Pasqyrimi i vetvetes është një nga gjërat e para që bëjmë çdo mëngjes. E megjithatë, le të mendojmë pak për këtë: nga të gjitha fytyrat që takojmë, e jona është ajo që njohim më pak. Nuk mund ta shohim duke aktruar, duke e habitur veten, duke buzëqeshur befas (të paktën jo në kohë reale). Ndoshta për këtë arsye, ka nga ata që kalojnë shumë kohë para reflektimit të tyre: ata shqyrtojnë çdo detaj, ndoshta duke kërkuar një shenjë shtesë të plakjes, të tjerët bëjnë fytyra ose provojnë shprehje.
ÇDO MËNGJES NË PASQYRË
Ky imazh ngjall kuriozitet, reflektime për veten, ndonjëherë edhe vendime. Por nuk mungojnë ata që hedhin vetëm një vështrim kalimtar në pasqyrë ose shmangin sa më shumë reflektimin. Në çdo rast, krahasimi me imazhin tuaj nuk lë askënd indiferent. Është një stad themelor në ndërtimin e identitetit tonë, i cili fillon që fëmijë, por që të gjithë përpiqemi ta konfirmojmë dhe “ripërshtatim” çdo ditë. Duke filluar menjëherë duke na vëzhguar në mëngjes përtej atij xhami reflektues.
NË KËRKIM TË VETES
Çfarë po kërkojmë në pasqyrë? Natyrisht konfirmimin e pamjes sonë fizike. E cila nuk është aspak dytësore: studimet e fundit që u shfaqën në revistën Evolution and Human Behavior llogaritën se, në çdo moshë, ne kalojmë një të gjashtën e jetës sonë duke u kujdesur për imazhin. Dhe sigurisht një pjesë e madhe e asaj kohe kalon para pasqyrës. Në fakt, pamja ka rëndësi: është demonstruar, për shembull, se nxënësit me tipare më të rregullta të fytyrës konsiderohen gjithashtu më të zellshëm dhe më të merituar nga mësuesit, dhe se njerëzit tërheqës në përgjithësi, dhe gratë në veçanti, bëjnë më shumë karrierë.
Të qenit e bukur, dhe për këtë arsye e këndshme për t’u parë (për të tjerët), mund të bëjë ndryshimin në shumë situata. Por nëse jeni apo jo të qetë përballë imazhit tuaj të reflektuar varet mbi të gjitha nga mënyra se si, në mendje, ne e paraqesim trupin tonë ndaj vetes. Sepse ne nuk kemi një, por dy: «E para është ajo që ndjejmë, ose më mirë “mishi” ynë, e perceptojmë gjendjen e tij (të mirëqenies ose jo), pozicionin e tij në hapësirë, etj.; e dyta është ajo që shohim kur reflektojmë në një pasqyrë, ose në ujë, ose në një sipërfaqe metalike. Në rastin e parë zakonisht themi (dhe mbi të gjitha mendojmë) “ky trup”, në të dytin në vend të kësaj “ai trup”. Është një ndryshim thelbësor”, shpjegon Giovanni Stanghellini, profesor i psikologjisë dinamike në Universitetin e Chieti dhe autor i esesë Selfie (Feltrinelli).
“Dhe duke e parë veten nga jashtë, si një objekt mes objekteve të tjera, na bën të kuptojmë karakteristika dhe defekte që nuk do të mund t’i dallonim “nga brenda”.
NEURONET E PASQYRAVE
Për psikologët, perceptimi cenestetik i trupit (ky është i ashtuquajturi fenomen ku “ndjehemi trupor”) duhet të jetë sa më shumë në ekuilibër me atë optik, pra me atë që shohim në pasqyrë (por edhe në foto ose video) sepse përvoja aktuale e trupit rrjedh nga këto dy perceptime, nga të cilat varet të paktën pjesërisht ndërtimi i identitetit personal. Ka edhe më shumë: reflektimi i pamjes sonë fizike ka një tërheqje të madhe në tru. Studimet e Vittorio Gallese, një prej shkencëtarëve të famshëm për zbulimin e rëndësisë së të ashtuquajturve (jo çuditërisht!) neuroneve të pasqyrës, kanë treguar se nëse shikojmë dorën tonë në një fotografi, neuronet e trurit të nevojshëm për ta lëvizur atë aktivizohet shumë më tepër se çfarë ndodh nëse shikojmë dorën e një personi tjetër.
Është legjitime të supozojmë se pamja e imazhit tonë të reflektuar aktivizon ndjeshëm trurin, duke na dhënë një ndjenjë të vetvetes, e cila sipas studimeve vjen mbi të gjitha nga i ashtuquajturi korteks izolues, një zonë e lobit frontal. Për të shtuar tërheqjen e pasqyrës, nuk duhet harruar se është një instrument disi shqetësues: nuk kthen një imazh krejtësisht identik, por të kundërt, në të cilin dora e djathtë bëhet e majta dhe anasjelltas. Dhe duke e parë nuk e kuptojmë menjëherë nëse e shohim sipërfaqen e saj apo nëse e shikojmë përmes saj. Prandaj, për disa fraksione të sekondës, kjo ndjesi na zhvendos.
Burimi Focus
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
