Nga motivimi deri tek aftësia për të marrë vendime… çdo ditë ne ndikohemi nga perceptimi që kemi për veten tonë. Në këtë artikull do të zbulojmë mënyrat e tjera se si manifestohet rëndësia e vetëvlerësimit në jetën tonë të përditshme.
A e dini që vetëvlerësimi ka një ndikim të madh në jetën tonë të përditshme? Ky aspekt ka një efekt të dukshëm mbi shëndetin mendor dhe emocional dhe mbi marrëdhëniet me të tjerët. Me fjalë të tjera, mënyra se si e vlerësojmë dhe perceptojmë veten tonë ndikon në jetën tonë të përditshme. Edhe procesi i marrjes së vendimeve, performanca dhe besimi në vetvete lidhen ngushtësisht me një vetëvlerësim të shëndetshëm. Ky është një proces i vazhdueshëm që kërkon vetë-reflektim, kujdes për veten dhe punë të brendshme. Le ta zbulojmë më shumë për rëndësinë e vetëvlerësimit.
Siç thekson psikologia Silvia Congost, vetëvlerësimi është në bazë të shumicës së problemeve që hasin njerëzit. Le të thellohemi më shumë në këtë temë.
Si ndikon vetëvlerësimi në jetën tonë të përditshme?
Të kultivosh vetëvlerësimin është thelbësore për të promovuar mirëqenien personale. Dhe është se ndikimi i tij është i dukshëm në aspekte të ndryshme të zhvillimit tonë të përditshëm. Më poshtë do të shpjegojmë se si perceptimi i vetes ndikon në jetën tonë të përditshme.
Motivimi dhe performanca
Një person me vetëvlerësim të shëndetshëm ka më shumë motivim dhe performancë në jetën e përditshme. Kur beson në aftësitë dhe vlerën e tij personale, ai ndjehet më i gatshëm për të përballuar sfida, për të vendosur qëllime dhe për të punuar për t’i arritur ato.
Vetëvlerësimi lidhet ngushtësisht me besimin në vetvete, siç theksohet nga një studim i Universitetit të Queensland, që e shtyn një person të bëjë përpjekje dhe të jetë i qëndrueshëm në punën, studimet ose qëllimet e tjera që ka.
Procesi i marrjes së vendimeve
Vetëvlerësimi ndikon çdo ditë në procesin e marrjes së vendimeve, siç tregohet nga një studim i publikuar në Scientific Reports. Një person me një vetëvlerësim pozitiv ka më shumë besim në gjykimin e tij, gjë që e bën atë të zgjedhë me më shumë siguri dhe në përputhje me vlerat dhe nevojat e tij.
Gjithashtu, kjo perceptim e ndihmon që të shmangë frikën e tepërt nga dështimi ose nga opinioni i të tjerëve. Ja një shembull:
Një person që po mendon për të ndryshuar karrierë, nëse ka një vetëvlerësim të mirë, do të ketë besim në aftësinë e tij për të marrë vendime të informuara dhe për të ndjekur rrugën që i përshtatet interesave dhe vlerave të tij. Vetëvlerësimi i tij do t’i japë besimin për të kapërcyer frikërat dhe sfidat. Nga ana tjetër, një vetëvlerësim i ulët do të bënte që të dyshonte për vlerën e tij dhe të kishte frikë të merrte rreziqe.
Marrëdhëniet dhe rëndësia e vetëvlerësimit
Vetëvlerësimi ndikon shumë edhe në marrëdhëniet me të tjerët. Nëse është i shëndetshëm, ka më shumë mundësi për të krijuar marrëdhënie të balancuara, të bazuara në respektin reciprok dhe në vendosjen e kufijve të duhur (He, 2022). Gjithashtu, një vetëvlerësim i mirë ndihmon në aftësinë për të komunikuar në mënyrë të qartë dhe asertive, për të shprehur nevojat dhe për të krijuar marrëdhënie të kënaqshme.
Ja një shembull: Nëse ftohesh në një festë ku nuk njeh shumë njerëz, do të ndihesh i relaksuar dhe i sigurt për të bashkëvepruar me të tjerët, për të krijuar miq të rinj dhe për të bërë biseda në mënyrë natyrale nëse ke një vetëvlerësim të mirë. Kundër kësaj, nëse vetëvlerësimi është i ulët, mund të shfaqet ankth ose frikë nga gjykimi ose refuzimi, gjë që pengon aftësinë për të ndërtuar marrëdhënie dhe për të shijuar eksperiencat sociale.
Mirëqenia emocionale: Rëndësia e vetëvlerësimit
Një studim i publikuar në Current Psychology tregon se një vetëvlerësim pozitiv kontribuon në një kënaqësi më të madhe me veten dhe me jetën në përgjithësi, çka mund të ndikojë në një humor më të balancuar. Njerëzit me vetëvlerësim të mirë kanë më pak mundësi të përjetojnë nivele të larta ankthi, stresit ose depresionit gjatë jetës së tyre të përditshme.
Kujdesi për veten dhe respekti për veten
Vetëvlerësimi ndikon në jetën e përditshme deri në atë masë sa një person kujdeset për veten dhe përjeton kënaqësi në aktivitetet e tij të përditshme, siç sugjerohet nga një studim i publikuar në Materia Socio-Médica. Nëse vetëvlerësimi është pozitiv, vëmendja e jepet mirëqenies fizike, emocionale dhe mendore, prandaj koha dhe përpjekja shpenzohen për kujdesin ndaj vetes.
Ky kujdes përfshin ushtrime të rregullta, një dietë të shëndetshme, pushim të mjaftueshëm dhe gjetjen e aktiviteteve që sjellin kënaqësi dhe kënaqësi. Një shembull? Nëse vendosni të filloni një rutinë ushtrimesh, një vetëvlerësim i shëndetshëm do t’ju ndihmojë të vlerësoni veten mjaftueshëm dhe të motivoheni për të kaluar kohë dhe përpjekje për të kujdesur për trupin dhe shëndetin tuaj.
Nga ana tjetër, një vetëvlerësim i ulët shkakton vështirësi për të angazhuar vetveten dhe për të besuar në aftësitë tona për të bërë ndryshime pozitive, duke çuar në braktisjen e shpejtë të rutinës.
Si ndikon dialogu i brendshëm dhe vetë-kritika në vetëvlerësim?
Dialogu i brendshëm dhe vetëkritika janë dy faktorë të rëndësishëm për vetëvlerësimin. Shpesh, ne nuk jemi të vetëdijshëm për dialogun që kemi me veten, as për nivelet e vetëkritikës. A e keni menduar ndonjëherë nëse ky dialog është negativ, kritik dhe i vetëironizuar? Kur ndodh kjo, është më e mundur që të kemi një vetëvlerësim të ulët.
Mendimet negative përfshijnë kritikat e tepërta ndaj vetvetes, krahasimet e vazhdueshme me të tjerët, besimet kufizuese për aftësitë tona dhe devalvimin e rezultateve tona. Është e rëndësishme të përballemi dhe të ndryshojmë dialogun negativ për të promovuar një vetëvlerësim të shëndetshëm.
Nga ana tjetër, nëse jemi tepër kërkues dhe perfeksionistë, është e mundur që të gjykojmë veten ashpër kur nuk arrijmë standardet tona. Kjo mund të çojë në stres, frustrim dhe një ndjenjë të vazhdueshme se nuk jemi mjaftueshëm të mirë. Kërkesat e tepërta ndaj vetes minojnë vetëvlerësimin, duke na bërë të ndjehemi të pakënaqur me veten dhe me arritjet tona.
Përfundime
Është e rëndësishme të mësojmë të vendosim pritshmëri realiste dhe të pranojmë që jemi krijesa njerëzore, të papërkryera. Të punosh mbi dialogun tënd të brendshëm dhe vetëkritikën kërkon kohë, durim dhe vetë-reflektim. Mund të jetë e dobishme të kërkojmë mbështetje profesionale për të përballuar këto probleme në mënyrë më efektive dhe për të ndihmuar në ndërtimin e një vetëvlerësimi të balancuar.
Një vetëvlerësim i shëndetshëm na mundëson të shijojmë jetën e përditshme, të krijojmë marrëdhënie pozitive dhe të arrijmë potencialin tonë të plotë. Ky është një proces i vazhdueshëm, me ngritje dhe rënie, që kërkon vetëdije të thellë për veten, mëshirë për veten dhe një përpjekje të pandërprerë, por ia vlen të punohet për të.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
