Të kesh një koeficient të lartë inteligjence (IQ) nuk do të thotë që je inteligjent. Nuk është e nevojshme të shikoni larg për të zbuluar akte të pabesueshme marrëzie të kryera nga njerëz inteligjentë, madje edhe të shkëlqyer.
Shumë nga testet që matin IQ kapin vetëm një lloj inteligjence, inteligjencën analitike. Kjo aftësi njeh modelet dhe zgjidh problemet analitike. Shumica e testeve të IQ nuk trajtojnë dy aspekte të tjera të inteligjencës njerëzore: inteligjencën krijuese dhe praktike. Inteligjenca krijuese është aftësia jonë për të trajtuar situata të reja. Inteligjenca praktike, nga ana tjetër, është aftësia jonë për të bërë gjëra. Në 20 vitet e para të jetës, njerëzit shpërblehen për inteligjencën e tyre analitike: ne kemi një sistem arsimor të strukturuar për të edukuar në këtë kuptim.
Në ditët e sotme emocionet kanë marrë një rëndësi më të madhe, aq sa flasim për inteligjencën emocionale. Ka ardhur koha edhe për vlerat, për të ashtuquajturën inteligjencë etike.
Pse njerëzit inteligjentë sillen marrëzisht?
Secili individ është unik dhe ka arsye të ndryshme për veprimet e tij. Megjithatë janë disa faktorë që mund të shpjegojnë pse disa njerëz inteligjentë mund të duken se sillen “marrëzisht”:
Ndjenja e superioritetit kognitiv: Disa individë me nivel të lartë inteligjence mund të ndihen të tejkalojnë të tjerët në aspektin intelektual dhe, për shkak të kësaj, mund të veprojnë në mënyra që duken të çuditshme ose të pabesueshme për të tjerët. Ata mund të eci përpara në mendime të thella dhe të lënë pas ato që të tjerët i konsiderojnë si “norma sociale” ose “praktikë të shëndetshme”.
Nevojë për stimulim të vazhdueshëm: Njerëzit me nivele të larta inteligjence shpesh kërkojnë stimulim dhe sfida të vazhdueshme. Kur nuk gjejnë mjedise që mund të plotësojnë këtë nevojë, ata mund të kërkojnë mundësi për të testuar kufijtë e tyre ose për të sfiduar normat, dhe kjo mund të krijojë një përshtypje të sjelljeve të çuditshme ose të papritura.
Përqendrimi në detaje dhe paaftësia për të parë të gjithë imazhin: Shpesh, inteligjenca e lartë shoqërohet me një aftësi të thellë për të analizuar dhe shpërndarë informacionin në mënyrë të detajuar. Megjithatë, kjo mund të çojë në një humbje të kontaktit me realitetin e përditshëm dhe sjellje që nuk janë të përputhshme me rregullat sociale të zakonshme, sepse individi është shumë i përqendruar në aspektet intelektuale të jetës.
Mospranimi i kufizimeve sociale: Njerëzit me inteligjencë të lartë mund të mos ndihen të kufizuar nga rregullat dhe normat shoqërore, sepse ata mund të mendojnë se rregullat janë të krijuara për ata që kanë më pak kapacitet intelektual. Kjo mund të çojë në sjellje që duken të “marrëzishme” për të tjerët, siç është shkelja e rregullave të zakonshme, apo edhe provokimi i konformitetit.
Emocionaliteti i pamjaftueshëm: Disa individë me inteligjencë të lartë mund të kenë vështirësi në menaxhimin e emocioneve të tyre, ose të jenë të distancuar nga emocionet e tyre, duke u përqendruar më shumë në analizat intelektuale. Ky mungesë balanci mes intelektit dhe emocionit mund të krijojë sjellje të paqëndrueshme ose të papritura për të tjerët.
Eksperimentimi dhe kreativiteti: Njerëzit inteligjentë shpesh kanë mendje krijuese dhe dëshirojnë të eksperimentojnë. Ata mund të sillen në mënyra që për të tjerët duken të pazakonta ose të rrezikshme, por janë në kërkim të mundësive të reja ose mënyrave për të testuar ide të reja.
Në fund, është e rëndësishme të kuptohet se ajo që mund të duket “marrëzi” për një person mund të jetë pjesë e një procesi të thellë të të menduarit ose një manifestim i pasionit të individit për t’u përpjekur t’i shohë gjërat ndryshe nga të tjerët. Ajo që është “marrëzi” për shumicën mund të jetë thjesht shenjë e një mënyre të ndryshme të të jetuarit ose të menduarit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
