Njerëzit janë në gjendje të kujtojnë situatat që kanë përjetuar përmes kujtimeve, fjalëve dhe vendeve. Kur e përqendrojmë vëmendjen tonë te kujtimet negative dhe te gjithçka që nuk shkoi ashtu siç donim, që na bën të ndihemi keq dhe që nuk mund ta zgjidhim, u japim këtyre situatave mundësinë të na lëndojnë edhe më shumë, përgjithmonë.
Në ditët e sotme, ne mund ta konsiderojmë ankthin një epidemi të vërtetë. Rreth 60% e pacientëve që kontaktojnë mjekun e tyre të familjes e bëjnë këtë për t’u ankuar për probleme që lidhen me ankthin. Është e pamohueshme që kemi shumë arsye për t’u shqetësuar, por ka gjithashtu të ngjarë që të vazhdojmë t’i shtojmë kësaj thesi tashmë të mbushur plot gjëra të ndryshme që janë fryt i imagjinatës sonë.
Studimet kanë treguar se 40% e shqetësimeve kanë të bëjnë me ngjarje që nuk do të ndodhin kurrë, 30% me ngjarje për të cilat mendojmë shpesh, por që kanë ndodhur tashmë, dhe vetëm 22% me diçka që do të ndodhë së shpejti. Ky studim tregon se problemi është se shumica e shqetësimeve që kemi shkaktohen nga diçka që ka ndodhur tashmë ose nuk do të ndodhë kurrë. Kur ndalemi te fatkeqësia, ne ndryshojmë gjendjen tonë mendore. Ne e përmbytim atë me një ortek shtrembërimesh që përfaqësojnë faktorë të fortë rreziku për sëmundje të tilla si ankthi ose depresioni.
Situatat negative kanë qenë, janë dhe do të jenë një gjë e sigurt në jetën tonë. Gjithmonë do të ketë diçka që nuk do të na pëlqejë, sekreti është të dimë si t’i përballojmë këto ngjarje dhe t’i kapërcejmë ato duke menduar realisht dhe në mënyrë racionale.
Kur e ngrijmë jetën në të kaluarën
Sipas Antonio Jorge Larruy, një ekspert që ka bërë kërkime të gjera mbi vetëdijen, një nga pengesat e mëdha me të cilat përballet shoqëria jonë është kërkimi i lumturisë në gjërat e gabuara. Një shembull është ai i popullit filipinas, i cili ka një shkallë shumë të lartë varfërie dhe jeton në një nga territoret më të prekura nga fatkeqësitë natyrore. Megjithatë, sipas Qendrës për Kërkime dhe Epidemiologji të Fatkeqësive, ata janë gjithashtu njerëzit më të lumtur në botë, shumë më të lumtur se ata që jetojnë në qytete multimilionëshe si Monte Karlo.
Ndoshta sekreti i tyre është të jetojnë ditë për ditë, pa u shqetësuar për uraganin që ka shkatërruar ose do t’u shkatërrojë shtëpitë, dhe ta bazojnë ekzistencën e tyre në një rrjet të madh mbështetjeje sociale dhe familjare. Përkundrazi, në shoqëri të ndërlidhura si e jona, presioni konsumerist, pamundësia e komunikimit, stresi dhe rëndësia që i japim të kaluarës dhe të ardhmes na pengojnë të shijojmë të tashmen.
Edukimi i mendimeve tona drejt së tashmes
Kur mendja jonë humbet në të kaluarën ose në të ardhmen, truri ynë tronditet dhe ne aktivizojmë zonën e lobit prefrontal të djathtë, ku ruhen të gjitha emocionet që na lëndojnë. Disa universitete shumë prestigjioze amerikane, si MIT dhe Harvard, pohojnë se përqendrimi i mendimeve tona në të tashmen hap kanale të reja në lobin tonë të majtë prefrontal, duke na çuar drejt përjetimit të emocioneve më pozitive. Thich Nhat Hanh, një mjeshtër Zen dhe aktivist për paqen, i nominuar për Çmimin Nobel, argumenton se të jetosh në të tashmen është e vetmja rrugë e vërtetë për të gjetur paqen brenda vetes dhe botës. Vuajtjet tona ndikohen kryesisht negativisht nga dhimbja jonë emocionale ose nga kontrolli ynë i dobët mendor, gjë që na çon të krijojmë botë imagjinare larg të tashmes, pothuajse gjithmonë shkatërruese.
Për të stërvitur mendimet automatike, është e nevojshme të vëzhgojmë se çfarë ndodh në mendjen tonë, pa bërë gjykime ose pa u lidhur shumë me mendimet. Dhe ne jemi plotësisht të ankoruar në të tashmen, siç na fton Thich Nhat Hanh të bëjmë, “nuk duhet të ndjekim tekat si pushteti, fama apo kënaqësi të tjera. Dashuria e vërtetë është bërë nga mirëkuptimi.” -Thich Nhat Hanh
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
