Të qash me lot gëzimi, të buzëqeshësh nga trishtimi, nga nervat dhe dhimbja… A e dini pse ndodhin këto reagime të kundërta?
E qara zakonisht lidhet me ndjenjat e humbjes, trishtimit, zhgënjimit ose melankolisë. Lotët na ndihmojnë të shprehim pikëllimin, zhgënjimin ose ankthin… emocionet negative në përgjithësi. Megjithatë, ka edhe situata në të cilat ne qajmë nga lumturia – kjo mund të shoqërohet me iluzion, lehtësim dhe eksitim, midis emocioneve të tjera.
Pse njerëzit qajnë me lot gëzimi?
Për të rivendosur ekuilibrin emocional.
Oriana Aragón, një psikologe në Universitetin Yale, ka kryer disa studime për këtë çështje. Nën emrin shprehje dimorfike, studimet e saj vlerësojnë praninë e manifestimeve emocionale që nuk kanë të bëjnë fare me ndjenjën që një person po përjeton.
Kjo nuk ka të bëjë me bashkëjetesën e një gjendje emocionale pozitive me një negative. Po i referohemi një emocioni që, megjithëse është thjesht pozitiv, adopton një shprehje “negative” për t’u shfaqur. Në studimin e kryer nga Aragón, ajo u paraqiti stimujve pozitivë disa individëve dhe vlerësoi mënyrën e tyre të reagimit.
Rezultatet treguan se ata që u shprehën përmes reagimeve negative arritën të moderonin më lehtë intensitetin e emocioneve të tyre. Me fjalë të tjera, ajo kuptoi se lotët e gëzimit ishin një mënyrë për të rivendosur ekuilibrin në një emocion dërrmues. Është sikur shprehja negative kundërvepronte intensitetin e emocionit pozitiv për të arritur ekuilibrin.
Për të komunikuar
Për më tepër, lotët e lumturisë jo vetëm që kanë për qëllim ruajtjen e homeostazës së brendshme, por janë gjithashtu një burim i rëndësishëm komunikimi. Një studim zbuloi se përgjigja që njerëzit priren t’u ofrojnë të tjerëve që shprehin gëzimin e tyre duke buzëqeshur ose duke qarë është dukshëm e ndryshme. Në rastin e parë, ata zakonisht i bashkohen festës dhe ndajnë ekzaltimin e personit me qëllim që të zgjasin ndjenjën e tyre të lumturisë .
Prandaj, kur e gjeni veten duke reaguar në mënyrë agresive ose të trishtuar ndaj përvojave shumë pozitive, mos u frikësoni. Ky mekanizëm është krejtësisht normal dhe i nevojshëm. Në të njëjtën mënyrë, kur shihni dikë duke qarë me lot gëzimi, mbani në mend se lumturia që po përjeton është aq intensive sa e tejkalon shprehjen më të natyrshme të emocionit.
Lotët nuk janë simbol dobësie apo drame. Përkundrazi, ato janë një shprehje e drejtpërdrejtë e aftësisë së madhe të personit për të ndjerë; si dhe të emocionit që rrethanat po shkaktojnë në trupin e tyre.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
