Sipas të dhënave statistikore, subjektet sociopatike ngatërrohen mirë me njerëzit “normalë”, duke arritur të fshehin natyrën e tyre nga grabitqarët socialë, aq sa ata zënë pozicione pushteti jo vetëm në sferën publike, por edhe në jetën e tyre private. Është vlerësuar se rreth 1% e grave dhe 3% e burrave në popullsinë botërore vuajnë nga një çrregullim antisocial i personalitetit, e njohur si sociopati. Dhe pa e ditur askush, ata jetojnë mes nesh pa zbuluar prirjen e tyre.
Ekspertët e dallojnë psikopatin nga sociopati: i pari lind me këtë gjendje, pasi është një çështje patologjike; e dyta është e ndërtuar shoqërisht, në këtë rast shumë psikologë mohojnë ndikimin e përbërësit gjenetik.
Profili i sociopatëve është ai i subjekteve shumë të paqëndrueshëm emocionalisht dhe kur kryejnë krime dhe gabime kanë tendencë të lënë shumë të dhëna përreth, për shkak të impulsivitetit të tyre. Në vend të kësaj, psikopatët janë të ftohtë dhe llogaritës, prandaj më të pamëshirshëm dhe të vëmendshëm. Ekspertët shpjegojnë se sociopatia nuk është një sëmundje psikiatrike në kuptimin e ngushtë të termit, por i referohet një sërë sjelljesh të konsideruara si tejkaluese dhe agresive. Si rezultat, shoqëria i shikon sociopatët me një lloj mirëkuptimi ose hezitimi.
Sociopatët jetojnë mes nesh
Për sociopatët, vetëm anëtarët e familjes, miqtë dhe rrethi më i ngushtë i të njohurve meritojnë të vlerësohen, përderisa nuk pengojnë përmbushjen e dëshirave apo keqbërjeve të tyre. Për këto arsye, sociopatët në përgjithësi kundërshtojnë idetë, interesat dhe të drejtat e shumicës së popullsisë. Kjo ndodh sepse ata kanë një prirje të fortë për të përkeqësuar egoizmin dhe mosrespektimin e ligjit.
Në rast se sociopatët ekspozohen, gjithmonë përpiqen të justifikojnë veten duke pohuar se gjithçka ishte një gabim i madh ose një persekutim i padrejtë ndaj tyre. Kjo nuk i pengon sociopatët të vazhdojnë të mbajnë qëndrimet e tyre më të këqija: impulsiviteti, papërgjegjshmëria, paaftësia për të dashur, arti manipulues, aftësia për të anashkaluar rregullat dhe normat. Sociopatët gjithashtu priren të dëmtojnë fizikisht dhe psikologjikisht ata që vënë në dyshim autoritetin e tyre. Reagimet e tyre emocionale janë gjithashtu katastrofike: ata nuk ndiejnë turp dhe shpesh refuzojnë të mësojnë nga gabimet e tyre dhe përvojat e kaluara.
Personaliteti i tyre është për shkak të disa faktorëve problematikë me të cilët janë përballur në jetë. Në fakt, një numër i madh studimesh eksperimentale besojnë se sociopatët janë subjekte nervore të cilët shpesh e lënë veten të shkojnë në ndryshime të papritura të humorit, të cilat lehtësojnë ndryshimin e mendjes së tyre.
Ekspertët më pas theksuan se këta janë individë që mundojnë ose destabilizojnë të tjerët, siç janë punonjësit ose ndihmësit e tyre, për shkak të vështirësive në përshtatjen me punën në grup. Përkundër kësaj, sociopatët janë në gjendje të përjetojnë një lidhje emocionale me njerëz dhe grupe të caktuara, për sa kohë që janë admiruesit e tyre. Në vend të kësaj ata tregojnë indiferencë dhe sillen si individë toksikë, manipulues dhe gënjeshtarë nëse lidhen me të tjerët.
Sociopatët janë të dënuar për shkelje dhe sabotim, dhe ata pothuajse gjithmonë tregojnë se janë të paorganizuar, impulsivë dhe të papërgjegjshëm. Këtyre aspekteve u shtohet edhe prirja e tyre proverbiale për të minuar sigurinë e tyre dhe të të tjerëve. Këto aspekte të karakterit të tyre janë tipare tipike të identitetit të një sociopati, temperamenti i të cilit karakterizohet nga mbizotërimi i pakënaqësisë dhe zemërimit.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi giornodopogiorno.org
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
