Kur spermatozoidet ndeshen me vezën, vetëm njërës i lejohet qasja, duke shkaktuar fekondim. Falë një superkompjuteri, studiuesit kanë zbuluar misterin e disa mekanizmave magjepsës që ndodhin gjatë këtij “përqafimi” mes qelizave germinale, në bazë të magjisë së jetës.
Imazhet e spermatozoideve që arrijnë në vezë për ta fekonduar atë – vetëm njëra “lejohet” të bashkohet – ndoshta janë të njohura për të gjithë, por mekanizmat komplekse molekulare që ndodhin gjatë këtij përqafimi të mrekullueshëm, që nxit zhvillimin embrional, kuptohen sot. Falë përdorimit të një superkompjuteri , një grup kërkimor ka arritur të hedhë dritë mbi disa nga misteret që karakterizojnë këtë proces të pabesueshëm në bazën e jetës.
Për shembull, është kuptuar më mirë pse qeliza vezë lëshon jone të shumta zinku menjëherë pas fekondimit, të cilat parandalojnë depërtimin e spermatozoideve të tjera. Këto zbulime, sipas shkencëtarëve, mund të çojnë në metoda të reja për trajtimin e problemeve të fertilitetit dhe të çojnë në kontraceptivë të gjeneratës së ardhshme.
Sekretet e fekondimit u zbuluan nga një ekip kërkimor ndërkombëtar i udhëhequr nga dy shkencëtarë nga Departamenti i Shkencave Shëndetësore dhe Teknologjive të ETH në Cyrih (Zvicër), të cilët bashkëpunuan ngushtë me një koleg nga Qendra për NanoShkenca në Universitetin Ludwig Maximilians të Mynihut. Studiuesit, të koordinuar nga profesoresha Viola Vogel, e morën këtë rezultat falë simulimeve të kryera me superkompjuterin “ Piz Daint ” të Qendrës Kombëtare Zvicerane për Superkompjuterin (CSCS). Ndërveprimet komplekse të proteinave të përfshira në fekondim, për më tepër, nuk mund të vëzhgohen drejtpërdrejt ose të kuptohen përmes mikroskopisë dhe kristalografisë krio-elektronike , hulumtime të cilat, megjithëse shumë elegante, “ngrijnë” proteinat dhe për këtë arsye ofrojnë një imazh statik të asaj që ndodh. Nëpërmjet një simulimi kompjuterik kompleks, është e mundur të vëzhgohet ky ndërveprim në mënyrë dinamike , duke kapur detaje themelore që përndryshe do të ishin “të padukshme”.
Falë Piz Daint, profesori Volgel dhe kolegët u fokusuan në ndërveprimin midis dy proteinave, përkatësisht JUNO , e cila gjendet në membranën e jashtme të qelizës vezë, dhe IZUMO1 e pranishme në sipërfaqen e spermës, siç theksohet në një njoftim për shtyp të ETH. Ky është kontakti i parë fizik që ndodh kur një spermë prek vezën.
“Kombinimi i dy proteinave në një kompleks supozohej se do të fillonte procesin e njohjes dhe ngjitjes midis qelizave germinale, duke lejuar kështu shkrirjen e tyre,” tha bashkëautorja e studimit Paulina Pacak. Me superkompjuter ishte e mundur të kuptohej më mirë se çfarë po ndodh. Studiuesit simuluan ndërveprimin midis dy proteinave në një tretësirë ujore, falë së cilës u demonstrua se kompleksi JUNO-IZUMO1 stabilizohet nga një seri prej më shumë se 30 kontaktesh jetëshkurtër (jo kovalente), me lidhjet e vetme “zgjati më pak se 50 nanosekonda secila”.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
