Ndiheni të stresuar? Nuk ka nevojë për ta fshehur atë. Hulumtimet e reja tregojnë se shfaqja e shenjave të ankthit mund t’i bëjë njerëzit të përgjigjen më mirë ndaj jush.
Ashtu si shumë njerëz, të folurit publik dikur më mbushte me një ndjenjë frike. Si shkrimtar u ndjeva shumë më rehat duke u shprehur në faqe, sesa nga skena qendrore. Çuditërisht, zbulova se vetë ndjenjat e ankthit ishin krejtësisht të tolerueshme; përkundrazi, isha i preokupuar me mënyrat se si të tjerët do ta perceptonin energjinë time nervore.
Interesi i Whitehouse për stresin është i rrënjosur në teorinë evolucionare. Stresi zakonisht shoqërohet nga shumë ndryshime të brendshme fiziologjike të cilat na ndihmojnë të përgatisim trupin për një sfidë. Një zemër që nxiton, për shembull, ndihmon në dërgimin e oksigjenit në tru dhe trup, që do të thotë se ne mund të reagojmë me shpejtësi më të madhe. Është e lehtë të kuptohet pse këto ndryshime janë adaptive. Megjithatë, shumë primatë, kur janë të stresuar, shfaqin gjithashtu sjellje karakteristike të ‘zhvendosjes’ të tilla si gërvishtjet nervore të lëkurës, të cilat duket se nuk shërbejnë për ndonjë qëllim të dukshëm në trajtimin e situatës që shkakton shqetësimin e tyre.
Kur ndodhesh në qendër të vëmendjes
Frymëzuar nga ky zbulim, Whitehouse vendosi të testojë nëse shfaqjet e stresit të njerëzve mund të ndryshojnë gjithashtu përgjigjet e individëve ndaj nesh, ndoshta përmes një reagimi empatik. Përveç gërvishtjeve të lëkurës të parë tek primatët e tjerë, njerëzit kanë shumë sjellje delikate të lidhura me ankthin, duke përfshirë prekjen e fytyrës dhe flokëve, shtrembërimin e gojës, lëpirjen e buzëve dhe kafshimin e thonjve, të gjitha këto mund të sinjalizojnë ndjenjën tonë të cenueshmërisë dhe të evokojnë një më të ngrohtë.
Skuqje të fytyrës
Studimi i Whitehouse tingëllon me eksperimente që shqyrtojnë efektet e skuqjes nga turpi. Shumë njerëz ndihen të parehatshëm kur turpi i tyre transmetohet kaq hapur, por si sjelljet nervore që studioi Whitehouse, fytyrat tona të skuqura mund të përmirësojnë në fakt mënyrën se si ne perceptohemi nga të tjerët.
Shenjat e humbura
Leah Mayo, një asistente profesore në Qendrën për Neuroshkencën Sociale dhe Afektive të Universitetit Linköping në Suedi, është e intriguar nga rezultatet e Whitehouse. Hulumtimi i saj ka ekzaminuar shprehjet karakteristike të fytyrës që lidhen me stresin dhe ajo dyshon se përgjigjet e njerëzve ndaj sinjaleve tona joverbale do të varen nga konteksti. Kur dikush na sheh duke mbajtur një fjalim ose prezantim, për shembull, është e qartë pse mund të ndihemi nervozë dhe kjo njohuri e situatës e bën personin tjetër të ndihet më empatik.
Përgatiti S.P / Burimi www.bbc.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
