Të gjithë e kemi përjetuar që emocionet mund të shkaktojnë ndryshime të menjëhershme trupore: vetëm mendoni për rrahjet e zemrës përpara një ngjarjeje të rëndësishme, fluturat në stomak që na bënë të ëndërrojmë ose që dridhen në shtyllën kurrizore që na bënë të lëngojmë kaq shumë. Megjithatë, pavarësisht nga këto përvoja të provuara dhe të testuara, ne luftojmë për t’i parë emocionet si diçka fizike.
Emocionet janë “përgjigje automatike”, por ato janë subjektive
Përballë një muzgu, ka nga ata që mërziten gabimisht dhe nga ata që e lënë veten të ndikohen. Në hyrje të një shpelle, ka nga ata që kërcejnë nga kureshtja dhe ata që paralizohen nga frika. Këtu pamja e një merimange mund të jetë burim entuziazmi për një dhe shkak neverie dhe frikë për një tjetër e kështu me radhë pafundësisht. Stimujt identikë mund të shkaktojnë përgjigje të ndryshme në njerëz të ndryshëm. Çfarë ndryshon? Si krijohet subjektiviteti? Pas stimulit, një proces vlerësimi është i nevojshëm përpara se të prodhohet një përgjigje emocionale. Këtu qëndron subjektiviteti dhe kjo është arsyeja pse i njëjti stimul emocional, te njerëz të ndryshëm, mund të shkaktojë reagime të ndryshme emocionale: çfarë ndryshon është vlerësimi që ai person i bën stimulit. Termi vlerësim nuk duhet të jetë mashtrues. Vlerësimi është shpesh krejtësisht i pavullnetshëm dhe i pavetëdijshëm.
Cilat janë emocionet që ndjeni më shpesh?
Emocionet që përjetoni më shpesh mund t’ju japin disa të dhëna për kujtimet tuaja të nënkuptuara. Për shembull, ata që mbajnë me vete një histori padrejtësish të vuajtura, poshtërime dhe abuzime, do të priren të përjetojnë më shumë zemërim. Ata që ndihen fajtorë për asgjë dhe ndihen të detyruar të kërkojnë falje qoftë edhe për mungesën më të vogël, përjetojnë atë që shumë autorë e përkufizojnë fajin e mbetur, një mbetje emocionale e përvojave të fëmijërisë në të cilat ndiheshim përgjegjës për mungesën e mirëqenies prindërore. Në shumë familje, për fat të keq, ekziston një lloj ndryshimi i rolit për të cilin fëmija duhet të kujdeset për prindin, ta ngushëllojë dhe ta gëzojë… dhe padyshim që fëmija nuk ka mjete për ta bërë këtë! Kur emocioni mbizotërues është ankthi ose frika, përvoja që duhet kërkuar është ajo e pasigurisë dhe pasigurisë.
Përgatiti K.I / Burimi psicoadvisor.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
