Mos i lini vetëm: shoqërimi është thelbësor për të luftuar temperaturat e larta. Ata duhet të pinë shumë, të vishen me pëlhura të lehta. Dhe, të shmangin djersitjen.
Si mbrohen të moshuarit nga të nxehtit? Janë viktimat e para të të nxehtit dhe temperaturave shumë të larta gjatë sezonit të nxehtësisë së madhe. Por ata janë edhe viktimat e pavetëdijshmërisë dhe të përcaktuara, si gjithmonë, prej indiferencës sonë, apo edhe më thjesht, të nxitimit të pushimeve verore. E kemi fjalën për gjyshërit e moshuar, të çmuar dhe të pazëvendësueshëm, siç e kemi thënë disa herë dhe më parë, partnerë të jetës, që meritojnë respekt, vëmendje, dashuri. Gjëra që nuk mund të mos i nëvlerësojmë, edhe nëse kemi një kalendar pushimesh apo argëtimi për t’u respektuar.
Të moshuarit dhe vapa
Të gjithë të moshuarit, absolutisht të gjithë, gjatë periudhës së pushimeve tona mund të kenë probleme shumë të parëndësishme siç janë blerjet, ilaçet, një kontroll, pagjumësia. Dhe mbi të gjitha për rrezikun e të mbeturit vetëm, të braktisur apo të harruar sikur të ishin një problem i pazgjidhshëm. Deri në pikën e zhytjes në të keqen më të madhe të këtyre brezave, të burrave dhe grave që janë kaq vitalë, por kaq të brishtë: vetmia.
Këta të moshuar janë dhe vlejnë një jetë. Kërkojnë shoqëri dhe ua japin. Shumë dhe në çdo kohë. Ata na shtrijnë në universin e mrekullueshëm dhe ngjitës të kujtimeve të tyre (i kultivojnë ato, histori pas historie, episod pas episodi, detaj pas detaj), në një transmetim të pafund që përzien kujtimet dhe ndjenjat, historinë dhe rrëfimin. Ata kërkojnë të jenë të dobishëm dhe janë shumë të dobishëm. Për shembull, për t’i dhënë rrënjë dhe kuptim jetës tonë, fëmijëve, nipërve dhe mbesave të tyre, kujtdo që ka fatin të kryqëzohet me ta.
Shpesh të moshuarit janë të shqetësuar nga ndërgjegjësimi për problemet që krijojnë në familjet tona, të ekspozuar ndaj brishtësisë endemike. Ne gjithashtu përpiqemi ta rikthejmë këtë aspekt në realitet: sigurisht që një i moshuar me demencë është një problem shumë delikat dhe i ndërlikuar për t’u menaxhuar nga çdo familje. Por një i moshuar që sapo po pajtohet me moshën dhe me jetën e tij që po shkon drejt kthesave të fundit, është gjithmonë vetëm dhe një burim.
Një jetë, një shoqëri e mrekullueshme ku heshtja vlen më shumë se fjalët. Të braktisësh një të moshuar, apo edhe thjesht ta neglizhosh, ndoshta më vonë me ndonjë pendim, në verë, është më shumë se një krim.
Është një gjest marrëzie, një nga ato shenjat e vogla por të rëndësishme të rënies sonë si burra e gra, nëpërmjet sizmografit të indiferencës, që priret të ngrejë të gjitha kthesat e tij në muajt e verës. Një humbje absolute. Le t’i thjeshtojmë, të mos i ekzagjerojmë problemet dhe kompleksitetin e tyre dhe të mësojmë, këtu mësimet janë vërtet të pafundme, nëpërmjet të moshuarve për t’i dhënë dashurisë kohën që meriton, kohën e gjatë, kohën e durimit, tolerancës, kënaqësinë e ndarjes së gjërave, emocioneve dhe vendeve.
Këshilla për të moshuarit në vapë
Këshillat themelore praktike për të parandaluar që nxehtësia të komprometojë jetën e të moshuarve gjatë muajve të verës janë si më poshtë:
-Bëjini ata të pinë shumë, madje rreth dy litra në ditë
-Vakte të ndara: pak dhe shpesh gjatë ditës dhe mos u përqendroni në oraret e zakonshme të mëngjesit, drekës dhe darkës
-Në vakte, merrni pak kripë dhe pak yndyrë
-Zgjidhni rroba me ngjyra të çelura, me pëlhura natyrale, komode dhe të freskëta
-Përdorni me përgjegjësi dhe kujdes kondicionerin, shmangni ndryshimet e papritura të temperaturës dhe që pajisjet të jenë të drejtuara ndaj trupave të të moshuarve
-Shmangni ventilatorët, veçanërisht nëse kanë për qëllim personin e moshuar
-Mos harroni se të moshuarit duhet të djersitin sa më pak që të jetë e mundur edhe në mot shumë të nxehtë
-Mos i nënvlerësoni shenjat e padurimit dhe mbani nën kontroll sasinë e oksigjenit në gjak me oksimetrin
-Një temperaturë ideale konsiderohet të jetë rreth 26 gradë, me një shkallë lagështie prej 80 për qind
-Ajrosni shtëpinë gjatë natës dhe parandaloni hyrjen e diellit gjatë ditës
-Mundohuni të siguroheni që personi i moshuar të kryejë një minimum aktivitet fizik gjithsesi.
Si të freskoni të moshuarit?
Për të freskuar të moshuarit, ndiqni këto udhëzime të thjeshta:
-Bëjini ata të pinë, edhe nëse nuk kanë stimulin e etjes dhe priren të refuzojnë ujin.
-Si alternativë ndaj ujit, mund të ofroni edhe pije natyrale, si uji i elbit dhe qumështi i bajames.
-Sigurojini ata, nëse kanë tendencë për presion të lartë të gjakut, duke i matur presionin e gjakut çdo ditë, veçanërisht nëse janë mbi 75 vjeç. Të dy të shtrirë dhe në këmbë.
-Nëse dalin, sigurohuni që të kenë gjithmonë një kapele dhe një palë syze dielli
-Mbani gjithmonë në dispozicion numrin e telefonit të mjekut të familjes ose urgjencës pranë shtëpisë tuaj
Pse i nxehti u bën keq të moshuarve?
Nxehtësia është e keqe për të moshuarit, sepse trupi, me kalimin e moshës, lufton për të shpërndarë nxehtësinë. Një problem tjetër përfaqësohet nga rreziku më i madh i dehidrimit: në fakt, të moshuarit priren të kenë më pak etje dhe të mos vërejnë se janë të dehidratuar, për më tepër trupi i tyre gradualisht humbet aftësinë për të kursyer ujin.
Burimi Nonsprecare / Revista Psikologjia
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
