Si ta dimë se sa gjumë na duhet. Fondacioni Kombëtar i Gjumit në SHBA ka pasur 18 ekspertë që analizojnë 320 artikuj kërkimorë për të ofruar një version të përditësuar të “rekomandimeve të tij për kohëzgjatjen e kohës së gjumit”. Artikujt u pakësuan nga 2412 origjinale në bazë të fuqisë së studimeve.
Në rekomandimet e tyre, ekspertët morën parasysh përfitimet shëndetësore, por edhe rreziqet që lidhen me gjumin. Shumë pak gjumë gjatë disa netëve ju bën të lodhur, të paaftë për t’u përqendruar, të dëshpëruar, në ankth dhe, përfundimisht, nëse vazhdon, në një rrezik të shtuar të diabetit, presionit të lartë të gjakut dhe obezitetit. Gjumi i tepërt shoqërohet me të njëjtat probleme.
Zgjidhja
Pra, sa është sasia e duhur e gjumit? Udhëzimet e reja jo vetëm që japin sasi të rekomanduara, por gjithashtu tregojnë se çfarë mund të jetë e përshtatshme për mosha të ndryshme. Fëmijët e moshës gjashtë deri në nëntë vjeç kanë nevojë për nëntë deri në 11 orë në natë, por mund të kalojnë shtatë deri në tetë. Adoleshentët kanë nevojë për tetë deri në 10 orë. Shtatë orë mund të jenë në rregull për disa, por gjumi më shumë se 11 orë në ditë mund të jetë i dëmshëm për shëndetin e tyre, megjithëse disa mund të kenë nevojë për aq shumë gjatë pubertetit. Dr Lydia DonCarlos nga Universiteti Loyola, Çikago, një nga ekspertët në studim, thotë se ritmi cirkadian i adoleshentëve ndryshon natyrshëm për t’i bërë ata të ndihen të përgjumur më vonë gjatë natës dhe të zgjohen më vonë. Ky është një fenomen normal dhe nuk ka të bëjë me të qenit i varur nga rrjetet sociale. Ajo paralajmëron se adoleshentët duhet të përpiqen ende të bëjnë gjumë të mjaftueshëm në baza ditore, në vend që të krijojnë një borxh gjumi për të shlyer gjatë fundjavave. “Ju kurrë nuk mund ta gjeni plotësisht atë,” thotë ajo.
Të rriturit e moshës 18 deri në 64 vjeç duhet të flenë për shtatë deri në nëntë orë në natë, por disa e përballojnë atë me gjashtë. Për njerëzit mbi moshën 65 vjeç, sasia e rekomanduar është nga shtatë deri në tetë orë, megjithëse disa mbijetojnë me pesë orë gjumë (shpesh zgjohen më herët dhe dremisin gjatë ditës). Këto rekomandime bazohen në një analizë të plotë të studimeve. Metodologjitë ndryshojnë – disa bazohen në atë se sa gjumë njerëzit raportuan se kishin pasur (e cila tenton të përfshijë kohën e kaluar në shtrat) dhe të tjera bazohen në hulumtimet e kryera në kushte laboratorike. Ekspertët nuk shikuan cilësinë e gjumit (për shembull, nëse njerëzit zgjoheshin gjatë natës dhe nuk mund të flinin përsëri) ose arkitekturën e tij (sa ishte lëvizja e shpejtë e syve dhe sa gjumi me valë të ngadalta). Disa njerëz mund të mbijetojnë me më pak se sa rekomandohet, sepse bëjnë gjumë me cilësi më të lartë. DonCarlos thotë se nevojiten më shumë kërkime për gjumin. “Ne kalojmë një të tretën e jetës sonë në gjumë, por dimë shumë pak për të.” Të paktën të dish se sa të synosh është një fillim i mirë.
Përgatiti K.I / Burimi www.theguardian.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
