Gjetjet e reja të publikuara në revistën Psychological Science sugjerojnë se pandemia COVID-19 mund të ketë kontribuar në rritjen e trazirave politike në shumë vende. Studimi vëzhgoi banorët e Shteteve të Bashkuara, Italisë, Danimarkës dhe Hungarisë dhe zbuloi se barra e perceptuar psikologjike e COVID-19 ishte e lidhur me rritjen e qëndrimeve antisistemike dhe synime më të forta për të marrë pjesë në dhunën politike.
Viti 2020 u shënua nga një pandemi koronavirusi që tronditi të gjithë globin dhe nuk ishte asgjë më pak se katastrofike. Në të njëjtën kohë, vendet në mbarë botën u përballën me një numër të pazakontë demonstrimesh – disa të lidhura me pandeminë dhe të tjerat jo. Disa studiues kanë sugjeruar se kriza COVID-19 është pjesërisht përgjegjëse për këtë trazirë të shtuar civile, megjithëse ka pak prova që e mbështesin këtë pretendim.
Autorët e studimit Henrikas Bartusevičius dhe kolegët e tij përshkruajnë një rrugë psikologjike që lidh barrën mendore të COVID-19 me qëndrimet antiqeveritare. Studiuesit shpjegojnë se pandemia përbënte një kërcënim të rëndësishëm për mirëqenien financiare, fizike dhe mendore të qytetarëve dhe se këto kushte mund të kenë çuar në rritjen e ndjenjave të margjinalizimit social. Ky margjinalizim mund të ketë çuar më pas në agresion dhe rebelim kundër strukturave ekzistuese shoqërore.
Për të eksploruar këtë teori, Bartusevičius dhe ekipi i tij shpërndanë një sondazh të ndarë në dy pjesë midis qytetarëve nga katër vende të ndryshme: Shtetet e Bashkuara, Italia, Danimarka dhe Hungaria. Këto vende ndryshonin në masën që ishin prekur nga COVID-19 dhe në shkallën që ishin polarizuar politikisht. Në Prill 2020, 6,131 persona përfunduan sondazhin e parë, dhe në Qershor/Korrik 2020, 4,568 përfunduan një sondazh të dytë.
Pyetësorët vlerësuan synimet për të marrë pjesë në aktivizmin paqësor politik, dhunën politike dhe gjithashtu pyetën pjesëmarrësit nëse kishin marrë pjesë në ndonjë protestë apo dhunë politike. Mostra amerikane u pyet gjithashtu nëse ata kishin marrë pjesë në protestat e Black Lives Matter (BLM) apo kundër protestave. Shkalla e perceptuar e barrës COVID-19 u përdor si një masë e barrës së perceptuar të shëndetit fizik dhe mendor të lidhur me pandeminë.
Në të katër vendet, studiuesit zbuluan se barra e perceptuar e COVID-19 ishte e lidhur me synimet për t’u përfshirë në dhunë politike dhe vetë-raportimet e përfshirjes në dhunë politike. Në mostrën amerikane, barra e COVID-19 u shoqërua gjithashtu me përdorimin e dhunës gjatë protestave dhe kundër-protestave të BLM (p.sh., përfshirja në shkatërrimin e pronës, përfshirja në konfrontime fizike me qytetarë të tjerë).
Kishte më pak prova që sugjeronin se barra e COVID-19 ishte e lidhur me aktivizmin paqësor. Vetëm në Danimarkë dhe Hungari barra e COVID-19 lidhej me aktivizmin jo të dhunshëm. Në SHBA, barra e COVID-19 nuk ishte e lidhur me pjesëmarrjen në protestat e BLM as protestat kundër trazirave dhe plaçkitjeve.
Studiuesit thonë se është e mundur që barra psikologjike e pandemisë COVID-19 të ndezë qëndrimet antiqeveritare dhe të rrisë zemërimin midis grupeve tashmë të margjinalizuar, duke ngjallur veprime kolektive. Në të njëjtën kohë, izolimet ka të ngjarë të rrisin perceptimin se qeveria mban pushtetin mbi qytetarët, gjë që mund t’i ketë bërë qytetarët të ndihen të pafuqishëm për të krijuar ndryshime politike. Këto frustrime mund të kenë arritur kulmin në demonstrata të dhunshme dhe jo paqësore.
“Gjetjet tona përbëjnë një kujtesë se pandemia COVID-19 është një krizë e gjithanshme, duke sjellë shumë efekte përtej fushës së shëndetit. Ajo është çelësi për të riparuar gjithashtu marrëdhëniet midis qytetarëve dhe sistemit politik”, shkruajnë Bartusevičius dhe kolegët e tij.
Autorët e studimit pranojnë se katër vendet që ata studiuan ishin perëndimore, të arsimuara, të industrializuara, të pasura dhe demokratike dhe se rezultatet nuk përgjithësohen në vendet më pak të zhvilluara. Ata thonë se vendet që ata studiuan kanë të gjithë ekonomi dhe struktura të forta politike dhe vendet pa këto kushte mund të kenë përjetuar trazira edhe më të mëdha në përgjigje të pandemisë.
Burimi / https://www.psypost.org/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
