Gjithnjë e më shumë lojërat online për fëmijët lejojnë të zgjerojnë kontaktet e tyre personale dhe të bëjnë sfida me ‘profilet’ e tjerë që paraqiten gjithashtu si djem, por që në realitet mund të fshehin ‘grabitqarët’ që kërkojnë marrëdhënie seksuale ose që nxisin të rinjtë për t’u fotografuar nw një natyrë pornografike duke përdorur zgjuarsinë, kuriozitetin dhe dëshirën për të bërë miqësi me adoleshentë dhe fëmijë.
“Në kuptimin e tyre të pamposhtësisë dhe jo pa një dozë të mirë zgjuarsie, fëmijët dhe adoleshentët besojnë profilet e miqve të rinj, me të cilët ata luajnë dhe komunikojnë në internet, por nuk i njohin ato fare. Në rastin më të keq, ai mik është një grabitqar i vërtetë që i josh fëmijët t’i takojnë ata, ose u kërkojnë foto nudo, ose karaktere seksuale plotësisht të qarta. Në rastin më të mirë, bëhet fjalë për miq që kurrë nuk i takojnë, por që thjesht luajnë për pak kohë”, – shpjegon Charlene Underhill Miller, psikoterapeute në Kaliforninë e Jugut, në thellimin e Nanny Net.
Si t’i mbroni fëmijët tuaj?
Ekspertët e SHBA listojnë 5 rregulla të arta për të folur me fëmijët tuaj dhe se si të monitoroni rrjetet e tyre sociale. Ja cilat janë:
1. Filloni të flisni, mos prisni për mundësinë e duhur, shpikeni atë. Mos hezitoni të bisedoni me fëmijët tuaj për praninë e grabitësve online. Në një mënyrë të përshtatshme për moshën e tyre, shpjegojuni atyre se cilët janë dhe çfarë i shtyn ata të sillen kështu dhe se nuk duhet të besohen. Në vend të kësaj pyesni ata nëse ata kanë pasur përvoja të tilla me rrezikun e marrjes së një reagimi mbyllës. Ju së pari filloni për shembull duke u treguar atyre “kam dëgjuar se disa fëmijë janë të mashtruar nga një miqësi e bërë duke luajtur online. Ky mik i ri u kërkoi atyre që t’i dërgonin atij disa foto pa rroba. Fotot ishin të përfshira në disa faqe pornografike, a ke dëgjuar diçka të tillë?” dhe kështu me radhë. Bisedoni me ta, por edhe i dëgjoni ata pa i gjykuar.
2. Edukoni fëmijët tuaj që të njohin shenjat paralajmëruese. U jepni atyre disa shembuj të pyetjeve që merrni në chat, si për shembull “Ne flasim privatisht” ose “Dua t’ju takoj, ku jetoni?”, dhe “ku e kaloni kohën tuaj?” apo “çfarë ju pëlqen të bëni me miqtë tuaj?”. Këto janë taktika për të rritur besimin dhe për të krijuar një gjendje ndjeshmërie më të madhe. Mos harroni se njohja e asaj që ndodh në internet nga fëmijët tuaj dhe një mbështetje e fortë emocionale e dhënë nga familja e zvogëlojnë në masë të madhe këtë lloj rreziku.
3. Minimizo turpin. Është thelbësore që fëmijët tuaj të besojnë. Duke shpjeguar rreziqet ndaj tyre, nuk keni një qëndrim autoritar, por të ngushtë dhe përforconi në to idenë që ju gjithmonë mund t’i ndihmoni gjatë kohës që po shfletojnë në internet.
4. Monitoroni aktivitetet e tyre në internet. Kompjuteri në shtëpi duhet të vendoset në një vend ku të gjithë anëtarët e familjes të kenë akses. Jepu atyre afatet kohore të lidhjes dhe instaloni softuer që do t’ju lejojë të monitoroni aktivitetet e tyre në internet. Vendosni filtra në biseda në të cilat marrin pjesë fëmijët tuaj.
5. Rreziqet e vetëvlerësimit. Bëni adoleshentët të reflektojnë në zakonin e publikimit të fotografive të shumta në Facebook ose Instagram. Foto ndërsa pinë duhan ose janë të dehur dhe në pamje të ndryshme mund të shihen nga gjithkush. Nga grabitqarët, por edhe nga profesorët e tyre ose punëdhënësit sezonalë, etj.
Burimi / http://gazeta-shqip.com
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
