Unë jam 15 vjeç dhe kam pasur një përvojë të tmerrshme, por edhe emocionuese. Isha në një qendër tregtare me një mike dhe shkuam të provonim disa bluza. Nuk e di se çfarë na shtyu, por në dhomat e zhveshjes hoqëm me gërshërë pajisjet kundër vjedhjes, i vendosëm në xhepat e një xhinsi që lamë në dhomën e zhveshjes dhe fshehëm nën xhaketa bluzat që provuam. Kur menduam se ia dolëm, na ndaloi një person i sigurimit dhe na tha ta ndiqnim në zyrë. Këtu na pyetën nëse kishim marrë diçka pa paguar dhe ne fillimisht e mohuam, pastaj filluam të qajmë. Stafi thirri karabinierët të cilët pasi na pyetën për të dhënat, njoftuan prindërit tanë që vrapuan të na merrnin dhe paguan menjëherë atë që kishim vjedhur. Me vjen keq dhe nuk do ta bëj më kurrë, shumë figurë e keqe dhe shumë frikë, por pyes veten: pse në atë moment më pëlqente kaq shumë vjedhja?
Përpara se të bëjmë gjeste të caktuara që bien ndesh me rregullat, duhet gjithmonë të pyesim veten: a ia vlen vërtet? Dhe mbi të gjitha: a jam gati për pasojat e asaj që do të bëj? Duke thënë këtë – që është një mendim i drejtë dhe i shenjtë në çdo moshë dhe sa herë që do të bëjmë diçka që nuk na bind – le të përpiqemi të hedhim dritë mbi magjepsjen e rrezikshme të vjedhjes në një dyqan të madh të tejmbushur me veshje shumë të bukura.
Tundimi është i fortë
Shpesh është një tundim që na bie në kokë që në momentin që kalojmë pragun e asaj parajse të modës. Gjithçka duket e prerë dhe e qepur për t’u përshtatur në mënyrë perfekte, kështu që ne kapim disa sende dhe shkojmë në dhomën e zhveshjes për të provuar gjithçka. Dhe një rrahje zemre e çuditshme na shtyn drejt një ideje që na duket shumë e lezetshme: t’i marrim ato rroba në shtëpi pa paguar për to, kështu që kush e vëren? Ne i fshehim mirë pasi e kemi zhdukur anti-vjedhjen e dyqaneve siç e pamë në atë tutorial në TikTok dhe largohemi si të pafajshëm. Ne vodhëm dhe na pëlqen shumë kjo ide. Ndoshta do të na pëlqejë më pak ideja se kemi kryer një krim. Nëse i kalojmë arkat është vjedhje e vërtetë, nëse nuk i kalojmë është tentativë vjedhjeje, por substanca nuk ndryshon shumë.
Dëshira për të shkelur
Dëshira për shkelje dhe dëshira për të thyer imponimet është një “domosdoshmëri” e adoleshencës. Ne fillojmë të rritemi, thonë ata, kur fillojmë t’u themi jo prindërve dhe të shkelim rregullat e tyre. Por nëse është një rrugë e nevojshme, nuk është gjithashtu e lehtë dhe e mbushur me rreziqe, të cilat nga njëra anë i magjepsin të rinjtë dhe nga ana tjetër i trembin. Prandaj edhe vjedhja mund të konfigurohet si një nga ato rreziqe (si pirja ose marrja e substancave) që japin emocione të forta, sepse janë mënyra flagrante dhe “të mallkuara” për të “dalë nga sherri”.
Mes frikës dhe sikletit
Por tani që na kapën me bluzat që fshehëm, ndoshta nuk ndihemi më si ato vajzat e bukura dhe rebele të serialeve. Në vend të kësaj, ne ndihemi pak budallenj kur kërkojmë falje me lot dhe përkundrazi jemi të tmerruar nga zyrtarët e zbatimit të ligjit, të cilët, edhe nëse janë të sjellshëm, na bëjnë të mendojmë për skenarë të tmerrshëm si arresti shtëpiak ose burgu për të mitur. Veç sikletit për prindërit tanë, po të mësonin që vajza e tyre vjedh!
Çfarë thotë ligji?
Neni 98 i Kodit Penal thotë se “kushdo që në momentin që ka kryer krimin ka qenë 14 vjeç, por jo 18 vjeç, është përgjegjës nëse ka aftësinë për të kuptuar dhe për të dashur”. Prandaj njeriu është përgjegjës për krimin e kryer, edhe pse i mituri duhet të vlerësohet në pjekurinë e tij për dallimin e së mirës nga e keqja. Megjithatë, merret parasysh që një i mitur përjeton periudhën e ndërlikuar të adoleshencës, në të cilën vjedhja bëhet një lloj sfide apo riti inicimi. Por nëse gjyqtari konstaton se i mituri ka qenë i aftë për të kuptuar veprën që ka kryer, ai konsiderohet i dënueshëm, edhe nëse dënimi i tij do të jetë më i vogël se ai që parashikon ligji për të rriturit.
Pritet falje, por…
Për krimet e kryera nga të mitur, gjyqtari mund të japë falje gjyqësore, por vetëm për gabimin e parë. Nëse kjo është dakorduar, gjykimi për të mitur përfundon pa një dënim. Pranohet pagesa për pasurinë dhe krimi mbyllet. Por mbetet një raport në Prefekturë. Sinqerisht, pse të rrezikoni? Pse t’i poshtërojmë prindërit tanë për shijen (e hidhur) të një gjesti transgresiv? Pse të komprometojmë veten me një krim që nuk na bën të ndihemi më mirë?
Nëse na pëlqente kaq shumë të vidhnim, nëse ndiheshim të gëzuar dhe super të ftohtë, le të përpiqemi të mendojmë se sa nuk ia vlen. Për ne që kemi rrezikuar kot, për familjen tonë të cilës i kemi dhënë një zhgënjim, për urdhrat (pak më të mëdhenj se ne) që kemi marrë një qortim që nuk i kemi mbikëqyrur mirë dhomat e zhveshjes, për karabinierët që do të kishin preferuar të kapnin dy banditë të vërtetë dhe jo të humbnin kohën me dy vajza të vogla të hutuara.
Një fjalë e rëndësishme
Është një fjalë që duhet ta fiksojmë në mendjen tonë përpara se t’i nënshtrohemi tundimit për të thyer rregullat që duken të parëndësishme, por që janë themelore në jetën e qytetëruar: fjala është “respekt”. Respekt për të tjerët dhe për veten tonë.
Burimi / https://dilei.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.