Që fëmijë, kemi aftësinë të kuptojmë miqësinë mes dy njerëzve që nuk i kemi takuar kurrë më parë. Po si? Sipas një studimi të botuar në Journal of Experimental Psychology, matematika mund të na ndihmojë të përcaktojmë nëse dy njerëz janë të lidhur nga një miqësi. Studiuesit në fakt kanë zbuluar se, për të kuptuar nëse dy të huaj janë miq, na duhen vetëm disa informacione statistikore mbi lidhjet e tyre sociale. Kjo aftësi, të cilën e zhvillojmë që në moshën pesëvjeçare, është thelbësore në jetën e përditshme.
Studimi
Studiuesit panë 528 të rritur dhe 135 fëmijë. Në pesë studimet e kryera, pjesëmarrësit panë diagrame që përshkruanin lidhjet midis dy njerëzve (të cilët do t’i quajmë A dhe B për lehtësi) dhe rretheve të tyre përkatëse shoqërore. Duke ditur nëse A i njihte miqtë e B dhe nëse B i njihte miqtë e A, vullnetarët ishin në gjendje të merrnin me mend nëse A dhe B ishin miq me njëri-tjetrin. “Në të kaluarën, është hetuar aftësia e të rriturve dhe fëmijëve për të deduktuar lidhjet sociale midis njerëzve të ngjashëm, por studimi ynë është i pari që heton aftësinë për të parashikuar një lidhje miqësie vetëm nëpërmjet informacionit statistikor”, nënvizon Claudia Sehl, koordinatore e kërkimit.
Miqtë e miqve
Të dy fëmijët dhe të rriturit e kuptuan se A dhe B ishin miq kur kishin shumë miqësi të përbashkëta: ajo që i habiti studiuesit është se aftësia për të interpretuar këto lidhje shfaqet shumë herët, që në moshën pesëvjeçare. “Ne nuk i nxitëm fëmijët të merrnin parasysh numrin e marrëdhënieve të përbashkëta, megjithatë ata ishin në gjendje ta përdornin këtë informacion kompleks statistikor në mënyrë spontane për të kuptuar marrëdhëniet,” shpjegon Sehl.
Pjesëmarrësit ishin gjithashtu në gjendje të përcaktojnë forcën e lidhjes së miqësisë midis A dhe B bazuar në madhësinë e grupit të miqve të njëri-tjetrit: nëse A kishte shumë miq të përbashkët me B, dhe B kishte një grup të vogël miqsh, atëherë lidhja mes të dyve konsiderohej shumë i fortë; nëse, nga ana tjetër, kishte shumë miq të përbashkët, por rrjeti i dikujt ishte më i gjerë, lidhja konsiderohej më pak e fortë.
Burimi focus
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
