Si prind, a je ndalur ndonjëherë të mendosh se si mund ta mbështesësh emocionalisht fëmijën tënd në mënyrën më të mirë të mundshme? Nëse po, atëherë je në vendin e duhur. Sepse nuk ka nevojë për fjalë të mëdha apo gjeste të jashtëzakonshme për të qenë aty për fëmijën tënd – mjafton të fillosh me pyetjet e duhura.
Dhe jo, nuk po flasim për pyetje si “Si ishte shkolla?” ose “E di që mund të më flasësh, apo jo?”, të cilat shpesh thuhen në kalim e sipër dhe pa shumë përqendrim. Po flasim për pyetje të vërteta, të qëllimshme – të cilat ndihmojnë fëmijën të hapet, të ndihet i parë, i dëgjuar dhe i pranuar.
Pse janë të rëndësishme pyetjet emocionale?
Në jetën e përditshme, fëmijët përballen me një mori emocionesh – entuziazëm, pasiguri, stres, gëzim, zhgënjim. Shpesh ata nuk dinë si t’i shprehin ose nuk ndihen të sigurt për t’i ndarë. Prindi luan rolin kyç në krijimin e një ambienti ku fëmija ndihet emocionalisht i mbrojtur. Pyetjet e menduara mirë e ndihmojnë këtë proces dhe shërbejnë si ura lidhëse mes botës së brendshme të fëmijës dhe mbështetjes së prindit. Ja 5 pyetje të përditshme që mund të bëjnë një ndryshim të madh:
1.“Si u ndjeve sot?”
Jo “çfarë ndodhi”, por “si u ndjeve”. Kjo e zhvendos fokusin nga fakti tek përjetimi emocional. Fëmija fillon të mësojë të identifikojë dhe të emërtojë ndjenjat – një aftësi kyçe për inteligjencën emocionale.
2.“Çfarë të bëri të buzëqeshje sot?”
Kjo pyetje i ndihmon fëmijët të fokusohen tek momentet pozitive. Ndihmon në ndërtimin e një ndjeshmërie ndaj gëzimeve të vogla të ditës dhe zhvillon mirënjohjen.
3.“A kishte diçka sot që të mërziti apo të shqetësoi?”
Kjo krijon hapësirë për të folur për sfidat pa u ndjerë në siklet. Më e rëndësishmja është të dëgjosh pa e ndërprerë ose zgjidhur menjëherë problemin – vetëm të dëgjosh.
4.“A ka diçka për të cilën dëshiron ndihmë ose këshillë?”
Ky është një shembull konkret i ndihmës emocionale – jo duke u imponuar, por duke ofruar mbështetje në mënyrë të butë dhe të zgjedhur nga vetë fëmija.
5.“A ndiheshe i/e sigurt dhe i/e lumtur sot?”
Kjo pyetje ndihmon për të ndërtuar vetëdijen mbi mjedisin rrethues të fëmijës – në shtëpi, në shkollë, me miqtë. Është një mënyrë e drejtpërdrejtë për të identifikuar shenja të mundshme të stresit ose ngacmimeve.
Disa këshilla për t’i bërë këto pyetje me efekt më të madh:
Zgjidh momentin e duhur. Nuk ka nevojë të jetë një “intervistë”. Mund të jenë momente të natyrshme si para gjumit, gjatë një shëtitjeje apo gjatë ngrënies.
Dëgjo pa gjykuar. Ndonjëherë, fëmija ka nevojë vetëm të flasë, jo të marrë zgjidhje.
Trego empati. Edhe nëse një shqetësim i tyre duket i vogël për ty, është i rëndësishëm për ta.
Ji i/e qëndrueshëm/e. Bëji këto pyetje çdo ditë. Është praktika që ndërton siguri dhe besim.
Përfundim
Mbështetja emocionale nuk është një luks – është një nevojë thelbësore për zhvillimin e shëndetshëm të fëmijës. Me pak vëmendje të përditshme dhe disa pyetje të zgjedhura me kujdes, ti mund të ndihmosh fëmijën tënd të rritet me vetëbesim, ndjeshmëri dhe ndjenjën e të qenit i dashur e i pranuar.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
