Përshëndetje! Më shqetëson shumë qëndrimi i fëmijës tim në celular. Është në klasën e pestë dhe përveç ndonjë informacioni që mund t’i duhet për shkollën, shpenzon shumë kohë ekstra. Jam përpjekur të fik internetin apo t’i mbaj qëndrim, por ai e ka të zorshme të shmanget. I lutem të dalim jashtë e të luajë me shokët, por edhe ata të njëjtën gjë bëjnë. Si ta menaxhoj kohën e fëmijës tim?
Përgjigje: Përshëndetje! E kuptojmë shqetësimin tuaj, sepse ndalimi i përdorimit të celularëve dhe lojërave mund të jetë shumë sfidues, sidomos kur ata janë tërhequr kaq shumë nga teknologjia. Po ashtu, për fëmijët në moshën e tij, që janë në një fazë të zhvillimit social dhe kognitiv, është e natyrshme të jenë tërhequr nga këto aktivitete. Ja disa këshilla që mund t’ju ndihmojnë të menaxhoni këtë situatë:
Krijoni një rutinë të qartë! Vendosni orare për përdorimin e celularit dhe lojërave. P.sh., mund të caktoni një kohë të caktuar pas shkollës ose në fundjavë kur mund të përdorë celularin, dhe pjesa tjetër e ditës të jetë për aktivitete të tjera. Sigurohu që koha në celular të jetë më e kufizuar se aktivitete të tjera, siç janë detyrat shkollore, aktivitetet fizike, dhe angazhimi social me shokët e tij.
Bisedo me të për pasojat! Mundohu të flasësh me të dhe t’i shpjegosh se si përdorimi i tepruar i celularit mund të ndikojë në shëndetin e tij fizik dhe mendor. P.sh., shpjegoni se mund të ndikojë në gjumin, zhvillimin e shëndetit trupor dhe aftësitë sociale. Përpiquni të krijoni një marrëveshje që është e qartë dhe e mirëkuptuar nga të dyja palët. Mund të jetë një “pakt” ku ai ndihmohet të menaxhojë më mirë kohën e tij në celular, duke e motivuar edhe me shpërblime të vogla.
Jepi mundësi për aktivitete alternative! Aktivitetet jashtë janë shumë të rëndësishme, veçanërisht për një fëmijë në moshën e tij. Mundohuni t’i krijoni mundësi për të bërë aktivitete që nuk lidhen me teknologjinë, si të luajë me shokët jashtë, të bëjë sport, të lexojë, ose të angazhohet në aktivitete krijuese si piktura ose muzika. Angazhimi në aktivitete jashtë do ta ndihmojë që të ndërpresë ciklet e përdorimit të celularit dhe ta ndihmojë që të zhvillohet më mirë në aspektet sociale dhe fizike.
Fëmijët shpesh ndjekin shembujt që shohin në shtëpi, kështu që është e rëndësishme që të jeni një shembull i mirë. Nëse ju po kaloni shumë kohë në celular, do të jetë më e vështirë për fëmijën tuaj ta kuptojë se pse ai duhet ta kufizojë përdorimin e tij.
Vendosni kufizime të teknologjisë edhe për ju si prindër. P.sh., mund të vendosni rregulla që celularët nuk përdoren gjatë darkës ose pas një ore të caktuar.
Kontrollo se çfarë po luan! Kontrolloji llojin e lojërave dhe aplikacioneve që po përdor. Disa lojëra mund të jenë më të dëmshme për fëmijët sesa të tjerat, duke shkaktuar varësi ose duke i ekspozuar ata ndaj përmbajtjeve të papërshtatshme. Mundohuni të gjeni lojëra që kanë një aspekt edukativ, duke i ofruar mundësi për të mësuar dhe zhvilluar aftësi të reja, si logjika, krijimtaria ose aftësitë e bashkëpunimit me të tjerët.
Angazhoni fëmijën tuaj në procesin e vendosjes së kufizimeve. Për shembull, mund t’i kërkoni të propozojë ai vetë se sa kohë do t’i duket e arsyeshme të kalojë në celular çdo ditë. Kur fëmija është pjesë e vendimmarrjes, është më e lehtë që të ndjehet përgjegjës dhe të respektojë rregullat.
Disa aplikacione mund të ndihmojnë në monitorimin dhe menaxhimin e kohës që fëmija kalon në celular. Aplikacione si Family Link (nga Google) ose Screen Time (nga Apple) mund të përdoren për të vendosur limite dhe për të monitoruar përdorimin e celularëve.
Në fund, është e rëndësishme të mbani një balancë mes ashpërsisë dhe kuptimit. Kjo është një periudhë e natyrshme për fëmijën tuaj, dhe ka rëndësi që të jetë i angazhuar në aktivitete të ndryshme, jo vetëm në celular. Gjatë gjithë këtij procesi, komunikimi i hapur dhe i respektueshëm është kyç.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
