Temperaturat fillojnë të bien dhe ditët bëhen më të shkurtra: përveçse ndihemi pak më melankolikë dhe dembelë, befas zbulojmë se kemi më shumë oreks se zakonisht. Përkundrazi: ndonjëherë uria shpërthen në një mënyrë të pakontrollueshme, aq sa bëhet e vështirë të përmbahesh. Pse ndodh e gjithë kjo? Sipas disa studimeve “Sezoni ndryshon urinë”, në tetor dhe nëntor ne jemi gjithmonë të uritur për një sërë shkaqesh të lidhura me sferën psikike, por edhe për arsye specifike fizike.
Sëmundja e vjeshtës – Në terma shkencorë quhet Çrregullimi Afektiv Sezonal (SAD): është ai kompleks i sëmundjeve të vogla që na mundojnë me ndryshimin e stinës: dhimbje koke, lodhje të përgjithshme, vështirësi në përqendrim dhe nervozizëm më të madh. Në shumicën e rasteve, këto janë sëmundje të lehta që nuk kërkojnë trajtim: gjendja e përgjithshme e pakënaqësisë që ndihet në dimër mund të na shtyjë të kërkojmë ngushëllim në ushqimet tona të preferuara, ushqimi klasik i rehatisë, shumë i kënaqshëm dhe ngushëllues, por i pashëndetshëm nga një këndvështrim ushqyes. Me pak fjalë, melankolia na shtyn të hamë gjithnjë e më keq.
Stilet e jetesës – Fakti i kalimit të më shumë kohës në shtëpi ose në zyrë, rrit nivelet e mërzisë: në këtë mënyrë ne marrim më pak stres nga mjedisi i jashtëm dhe jemi më të prirur të ndiejmë sinjalet që vijnë nga trupi ynë, siç është uria, shpesh me origjinë nervore. Ne gjithashtu ushtrohemi më pak, kështu që ne djegim më pak kalori.
Roli i neurotransmetuesve – Uria e vjeshtës nuk është vetëm uri nervore. Hormonet e prodhuara nga trupi ynë rregullohen nga prania e dritës së ditës, e cila dominon vazhdimësinë e ritmeve cirkadiane. Fakti që ditët po shkurtohen dukshëm shqetëson lëvizjen e orës sonë të brendshme, me disa shqetësime në ritmet e gjum-zgjimit dhe ngopje-oreksit. Në veçanti, nivelet e serotoninës, dopaminës dhe endorfinës, substancat që qeverisin ndjesitë e mirëqenies, qetësisë dhe relaksimit, ulen. Për të zbutur ndjenjën e pakënaqësisë, ne i drejtohemi ushqimeve shpërblyese, në të cilat gjejmë kompensim, ndjenjën e përmbushjes dhe mirëqenies për të cilën ne aspirojmë.
Një stok për dimrin – Organizmi ynë ruan një kujtim stërgjyshor të kohërave kur dimri ishte një stinë e mungesës së ushqimit: para ardhjes së të ftohtit ne u përpoqëm të grumbullonim energji, madje edhe përmes një depozite më të madhe yndyre si rezervë për kohërat e urisë së dimrit. Problemi qëndron në faktin se kaloritë shtesë që futim për shkak të kësaj “urie ataviste” nuk janë më të nevojshme sot, as për të na ngrohur, as për të përballuar periudhat e urisë. Ato ruhen në formën e yndyrës rezervë, e cila është më e vështira për t’u sulmuar.
Si të qëndroni në paqe me ekuilibrin – Për të korrigjuar disi situatën dhe për të kënaqur qiellzën strategjitë e mëposhtme mund të jenë të dobishme.
–Lëvizni më shumë, duke bërë sa më shumë aktivitet fizik, për të djegur kalori. Aktiviteti fizik prodhon gjithashtu endorfina, të cilat mbështesin humorin e mirë dhe na bëjnë të ndjejmë më pak stimulin e urisë.
–Preferoni ushqim dhe pije të nxehta, të tilla si supa, çajra bimorë: në muajt e ftohtë trupi ynë na sinjalizon nevojën e tij për të prodhuar nxehtësi përmes kërkesës për ushqim, për t’u përdorur si burim energjie dhe ngrohje.
–Dilni jashtë shtëpisë të veshur në mënyrën e duhur adekuate, për të mbrojtur veten nga ftohja. Idealja është të visheni me shumë shtresa për t’u përshtatur me çdo ndryshim të temperaturës.
– Mbani një skemë të rregullt të vakteve: tre vakte kryesore plus dy mesvakte me ushqime të shëndetshme dhe të lehta janë skema ideale e të ushqyerit të shëndetshëm që duhen mbajtur në çdo kohë të vitit. Asnjëherë mos i anashkaloni vaktet, veçanërisht nëse jeni në dietë dhe mos harroni se mëngjesi është shumë i rëndësishëm.
–Vendosni në tryezë ushqime të pasura me triptofan, pararendës të serotoninës dhe melatoninës, hormonet e qetësisë dhe pushimit të mirë. Tryptofani gjendet kryesisht në bishtajore, arra dhe bajame, drithëra të parafinuara si tërshëra, hikërror, spel, elb, mel, oriz. Të mos harrojmë perimet dhe frutat, veçanërisht lakrën, brokolin, domatet, shegën, bananet dhe kivit.
Burimi / https://www.tgcom24.mediaset.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
