Gjuha e dashurisë janë mënyrat se si ne shprehim dhe marrim dashuri, por a keni menduar ndonjëherë pse preferoni disa shprehje dashurie më shumë se të tjera? Përgjigjja shpesh qëndron në fëmijërinë tuaj. Nga mënyra se si prindërit tuaj tregonin përkujdesje, deri te ambienti emocional ku u rritët, përvojat e hershme formojnë në mënyrë të heshtur mënyrën se si jepni dhe merrni dashuri si të rritur. Le të zbulojmë se si rritja juaj ndikon në gjuhën tuaj të dashurisë pa e kuptuar.
Thelbi i gjuhëve të dashurisë
Koncepti i Dr. Gary Chapman për pesë gjuhët e dashurisë, fjalët e afirmimit, veprimet e shërbimit, marrja e dhuratave, koha cilësore dhe prekja fizike, na ndihmon të kuptojmë dinamikën e marrëdhënieve. Por këto preferenca nuk zhvillohen rastësisht. Ato janë thellësisht të rrënjosura në përvojat e fëmijërisë. Mënyra se si kujdestarët tuaj shprehën dashurinë (ose nuk e shprehën) krijon modelin për atë që ndjehet më me kuptim për ju sot.
Fuqia e lavdërimit të hershëm
Nëse gjuha juaj kryesore e dashurisë janë fjalët e afirmimit, ndoshta keni kaluar në një ambient ku lavdërimi verbal ishte i zakonshëm. Prindërit që shpesh thoshin “Jam krenar për ty” ose “Je shumë i zgjuar” ju kanë mësuar të lidhni dashurinë me inkurajimin e folur. Në anën tjetër, nëse afirmimet ishin të rralla, mund të kërkoni ato më shumë si të rritur, duke kërkuar vlerësimin që ju mungonte.
Nga ana tjetër, fjalët e ashpra ose kritike në fëmijëri mund t’ju bëjnë ose shumë të ndjeshëm ndaj kritikës, ose të varur nga vlerësimi i jashtëm. Kjo gjuhë dashurie shpesh buron nga nevoja e thellë për t’u ndjerë i vlerësuar dhe i kuptuar përmes fjalëve.
Dashuri nëpërmjet veprimeve
Për ata që vlerësojnë veprimet e shërbimit, dashuria tregohet përmes ndihmës konkrete — si gatimi i një vakti apo riparimi i diçkaje të thyer. Kjo lidhet shpesh me fëmijërinë, ku veprimet flisnin më shumë se fjalët. Nëse prindërit tuaj tregonin kujdes duke ju dërguar në stërvitje, duke përgatitur drekën ose duke ndihmuar me detyrat, mësuat të lidhni dashurinë me përpjekjen dhe mbështetjen.
Nga ana tjetër, nëse morët përgjegjësi të mëdha shumë shpejt (si kujdesi për motra/vëllezër ose detyrat e shtëpisë), sot mund të vlerësoni më shumë partnerët që ju lehtësojnë barrën. Veprimet e shërbimit bëhen mënyra për t’u ndjerë të kujdesur në mënyrën që nuk ju mungoi si fëmijë.
Marrja e dhuratave
Disa njerëz ndihen më të dashuruar kur marrin dhurata konkrete, por kjo nuk ka të bëjë me materializmin. Nëse kjo është gjuha juaj e dashurisë, fëmijëria juaj mund të ketë përfshirë dhurata të veçanta që ju bënin të ndiheshit të vlerësuar, qoftë një lodër e vogël apo një kartolinë e bërë me dorë. Këto veprime ju mësonin se dhuratat janë simbol i dashurisë dhe kujdesit. Megjithatë, nëse dhuratat përdoroheshin për të zëvendësuar praninë emocionale (p.sh., një prind që blinte lodra për të kompensuar mungesën), mund të ndiheni të përzënë, duke kërkuar dhurata si dëshmi dashurie, por duke u përballur me ndjenja të pavlefshmërisë.
Koha cilësore
Nëse koha e pandërprerë dhe e përqendruar ju bën të ndiheni të dashuruar, fëmijëria juaj mund të ketë pasur momente të shumta ose të pakta të kësaj natyre. Prindërit që kalonin kohë me ju — duke luajtur, duke biseduar ose thjesht duke qenë aty — ju mësonin se dashuria do të thotë t’i japësh dikujt vëmendjen tënde të plotë. Në anën tjetër, nëse kujdestarët tuaj ishin fizikisht të pranishëm, por emocionalisht larg (p.sh., gjithmonë duke punuar, të shpërqendruar apo të pavëmendshëm), mund të kërkoni sot më shumë kohë cilësore me partnerët për të mbushur këtë boshllëk. Koha cilësore bëhet mënyra për t’u ndjerë vërtet të lidhur.
Prekja fizike
Përqafimet, mbajtja e dorës dhe prekjet e tjera jo intime janë thelbësore për ata që kanë këtë gjuhë dashurie. Nëse familja juaj ishte përkëdhelëse, mësuat të lidhni prekjen me sigurinë dhe dashurinë. Një përqafim prindëror pas një dite të keqe apo një tapë ngushëlluese në shpinë forcon idenë se afërsia fizike është shenjë kujdesi. Nëse prekjet mungonin ose jepeshin rrallë, mund të kërkoni me intensitet këtë afërsi fizike, ose të ndiheni të parehatshëm me të. Disa që kanë munguar dashurinë fizike në fëmijëri kërkojnë partnerë që u japin ngushëllimin fizik që nuk e patën më parë.
Si përvojat negative ndikojnë në gjuhët e dashurisë?
Ndonjëherë, ajo që mungonte në fëmijëri bëhet ajo që kërkojmë më shumë si të rritur. Mungesa e disa shprehjeve dashurie mund të na bëjë më të vetëdijshëm për rëndësinë e tyre. Për shembull:
Nëse rrallë dëgjuat “Të dua”, fjalët e afirmimit mund të kenë vlerë të madhe për ju.
Nëse prindërit ishin të pabesueshëm, veprimet e shërbimit mund t’ju bëjnë të ndiheni të sigurt.
Nëse ndiheshit të injoruar, koha cilësore mund të jetë e paçmueshme për ju.
Gjuhët tona të dashurisë mund të jenë edhe reagime ndaj përvojave negative. Një person që ka rritur në një familje të trazuar mund të vlerësojë stabilitetin (veprimet e shërbimit), ndërsa një tjetër me prindër emocionalisht të ftohtë mund të kërkojë ngrohtësinë (prekjen fizike ose fjalët e afirmimit).
Thyerja e modeleve të pashëndetshme
Nuk janë të gjitha ndikimet e fëmijërisë pozitive. Nëse prindërit tuaj shprehën dashurinë në mënyra të dëmshme, si blerja e dhuratave për manipulim ose përdorimi i përkëdheljes si shpërblim, mund të përsërisni ose refuzoni këto modele pa e kuptuar. Njohja e këtyre tendencave ju ndihmon të ndërtoni marrëdhënie më të shëndetshme. Për shembull, nëse keni rritur me dashuri kushtëzuese, mund të jetë e vështirë të pranoni përkëdheljen pa kushte. Terapia ose vetë-reflektimi mund t’ju ndihmojë të mësoni përsëri se si duhet të ndihet dashuria.
Si të zbuloni rrënjët e gjuhës suaj të dashurisë?
Për të kuptuar se si fëmijëria formoi gjuhën tuaj të dashurisë, pyetni veten:
Si tregonin dashurinë prindërit/kujdestarët e mi?
Çfarë do të doja të bënin më shumë?
Çfarë më bënte të ndjehesha më i sigurt ose më i vlerësuar?
Përgjigjet do t’ju tregojnë pse disa shprehje të dashurisë ju prekin thellë. Kjo kuptim mund të përmirësojë marrëdhëniet tuaja, duke ju ndihmuar të komunikoni nevojat dhe të kuptoni ndikimet që ka pasur rritja e partnerit tuaj.
Mendime përfundimtare
Gjuha juaj e dashurisë nuk është e rastësishme, ajo pasqyron përvojat tuaja më të hershme me dashurinë. Duke eksploruar këto lidhje, fitoni njohuri për nevojat tuaja emocionale dhe mënyrat për t’i përmbushur më mirë. Qoftë duke kërkuar atë që ju mungoi, apo duke përqafuar atë që patët, fëmijëria juaj udhëheq në heshtje mënyrën se si doni sot. Njohja e kësaj ju ndihmon të ndërtoni marrëdhënie më të thella dhe më të kënaqshme, si me të tjerët, ashtu edhe me veten.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
