Është një periudhë e bukur, në të cilën ne mund të kuptojmë njëri-tjetrin, të kujdesemi për veten dhe të gjejmë mënyrën më të mirë për t’u përshtatur me situatat e ndryshme që krijohen.
Me afrimin e ngjarjeve më të veçanta të vitit, rrugët zbukurohen dhe kudo ka një atmosferë festive. Ne marrim përshëndetje nga miqtë dhe njerëzit e dashur dhe fillojmë të planifikojmë mbrëmje së bashku në të cilat mund të shprehim dashurinë tonë ndaj tyre. Është një periudhë në të cilën ne bashkohemi dhe më shumë se sa të japim e të marrim, është bukur të ndajmë momente së bashku. Por si duhet t’i qasemi Krishtlindjes dhe Vitit të Ri nga pikëpamja e psikologjisë së emocioneve? Edhe pse ka nga ata që e konsiderojnë atë një kohë të lumtur, argëtuese dhe bashkimi familjar, disa njerëz i përjetojnë këto festa ndryshe: me nostalgji, trishtim, zhgënjim, stres e madje edhe dhimbje. Pavarësisht se si e jetojmë dhe e perceptojmë këtë festë, është periudha e vitit në të cilën përjetojmë shumë emocione që lidhen drejtpërdrejt me përvojat që kemi pasur.
Cilat janë ndjenjat tona?
Festat e fundvitit nuk duhet të jenë një kohë lumturie për të gjithë. Të gjithë do të përjetojnë emocione dhe ndjenja të ndryshme bazuar në ngjarjet e fundit dhe përvojat e fëmijërisë. Kur ishim fëmijë, këto ngjarje shoqëroheshin me një kohë festash, dhuratash dhe magjie për të zbuluar atë që na kanë dhënë. Për më tepër, ka bashkime familjare, darka etj., prandaj është më e lehtë që të ketë një mbizotërim të emocioneve pozitive. Megjithatë, gjithçka varet nga mënyra se si të rriturit më të afërt me fëmijën e perceptojnë dhe si e trajtojnë këtë periudhë të vitit. Ankthi është një nga emocionet që ndjen më shumë si i rritur gjatë këtyre datave. Dhe ai shfaqet për disa arsye: Çështjet e mbylljes së punës së vitit. Pjesëmarrja në takime, dreka dhe darka të shoqërisë ose angazhime të tjera të ngjashme. Blerje dhuratash dhe ushqimesh për festa dhe tubime familjare. Për shkak të këtyre angazhimeve, ka të ngjarë që sezoni i festave të perceptohet si jashtëzakonisht i ngarkuar, dhe nga stresi përfundojmë të urrejmë gjithçka dhe këdo. Përveç kësaj, nëse kohët e fundit kemi humbur një person të dashur ose kemi përjetuar një ndarje, nuk do të jetë e lehtë të kemi frymën e festës që pritet nga ne.
Psikologjia e emocioneve festive
Sipas psikologjisë së emocioneve, është e rëndësishme që në këtë periudhë të vitit të gjejmë një moment në të cilin mund të identifikojmë atë që ndjejmë dhe të reflektojmë se pse ndihemi në një mënyrë të caktuar. A ndjejmë gëzim? A ndihemi të trishtuar, melankolikë, të zemëruar? Është e rëndësishme dhe e nevojshme të kuptojmë emocionet tona, t’i lejojmë vetes t’i ndiejmë ato dhe të bëjmë gjithçka me fuqinë tonë për t’i menaxhuar dhe përjetuar ato në një mënyrë të shëndetshme në përputhje me atë që po ndodh rreth nesh. Nuk duhet të stresohemi me idenë se gjatë festave të gjithë duhet të jenë të lumtur dhe se, nëse nuk jemi, duhet të përpiqemi të jemi të lumtur. Ne duhet të pranojmë gatishmërinë tonë dhe të përpiqemi t’i përshtatemi situatës sa më mirë që mundemi.
Mësoni t’i vendosni gjërat në perspektivë
Kur kalojmë një kohë të vështirë, të mësojmë të relativizojmë, domethënë, t’u japim gjërave rëndësinë e duhur, është një nga mënyrat më të mira për t’u përballur me këtë periudhë të vitit. Kjo do të thotë që ne mund të mësojmë t’i shohim festat si një periudhë në të cilën nuk duhet domosdoshmërish të ndihemi mirë, të zgjidhim të gjitha problemet ose të marrim pjesë në takime të ndryshme (familje, kolegë pune, etj.). Nëse e relativizojmë momentin, zbulojmë se, si në pjesën tjetër të vitit, mund të ndihemi të lirë ta jetojmë në mënyrën tonë, me emocionet tona dhe me ndjenjat që provojmë. Nëse festat na bëjnë të ndjejmë emocione negative, është mirë t’i marrim parasysh dhe të shqyrtojmë mundësinë e një ndryshimi. Ne mund ta përdorim këtë periudhë të vitit si një kohë të përshtatshme për të mësuar të shohim ngjarjet që na lëndojnë nga një këndvështrim tjetër. Ne duhet të përpiqemi ta kuptojmë veten më mirë dhe të menaxhojmë emocionet tona duke i dhënë vetes mundësinë për t’u ndjerë më mirë. Krishtlindja apo Viti i Ri mund të jetë një kohë për të vendosur synime dhe objektiva personale (në nivel emocional) dhe për të filluar punën drejt tyre. Kur marrim parasysh mundësinë për të bërë ndryshime në mënyrën tonë emocionale, ne kemi synime të reja që na stimulojnë të kapërcejmë gjendjen tonë, hap pas hapi. Marrja e veprimeve do të na ndihmojë të ndjejmë më shumë emocione pozitive si dëshira për të ndryshuar dhe motivimi për të pasur sukses. Gjendja jonë mendore varet vetëm nga ne. Ne jemi ata që gjenerojmë emocionet tona dhe kemi një rol aktiv (dhe kyç) në shfaqjen e tyre. Një aspekt tjetër që do të na ndihmojë të ndihemi më mirë është monitorimi dhe përmirësimi i mendimeve tona. Nëse i lidhim festat me një ngjarje të trishtuar, mendimet tona do të shkojnë në atë drejtim. Do të na shtyjnë të mendojmë: “Sa kohë e trishtë!”, “Të shpresojmë të kalojë shpejt”, “Nuk e duroj dot lumturinë e të tjerëve” etj. Këto mendime do të na pushtojnë vazhdimisht mendjen. Përkundrazi, do të ishte me vend që të kujdeseni për veten dhe të jeni optimistë, duke mos u rrëmbyer nga idetë që ju lëndojnë. Duke vepruar kështu, do të jetë më e lehtë të përballesh me këtë periudhë të vitit.
Psikologjia e emocioneve luan një rol kyç në mirëqenien tonë dhe qasjen tonë ndaj jetës
Gjatë festave të fundvitit, emocionet mund të jenë shumë të ndryshme dhe, ndonjëherë, duke pasur parasysh paqartësinë e tyre, ato mund të na bëjnë të përjetojmë ndjenja të përziera. Ne mund të përmirësojmë aftësitë tona emocionale duke u përpjekur të kuptojmë dhe respektojmë emocionet tona. Nëse planifikojmë të përshtatim një qëndrim tjetër (edhe vetëm për të parë se çfarë ndodh), mund të largohemi pak nga perceptimi negativ që kemi për festat. Për më tepër, duke relativizuar mund t’u jepnim rëndësinë e duhur pa rënë në përgjithësim. Kjo do të na ndihmojë të shijojmë kohën me familjen dhe miqtë si në çdo kohë tjetër të vitit pa ndjerë presion të tepruar, pa e detyruar veten të jemi të lumtur dhe pa e lënduar veten me mendime negative.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
