse ata në thelb vuajnë nga komplekset e jashtëzakonshme të inferioritetit dhe nuk njohin mënyra të tjera të rritjes veç përdorimit të njerëzve të tjerë si hapa. Gjithë arroganca dhe krenaria që shfaqin është fasada e një pakënaqësie të thellë. Për fat të keq për këtë nuk ka kurë, në të vërtetë i vetmi lehtësim është poshtërimi i atyre që janë më të dobët ose dobësimi i tyre dhe pastaj poshtërimi.
Por për të poshtëruar të tjerët nuk është kurrë një investim i mençur, kjo do të thotë të mos keni dhuratën e largpamësisë. Herët a vonë, gjithë helmi i shpërndarë dhe gjithë ligësia e dhënë kaq lirisht, do të kthehen prapa, për shkak të ligjit të paarsyeshëm të “shkakut dhe pasojës”. Nesër mblidhet ajo që është mbjellë sot, kështu që nëse jeton duke përdorur poshtërimin për të fituar kënaqësi, në fund do të dënoheni me mjerim dhe vetmi.
Një jetë e mirë nuk duhet të bëhet as nga frika, as nga përfitimi, por duhet të jetë shprehja e vërtetë e një shpirti të mirë, reflektim i një jete të respektit dhe njerëzimit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.