Në fokus

October 29, 2020 | 12:16

Pse optimizmi mund të jetë i rrezikshëm gjatë një pandemie?

Për ata që insistojnë ta shohin gotën gjysmë plotë edhe kur ajo është gjysmë bosh, COVID-19 paraqet sfida të veçanta. Në kohë normale, optimizmi ynë na ndihmon të fitojmë miqtë dhe na siguron një mori përfitimesh, duke përfshirë nivele më të larta të mirëqenies, rritje të rezistencës dhe shëndet më të mirë. Normalisht, anët e vetme negative kanë të bëjnë me pengesa të vogla kur gjërat nuk dalin siç do të dëshironim.

Tani, gjërat janë shumë ndryshe. Gjatë një pandemie, ne duhet të veprojmë sikur mund të infektohemi në mënyrë që të mbajmë veten të sigurt dhe të shmangim përhapjen e sëmundjes tek të tjerët. Pra, çfarë duhet të bëjë një optimist?

Duke parë anën e ndritshme

Përkufizimi im i optimizmit është “besimi se gjërat do të shkojnë mirë në mungesë të provave të mjaftueshme për të mbështetur këtë pikëpamje”.

Nëse jemi përgjithësisht optimistë apo pesimistë mund të ketë një efekt të rëndësishëm në mirëqenien tonë. Duket logjike që përqendrimi te ajo që funksionon mund të çojë në emocione më pozitive dhe rritje të kënaqësisë me jetën.

Ana e errët e optimizmit

Në një pandemi, optimizmi ka një anë të errët. Në situata ku rreziku është i pranishëm, optimizmi i tepruar (ndonjëherë i quajtur optimizëm irracional ose jorealist) mund të ketë pasoja të rënda negative. Ajo që normalisht është një forcë e optimistëve (marrja e rrezikut) bëhet një dobësi e rrezikshme. Meqenëse ne besojmë se gjërat do të shkojnë mirë edhe kur ka pak prova për ta mbështetur këtë perspektivë, ne priremi të minimizojmë rreziqet, të nënvlerësojmë kostot dhe të injorojmë shenjat paralajmëruese. Ne mund të gjykojmë keq dobësinë tonë ndaj COVID-19, duke besuar pa justifikim se ka më pak të ngjarë ta kapim atë.

Ne gjithashtu mund të jemi më pak të kujdesshëm kur ecim në hapësira të mbushura me njerëz dhe më pak të motivuar për t’iu bindur kufizimeve. Edhe kur kapim virusin, ka më shumë të ngjarë të besojmë se është “thjesht një ftohje” dhe ka më shumë të ngjarë të vazhdojmë me rutinat tona të përditshme. Duke bërë këtë, ne jemi duke e vënë veten dhe të tjerët në rrezik. Dhe pasojat mund të jenë vdekjeprurëse.

Çfarë mund të bëjmë për të moderuar optimizmin tonë?

Optimistët duhet të frenojnë paksa veten gjatë kësaj krize. Por si? Një mënyrë e mirë për të kontrolluar nëse jemi tepër optimistë është të pyesim veten: çfarë prove kam për të mbështetur parashikimin tim? Nëse nuk ka ndonjë bazë për supozimin tonë që, për shembull, nuk do të marrim koronavirus duke hyrë në një hapësirë të mbyllur dhe të mbushur me njerëz, duhet të mendojmë të ndryshojmë sjelljen tonë.

Një strategji tjetër është të krahasojmë parashikimet tona me ato që thonë ekspertët, specialistët dhe komentuesit. Sipas teorisë së “stilit optimist shpjegues”, një përgjigje optimiste lind kur një person beson se një ngjarje negative është e jashtme (e shkaktuar nga dikush ose diçka tjetër), se është e paqëndrueshme (nuk ka gjasa të vazhdojë me kalimin e kohës) dhe se është lokale (lidhet vetëm me një situatë të veçantë). Kështu që do të ishte e dobishme për ne të sfidonim të menduarit tonë. Deri në çfarë mase janë kufizimet aktuale për mua kundrejt njerëzve të tjerë? Sa kohë ka të ngjarë të jetë pandemia me ne? Deri në çfarë mase është COVID-19 një çështje lokale?

Si optimistë, prirja jonë e natyrshme është të mos harxhojmë shumë kohë për pyetje si kjo. Por nëse duam të moderojmë optimizmin tonë, duhet të lëmë mënjanë kohën për të menduar për këto gjëra dhe për të diskutuar idetë tona me të tjerët.

Si të qeverisim për optimistët

Në situata të paqarta, optimistët priren të tërheqin drejt interpretimit më pozitiv të rregullave. Në situatat kur mbretëron konfuzioni për shkak të rregulloreve që ndryshojnë vazhdimisht, ne do të vijmë në përfundimet tona. Kur rregullat vijnë me përjashtime, ne do të supozojmë se këto përjashtime vlejnë për ne.

Udhëzimet në Mbretërinë e Bashkuar për distancën shoqërore, për shembull, thonë se duhet të qëndrojmë dy metra larg nëse nuk kemi një maskë në fytyrë, në rast të kundërt distanca zvogëlohet në një metër. Për një optimist, kjo do të thotë që duhet të qëndrojmë një metër larg, jo dy të plota. Që mesazhet të jenë më të dobishme për optimistët, duhet të jenë të qarta. “Qëndro dy metra larg” është më mirë për optimistët.

Nëse hiqen kufizimet, optimistët fillojnë të besojnë se rreziku është ulur dhe kriza së shpejti do të mbarojë. Por siç e kemi parë më pas, ky optimizëm fillestar ka çuar një valë të dytë, me shumë rajone lokale dhe vende të tëra që kthehen drejt formave të ndryshme të bllokimit. Në vend që të ndryshojnë vazhdimisht udhëzimet, të dërgojnë mesazhe të përziera në lidhje me nivelin e rrezikut dhe të imponojnë rregulla të ndryshme në rajone të ndryshme, qeveritë duhet të nxjerrin rregulla të qarta që zbatohen vazhdimisht, nëse duan të ndikojnë në sjelljen e optimistëve.

Optimizëm optimal

Për optimistët, pyetja tani është se si mund të përfitojmë nga prirja jonë për të parë përmbysjen e jetës duke minimizuar çdo rrezik për veten ose të tjerët. Është e rëndësishme të ruajmë optimizmin tonë të përgjithësuar se do të jemi në gjendje ta kapërcejmë këtë kohë sfiduese dhe të qëndrojmë pozitivë ndërsa e bëjmë këtë. Në të njëjtën kohë, ne duhet të kërkojmë perspektiva të tjera dhe të flasim me të tjerët për përgjigjet tona automatike ndaj pandemisë. Ne duhet t’i kushtojmë kohë peshimit të rreziqeve dhe pasojave të sjelljes sonë pa u tërhequr nga fërkimi i zgjatur ose rënia në pesimizëm.

Nëse mund ta bëjmë këtë, ne mund të mbrojmë veten dhe të tjerët ndërsa sjellim pozitivitet dhe shpresë në shoqëritë tona.

 

 

 

Burimi / https://theconversation.com/

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top