Komunikimi është një nga aftësitë më të rëndësishme në jetën sociale dhe profesionale. Megjithatë, jo të gjithë e zotërojnë këtë aftësi në mënyrë të natyrshme. Njerëzit me aftësi të kufizuara sociale, shpesh pa qëllim të keq, përdorin fraza ose mënyra të të folurit që tingëllojnë të sikletshme, jo natyrale, ose madje ofenduese. Ato nuk janë gjithmonë të vetëdijshëm për këtë, por ndikimi mund të jetë i menjëhershëm: të tjerët ndihen në siklet, tërhiqen, ose e shmangin bisedën.
Më poshtë janë disa fraza të zakonshme, që përdoren pa e kuptuar, dhe arsyet pse duhen shmangur:
1.“Unë jam shumë i sinqertë, ndaj them gjithçka që më vjen në mendje.”
Kjo zakonisht tingëllon më shumë si justifikim për mungesë filtri sesa si vlerë. Njerëzit me aftësi të mira sociale dinë se sinqeriteti nuk do të thotë mungesë takti. Të thuash gjithçka pa reflektuar shpesh krijon situata të pakëndshme.
2.“Pse nuk po qesh? Ishte shaka!”
Nëse dikush nuk qeshi me një shaka, nuk është detyrimisht problemi i tij. Kjo frazë shpesh përdoret për të mbuluar sikletin, por në vend që të zbusë situatën, e përkeqëson. Për më tepër, mund të krijojë presion emocional tek tjetri për të “qeshur me zor”.
3.“Jam ndryshe nga të tjerët, s’jam si këta njerëz sipërfaqësorë.”
Kur dikush e thekson vazhdimisht “veçantinë” e vet në kurriz të të tjerëve, tingëllon si përbuzës, jo si origjinal. Shprehje të tilla shpesh përdoren për të kompensuar mungesën e lidhjeve sociale reale.
4.“Gratë/Njerëzit nuk duan të jenë me dikë të mirë si unë.”
Kjo lloj vetëviktimizimi nuk ndihmon askënd. Përkundrazi, e bën personin të duket si dikush që nuk merr përgjegjësi për sjelljen e vet dhe fajëson të tjerët për mungesën e suksesit në marrëdhënie.
5.“E dija që s’do ta kuptoje…”
Kjo është një formë pasive-agresive që tenton të zvogëlojë tjetrin për të rritur vetveten. Edhe nëse dikush nuk e kuptoi menjëherë atë që u tha, një përgjigje përçmuese e mbyll çdo mundësi për komunikim të hapur.
6.“Unë thjesht them të vërtetën. Nëse s’e përballon dot, nuk është problemi im.”
E ngjashme me pikën e parë, kjo frazë maskon mungesën e empatisë si “guxim për të thënë të vërtetën”. Në realitet, njerëzit me inteligjencë emocionale dinë ta thonë të vërtetën pa e lënduar tjetrin.
7.“Ti nuk më njeh mua, prandaj s’mund të gjykosh.”
Kjo shprehje përdoret shpesh për të shmangur çdo kritikë. Megjithatë, sjellja e dikujt në publik është ajo që të tjerët gjykojnë. Në vend që të mbyllet në vetëmbrojtje, një person socialisht inteligjent pyet veten: “A ka mënyrë më të mirë për t’u shprehur?”
Si të shmangni përdorimin e këtyre frazave?
Praktikoni vetë-reflektimin. Pyesni veten si do të ndiheshit po të dëgjonit ato fraza nga dikush tjetër.
Dëgjoni më shumë se sa flisni. Njerëzit me aftësi të mira sociale janë dëgjues të shkëlqyer.
Mësoni nga reagimet e të tjerëve. Nëse dikush tkurret, buzëqesh me zor apo shmang kontaktin pas një komenti tuajin, ndoshta ka diçka për të reflektuar.
Kërkoni feedback të ndershëm nga miqtë. Nëse keni besim tek dikush, pyesni: “A thua ndonjëherë dukem sikur s’jam shumë i vetëdijshëm në biseda?”
Të jesh i vetëdijshëm për mënyrën si shprehemi është një hap i madh drejt ndërtimit të marrëdhënieve më të shëndetshme dhe më autentike. Njerëzit me aftësi më të dobëta sociale nuk janë të dënuar të mbeten të tillë, gjithçka është e mësueshme. Fillon me vëmendje dhe gatishmëri për të ndryshuar.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
