Ne ecim në këtë tokë si kafshë të hutuara duke u përpjekur të rikuperojmë hyjninë brenda nesh – pasardhës të majmunëve të mëdhenj që shpikën perëndi për të na pasqyruar më të mirën brenda vetes dhe për të frenuar më të keqen, por ne jemi dhe gjithmonë kemi qenë barinjtë tanë të vetëm.
Në kohë krize për njerëzimin, mes gjenocideve dhe luftërave dhe pyjeve që digjen dhe skuadrave të pushkatimit të vetë-drejtësisë, e vetmja ilaç i vërtetë është të kujtojmë se çfarë do të thotë të jesh njeri – kompleksitetin e saj, kontradiktat, shumëllojshmërinë e kapaciteteve nga të cilat mund të zgjedhim për t’u bërë kush jemi, si persona dhe si popuj.
Çdo krizë e dhe për njerëzimin është dëshmi se kemi harruar se çfarë jemi — atë që Kahlil Gibran (6 janar 1883–10 prill 1931), duke shkruar në periudhën midis dy luftërave botërore, e quan një “hyjni që ecën midis kombeve dhe flet për dashurinë, duke treguar drejt shtigjeve të jetës, ndërsa njerëzit qeshin dhe tallen me fjalët dhe mësimet e saj”. Në Vizionin: Reflektime mbi Rrugën e Shpirtit (biblioteka publike) — koleksioni i mrekullueshëm i meditimeve, eseve dhe poezive të nxjerra nga shkrimet arabe të Gibranit rreth jetës shpirtërore — ai shkruan:
Ne ishim një mendim i heshtur, i fshehur në palosjet e harresës, dhe jemi bërë një zë që bën që qielli të dridhet.
Ne ishim një shkëndijë e zbehtë e varrosur në hi, por jemi bërë një zjarr që flakëron mbi luginën e mbrojtur.
Një epokë përpara se Maya Angelou të llogariste me turmat tona në poemën e saj marramendëse hapësinore, duke këmbëngulur se “ne nuk jemi as djaj dhe as hyjnorë”, Gibran shqyrton se çfarë do të duhej për ne, “pasardhës të majmunëve”, për të arritur përsosmërinë shpirtërore si specie:
Njerëzimi do të ecë drejt përsosmërisë kur të ndiejë se njerëzimi është: Një qiell i pakufishëm dhe një oqean pa brigje, një flakë që flakëron gjithmonë, një dritë që shkëlqen përjetësisht, një erë kur fryn me shkulme dhe kur është e qetë, një re kur bubullon dhe vetëtima dhe shi, një përrua kur këndon ose gjëmon, një pemë kur lulëzon në pranverë dhe zhvishet në vjeshtë, një mal kur ngrihet, një luginë kur zbret dhe një fushë kur është pjellore ose shterpë.
Kur njerëzimi t’i ketë ndjerë të gjitha këto gjëra, do të ketë arritur pikën e mesit në rrugën e tij drejt përsosmërisë. Nëse dëshiron të arrijë në rrugën drejt përsosmërisë, duhet, nëse e percepton thelbin e vet, të ndiejë se njerëzimi është: Një foshnjë që mbështetet te nëna e saj, një burrë i pjekur përgjegjës për vartësit e tij, një i ri i humbur midis dëshirave dhe pasioneve të tij, një burrë i moshuar e kaluara dhe e ardhmja e të cilit luftojnë me njëra-tjetrën, një adhurues në vetminë e tij, një kriminel në qelinë e tij, një dijetar midis librave dhe letrave të tij, një budalla midis errësirës së natës dhe errësirës së ditës së tij, një murgeshë midis luleve të besimit të saj dhe gjembave të vetmisë së saj, një prostitutë midis kthetrave të dobësisë së saj dhe kthetrave të nevojës së saj, i varfëri midis hidhërimit dhe vetëkënaqësisë së tij, njeriu i pasur midis ambicieve të tij dhe nënshtrimit të tij, poeti midis mjegullës së mbrëmjeve të tij dhe rrezeve të agimeve të tij.
Nëse njerëzimi do të jetë i aftë të përjetojë dhe të dijë të gjitha këto gjëra, ai do të arrijë përsosmërinë dhe do të bëhet një hije midis hijeve të Zotave.
Nëse do të kishe nevojë për pak shkëndijë për zjarrin e besimit tënd në njerëzim, ngrohu veten me historinë se si njerëzimi shpëtoi xhinkon dhe me E.B. Përgjigja madhështore e White-it ndaj një burri që kishte humbur besimin te njerëzimi, pastaj rishikoni Gibranin mbi gurët ndërtues të miqësisë, si të rritësh fëmijë dhe si të përballosh pasiguritë e dashurisë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
