Pema në vetvete është një simbol i jetës dhe është e përhapur në të gjitha kulturat dhe epokat, por si e ka origjinën pema e Krishtlindjeve? Ndoshta jo të gjithë e dinë se dekorimi i pemës së Krishtlindjeve është një zakon i lashtë. Mendohet se pemët e Parajsës ishin zbukuruar tashmë me shirita dhe objekte shumëngjyrëshe, pishtarë, kambana të vogla dhe kafshë kushtuese, dhe besohej se dritat e vendosura midis degëve korrespondonin me shpirtrat.
Edhe pemët kozmike ishin të zbukuruara me dekorime të tilla si Dielli, Hëna, Planetët dhe Yjet. Bredhi i shenjtë i Odinit, perëndisë së popujve gjermanikë, ishte i famshëm dhe shihej si një simbol i pavdekësisë, një manifestim hyjnor i kozmosit.
Origjina e pemës së Krishtlindjeve
Pema e Krishtlindjeve, siç e njohim ne sot, duket se e ka origjinën në Estoni, konkretisht në Sheshin e Bashkisë, Raekoja Plats, në Talin , në vitin 1441. Qëllimi ishte të mblidheshin rreth saj të rinj, burra dhe gra, për valle dhe festime që synonin gjetjen e shpirtit të tyre binjak. Ky zakon u ringjall në Gjermani ku në Bremen, që në vitin 1570, pema u zbukurua me mollë, arra, hurma dhe lule letre.
Për keltët e lashtë, ishte pema hyjnore mbrojtëse e Ditës së Yule (21-22 dhjetor), e cila nuk është gjë tjetër veçse Solstici i Dimrit.
Në Riga të Letonisë, ekziston një pllakë që përmban një mbishkrim në tetë gjuhë, sipas së cilës “pema e parë e Vitit të Ri” u dekorua në këtë qytet në vitin 1510.
Në Alsace, në Strasburg, u zbulua një kronikë e vitit 1605:
“Për Krishtlindje, qytetarët sjellin bredha në shtëpitë e tyre, i vendosin në dhomat e tyre dhe i dekorojnë me trëndafila letre me ngjyra të ndryshme, mollë, sheqer dhe objekte të ngjashme.”
Bredhi është konsideruar gjithmonë një bimë magjike, një bimë me gjelbërim të përjetshëm që i jep jetë edhe një kënge, një himn për bredhin që në gjermanisht është Tanne, Tannenbaum në të cilin lavdërohet veçantia e tij e të qenit gjithmonë gjallë dhe që sipas legjendës iu dha nga Jezusi sepse i kishte ofruar strehim. Bredhi konsiderohet gjithashtu një instrument komunikimi midis qiellit dhe tokës dhe përfaqëson dëshirën e njeriut për të kërkuar veten e tij të brendshme dhe dëshirën për t’u hapur ndaj anës së tij shpirtërore.
Në botën katolike u përhap vetëm në shekullin e 20-të, sepse në shekullin e 15-të u shfuqizua nga kisha, e cila e konsideronte vetëm një rit protestant dhe profan; në Francë u përhap falë Princeshës Helena të Meckelenburgut, gruas së Dukës së Orleans, e cila në vitin 1840 donte të dekoronte një pemë duke e zbukuruar atë me drita që përfaqësonin Dritën Hyjnore, Dritën e dashurisë së pafundme të Krishtit, ndërsa në Vjenë, pema e Krishtlindjeve u shfaq në vitin 1816, me urdhër të Princeshës Henrietta von Nassau-Weilburg.
Në Britaninë e Madhe, tradita e pemës së Krishtlindjeve u përhap drejt mesit të shekullit të 19-të, kur Princi Albert i Saxe-Coburg-Gothës , bashkëshorti i Mbretëreshës Viktoria, donte të prezantonte zakonin e dekorimit të një peme bredhi, ashtu siç bëhej në vendin e tij të origjinës, Gjermani.
Në Itali, e para që dekoroi një pemë Krishtlindjesh ishte Mbretëresha Margherita në gjysmën e dytë të shekullit të nëntëmbëdhjetë në Kuirinale, dhe prej saj moda u përhap shpejt në të gjithë vendin dhe botën katolike, aq sa Papa Gjon Pali II prezantoi zakonin e vendosjes së një peme të madhe Krishtlindjesh në Sheshin e Shën Pjetrit në Romë.
Mos e kërko në një libër shkencash natyrore: pema e Krishtlindjeve është pema e magjisë. Atje rriten portokalle, mandarina, ëmbëlsira, çokollata, nuga dhe qirinj… Por frutat më të mira janë frutat surprizë,
që piqen në mesnatë në pakot e tyre, ndërsa ti pret në shtrat, duke u bërë sikur fle, që ato të vijnë dhe të të thërrasin për t’i zbuluar. -Gianni Rodari
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
