Terapia inovative bazohet në qelizat burimore nervore dhe lejon që përparimi i sëmundjes të bllokohet duke rigjeneruar indin nervor të dëmtuar.
Skleroza e shumëfishtë (MS) është një sëmundje inflamatore degjenerative e sistemit nervor qendror që përfshin një humbje progresive të kontrollit të muskujve. Shkaktohet nga sistemi imunitar i cili, për arsye ende të paqarta, hiperaktivizohet duke shkaktuar shkatërrimin e mielinës, substancës që përbën mbështjellësin mbrojtës që mbulon fibrat nervore dhe që lejon përcjelljen e saktë të impulseve. Është një sëmundje komplekse dhe e paparashikueshme, e cila mund të shfaqet në çdo moshë, por zakonisht shfaqet tek të rinjtë nga mosha 20 deri në 40 vjeç. Sipas vlerësimeve të fundit të Shoqatës Italiane të Sklerozës Multiple (AIMS), rreth 2.5-3 milionë njerëz janë të prekur në mbarë botën, nga të cilët rreth 122,000 në Itali. Sot, mjetet diagnostike dhe terapeutike të disponueshme bëjnë të mundur përdorimin e ilaçeve që mund të ngadalësojnë ose modifikojnë rrjedhën dhe përparimin e sëmundjes që nga fillimi i simptomave të para (të quajtura “barna modifikuese të sëmundjes” ose DMD), por për fat të keq nuk ka trajtime që shërojnë plotësisht.
Tani, shpresa e re për pacientët me MS vjen nga një terapi eksperimentale e bazuar në qelizat burimore nervore (trurit) të zhvilluara nga studiuesit në Njësinë e Kërkimeve Neuroimmunology dhe Qendrën e Sklerozës Multiple të Spitalit IRCCS San Raffaele. Rezultatet e provës klinike, të publikuara në Nature Medicine, kanë treguar se ky trajtim është i sigurt dhe në gjendje të ngadalësojë përparimin e sëmundjes duke lejuar rigjenerimin e indit nervor të dëmtuar.
Studimi
Studimi i fazës së parë STEMS përfshiu, duke filluar në 2017, 12 njerëz me sklerozë të shumëfishtë progresive dhe paaftësi të lartë, të cilët kishin provuar tashmë terapitë e disponueshme deri më sot me pak ose aspak sukses. Pacientët u ndanë në 4 grupe, secili i përbërë nga 3 pacientë të cilët morën, me një pickim të vetëm lumbar, një numër në rritje të qelizave burimore nervore (me origjinë fetale), nga rreth 50 milionë qeliza për grupin e parë deri në 500 milionë për i fundit.
Trajtimi frenoi humbjen e indeve të trurit
Rezonanca magnetike e kryer dy vjet pas trajtimit tregoi, përveç sigurisë dhe tolerancës së trajtimit, edhe një reduktim të ndjeshëm të humbjes së indit të trurit tek pacientët që kishin marrë numrin më të madh të qelizave staminale nervore. “Në mbështetje të këtyre të dhënave, analiza e lëngut cerebrospinal nxori në pah një ndryshim në përbërjen e tij pas transplantit, duke demonstruar një pasurim në aspektin e faktorëve të rritjes dhe substancave neuroprotektive”, shpjegoi Angela Genchi, studiuese e laboratorit të Neuroimmunologjisë dhe emri i parë i punimit shkencor. Kjo konfirmon aftësinë e trajtimit për të nxitur proceset e riparimit.
Si funksionon terapia?
Terapia eksperimentale konsiston në një infuzion të qelizave burimore nervore përmes një pickimi lumbar direkt në lëngun cerebrospinal. “Nga këtu – shpjegoi Gianvito Martino, drejtor shkencor i San Raffaele – qelizat migrojnë në zonën ku ka dëmtime të shkaktuara nga sëmundja dhe veprojnë duke sekretuar molekula neuroprotektive. Prandaj ato funksionojnë si një lloj farmacie udhëtuese”.
Por çfarë janë qelizat burimore nervore?
Ato janë qeliza paraardhëse primitive, të paspecializuara që kanë aftësinë të specializohen në të gjitha llojet e qelizave nervore. Studimet mbi modelet e mëparshme të kafshëve kanë treguar se këto qeliza, pasi të transplantohen, janë në gjendje të arrijnë lezionet e trurit dhe palcës kurrizore, sepse ato tërhiqen nga dëmtimi. Dhe, pasi të arrihen, qelizat nuk specializohen, por nxisin mekanizmat neurombrojtëse dhe riparuese duke çliruar substanca imunomoduluese dhe pro-rigjeneruese.
Pse është shumë inovative?
Ajo që e bën këtë terapi qelizore kaq inovative është përdorimi i qelizave burimore nervore (të sistemit nervor) të papërdorura kurrë më parë në pacientët me sklerozë të shumëfishtë. Këto qeliza – ndryshe nga qelizat burimore hematopoietike (të cilat prodhojnë të gjitha qelizat e gjakut dhe qelizat imune në trup), të përdorura në format rikthimore-remitente të sëmundjes, por joefektive në format progresive, dhe qelizat burimore mezenkimale (të cilat prodhojnë dhe riparojnë indin skeletor), të përdorura. pa përfitim në pacientët me sklerozë të shumëfishtë progresive – kanë treguar në studimet paraklinike se kanë një potencial të lartë pro-rigjenerues pas transplantimit.
“Qelizat burimore nervore, – nënvizuan studiuesit, – përfaqësojnë një strategji terapeutike premtuese për një sëmundje komplekse dhe heterogjene siç është skleroza e shumëfishtë, në të cilën ka mekanizma të shumtë që kontribuojnë në përparimin e paaftësisë – nga inflamacioni në neurodegjenerim – dhe për të cilat është e nevojshme. ndërhyni për të zhvilluar një trajtim efektiv”.
Hapat e ardhshëm
“Ai i arritur është një qëllim i rëndësishëm, – tha Gianvito Martino – edhe nëse përfaqëson vetëm fazën e parë të rrugës kliniko-eksperimentale që të çon në një terapi të vërtetë”. Tani hapi tjetër do të jetë vazhdimi me një studim të ri klinik që përfshin një grup më të madh pacientësh (rreth 100), me qëllim të demonstrimit të efikasitetit të qelizave burimore nervore në bllokimin e përparimit të sëmundjes dhe aftësinë e tyre në promovimin e rigjenerimit të zonave të dëmtuara të sistemit nervor.
“Do të duhen të paktën 4-5 vjet për të pasur të dhënat e reja”, tha profesor Martino. “Kohët e kërkimit shkencor janë me sa duket të gjata – shtoi Mario Alberto Battaglia, president i Fondacionit Italian të Sklerozës Multiple (Fism), i cili mbështeti eksperimentimin. – Por kështu mund të arrijmë në rezultate që janë konkretisht në gjendje të ndryshojnë jetën e njerëzve”.
Burimi Today.it
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.