Përshëndetje! Ajo që më ka shqetësuar këto kohë, është një periudhë në të cilën nuk po gjej dot ngushëllim. Sapo kam mbushur 65 vjet dhe po merrem me dokumentet e pensionit. Pikërisht kjo fazë e jetës më tremb dhe më mbush me ankth gjatë çdo mendimi ditor. Më ndërpret çast pas çasti duke m’u shndërruar në çështjen e ditës. Ndihem vetëm, keq dhe i frikësuar. Më duket se diçka e keqe do të ndodhë. Nuk e di çfarë po ngjet me mua! Si ta kaloj këtë përjetim?
Përgjigje: Përshëndetje! Faleminderit që e ndatë këtë përjetim të sinqertë. Ajo që po ndjen është më se e kuptueshme. Dalja në pension është një nga ato periudha të mëdha kalimtare që mund të trondisin themelin e asaj që kemi ndërtuar ndër vite: identitetin, rutinën, lidhjet shoqërore, qëllimin në jetë. Nuk je vetëm në këtë ndjesi. Shumë njerëz, edhe ata që kanë pritur daljen në pension me gëzim, përballen me një boshllëk kur ajo ditë vjen. Ndryshimi është real dhe kërkon kohë që të pranohet dhe të përshtatet.
Por a e ke pyetur veten se përse ndihesh kështu? Roli yt social ka ndryshuar. Ndoshta ke kaluar dekada duke punuar, kontribuar, dhe tani papritur, duket sikur je në “pritje”, pa ndonjë detyrë të caktuar. Ndryshimi i ritmit të jetës mund të krijojë ndjesinë e humbjes së kontrollit. Frika nga e panjohura, çfarë do të ndodhë tani? A do të jem i vlefshëm ende? Vetmia, që e përmend, shpesh e shton edhe më shumë trysninë mendore dhe emocionale. Por ka mënyra për të ecur përpara.
Si ta përballosh këtë ndjesi?
1.Prano emocionet që po kalon.
Është normale të ndihesh i frikësuar, i vetmuar apo i zbrazët. Mos u ndëshko për këtë. Këto ndjesi janë pjesë e procesit të adaptimit. T’i ndjesh nuk do të thotë se je i dobët — përkundrazi, tregon se je i lidhur me atë çka ka pasur rëndësi për ty.
2.Flit me dikë.
Mos e mbaj këtë barrë vetëm. Mund të bisedosh me një mik, një anëtar familjeje, ose një profesionist (psikolog, këshillues). Thjesht të dëgjohesh mund të bëjë shumë diferencë.
3.Krijo një rutinë të re.
Nuk është e nevojshme të jetë e mbushur me angazhime të mëdha — një ecje në mëngjes, një kafe me dikë, pak kohë për lexime, ndoshta ndonjë pasion i vjetër që mund ta risjellësh në jetë.
4.Mendo për këtë fazë si një fillim të ri.
Tani ke një dhuratë që është shumë e çmuar: koha. Çfarë ke dashur të bësh por nuk ke pasur mundësi? Cilat pasione i ke shtyrë? A do të doje të kontribuoje me përvojën tënde në një komunitet? Këto janë pyetje që ia vlejnë të eksplorohen.
5.Kujdes për trupin dhe mendjen.
Aktiviteti fizik, edhe një shëtitje e përditshme, ndihmon jashtëzakonisht në uljen e ankthit. Po ashtu, mund të provosh teknika si frymëmarrje e thellë, meditimi, apo edhe shkrimi i ditarit për të përpunuar emocionet.
Ti nuk je vetëm, dhe ajo çka po ndjen është normale. Kjo fazë është e re, por edhe plot mundësi. E ardhmja jote mund të jetë e mbushur me gëzim, kuptim dhe përmbushje, por do pak kohë dhe mbështetje për ta rindërtuar këtë fazë të re të jetës.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
