Vetëbesimi shpesh keqkuptohet. Shumë njerëz mendojnë se është një qëndrim i zhurmshëm, që përfshin mburrje të vetes apo mungesë dyshimi. Por vetëbesimi i vërtetë është i qetë, i mbështetur në vetëdashuri dhe pranimin e vetes. Ironikisht, sa më shumë të përqafosh veten, me të mirat dhe të metat e tua, aq më të forta bëhen lidhjet me të tjerët. Kjo është ajo që quhet paradoksi i vetëbesimit: të duash veten jo vetëm që ndryshon mënyrën si e sheh veten, por edhe mënyrën si të tjerët lidhen me ty.
Lidhja mes vetëdashurisë dhe marrëdhënieve të shëndetshme
Marrëdhëniet e shëndetshme ndërtohen mbi respektin e ndërsjellë, besimin dhe sigurinë emocionale. Por këto cilësi janë të vështira për t’u ushqyer nëse nuk e vlerëson veten më parë. Kur mungon vetëdashuria, mund të kërkosh vazhdimisht vlerësim nga të tjerët, të tolerosh trajtime të padrejta apo të kapesh pas lidhjeve nga frika dhe jo nga përputhshmëria e vërtetë. Ndërkohë, njerëzit që kanë besim në veten e tyre vendosin kufij të qartë, komunikojnë hapur dhe largohet nga ajo që nuk u shërben. Kjo nuk do të thotë që janë egoistë, do të thotë që e njohin vlerën e tyre. Si rezultat, ata tërheqin partnerë dhe miq që i respektojnë.
Si e saboton pasiguria lidhjen me të tjerët?
Pasiguria shpesh çon në sjellje që i largojnë njerëzit. Nevoja e tepruar për vëmendje, xhelozia apo përpjekja për t’u përshtatur me çdo kusht vijnë nga frika e refuzimit, por në të vërtetë krijojnë tension në marrëdhënie. Kur kërkon vazhdimisht sigurim ose e ndryshon veten për të kënaqur të tjerët, tërheq njerëz që përfitojnë, ose i largon ata që vlerësojnë autenticitetin. Vetëbesimi, në të kundërt, vepron si një filtër. Kur je i sigurt në atë që je, nuk ke nevojë të kërkosh miratim. Kjo bën që të tjerët të të vlerësojnë për atë që je, jo për atë që bën për ta.
Fuqia magnetike e pranimit të vetvetes
Njerëzit ndihen të tërhequr nga ata që janë të qetë në lëkurën e tyre. Pranimi i vetvetes është ngjitës, i jep të tjerëve leje për të bërë të njëjtën gjë. Kur përqafon papërsosmëritë e tua, krijon një hapësirë të sigurt për ndjeshmëri, duke forcuar lidhjet emocionale. Mendo për njerëzit që admiron më shumë. Me shumë gjasë, nuk janë të përsosur, por e zotërojnë veçantinë e tyre. Ai lloj autenticiteti krijon besim dhe afërsi. Ndërkohë, dikush që kërkon vazhdimisht vërtetim mund të ndihet i lodhshëm dhe i vështirë për t’u lidhur në mënyrë të vërtetë.
Vendosja e kufijve pa faj
Një pjesë thelbësore e vetëdashurisë është njohja e kufijve të tu dhe mbrojtja e tyre. Kufijtë nuk janë për të përjashtuar të tjerët, janë për të mbrojtur mirëqenien tënde emocionale. Njerëzit me vetëbesim komunikojnë nevojat e tyre pa ndjesi faji, dhe kjo në fakt forcon marrëdhëniet. Kur toleron mungesën e respektit ose jep më shumë sesa mundesh, mbjell fara pakënaqësie. Por kur e vendos vetërespektin përpara, i mëson të tjerëve si të të trajtojnë. Nuk është e thënë që të gjithë do t’i respektojnë kufijtë e tu, por ata që vërtet të vlerësojnë do të qëndrojnë.
Roli i pavarësisë në lidhje më të forta
Në mënyrë paradoksale, sa më i pavarur të jesh, aq më të shëndetshme bëhen lidhjet e tua. Të kesh nevojë për dikë është ndryshe nga të zgjedhurit për të qenë me të. Kur je emocionalisht i pavarur, lidhet me të tjerët nga dëshira dhe jo nga nevoja. Varësia e tepruar mund të mbyt marrëdhëniet, ndërsa ndërvarësia, ku të dy ruajnë individualitetin e tyre, sjell ekuilibër. Vetëbesimi të lejon të shijosh shoqërinë pa humbur veten brenda saj.
Thyerja e ciklit të lidhjeve të pashëndetshme
Shumë njerëz bien në modele të përsëritura, duke ndjekur partnerë emocionalisht të paarritshëm apo duke qëndruar në dinamika toksike. Kjo zakonisht buron nga plagë të pashëruara të vetëvlerësimit. Besimi se duhet “ta fitosh” dashurinë apo të “rregullosh” dikë për të qenë i vlefshëm të mban në cikle të pakënaqshme. Vetëdashuria e ndërpret këtë model. Kur e njeh vlerën tënde të lindur, nuk pranosh më më pak se ç’e meriton. Nuk e ngatërron më intensitetin me intimitet apo kaosin me pasion. Në vend të kësaj, kërkon stabilitet, respekt dhe ndjeshmëri të ndërsjellë.
Si të ushtrosh vetëdashurinë në praktikë?
Ndërtimi i vetëbesimit nuk ndodh menjëherë, është një proces i vazhdueshëm. Ja disa hapa të thjeshtë që ndihmojnë:
Trego mëshirë ndaj vetes – Trajtoje veten me të njëjtin mirëkuptim që do t’i ofroje një miku. Prano gabimet pa vetëkritikë të ashpër.
Festoni arritjet e vogla – Vetëbesimi rritet përmes përmbushjeve të përditshme. Vlerëso progresin, edhe kur duket i vogël.
Rretho veten me pozitivitet – Shmang njerëzit që të ulin. Afrohu me ata që të mbështesin dhe të frymëzojnë.
Investo në zhvillimin personal – Merru me hobi, edukim apo synime që të bëjnë të ndihesh i/e aftë.
Lësho perfeksionizmin – Prano që të jesh njeri do të thotë të kesh të meta. Ato nuk të bëjnë më pak të vlefshëm.
Përfundim
Paradoksi i vetëbesimit na mëson se sa më shumë të duash veten, aq më të mira bëhen marrëdhëniet me të tjerët. Nuk ka të bëjë me arrogancë apo mungesë dyshimi, ka të bëjë me pranimin pa kushte të vlerës tënde. Kur e arrin këtë, ndalon së tërhequri njerëz që të rraskapisin dhe fillon të afrohesh me ata që të përkrahin.
Lidhjet e shëndetshme nuk ndërtohen mbi nevojë apo manipulim, por mbi respekt dhe lidhje të sinqerta. Duke vënë vetëdashurinë në qendër, krijon një themel për marrëdhënie që janë të qëndrueshme, të ekuilibruara dhe të thella.
Prandaj, herën tjetër kur të dyshosh nëse je “mjaftueshëm”, kujtoje këtë: cilësia më tërheqëse nuk është përsosmëria, është ai vetëbesim i qetë që vjen kur e njeh vlerën tënde. Dhe kjo është ajo që vërtet tërheq njerëzit e duhur në jetën tënde.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
