Studimet e reja ofrojnë prova eksperimentale se ndjesia e déjà vu-së mund të shkaktojë një ndjesi iluzore të të qenit në gjendje të parashikosh të ardhmen. Gjetjet sugjerojnë se kur njerëzit zbulojnë familjaritet në një skenë të re, kjo krijon një ndjesi subjektive se ata e dinë se çfarë do të ndodhë më pas, edhe kur ata në të vërtetë nuk mund ta parashikojnë rezultatin.
Psikologët e kanë studiuar déjà vu-në për dekada për të kuptuar pse një situatë mund të ndihet intensivisht e njohur pavarësisht se individi e di se nuk e ka hasur kurrë më parë. Një tipar i zakonshëm i lidhur me déjà vu-në është një “ndjesi parashikimi”. Kjo është ndjesia e fortë se një person e di saktësisht se si do të zhvillohet një moment ose çfarë është pas qoshes tjetër.
Studimet e mëparshme kanë identifikuar një korrelacion midis intensitetit të familjaritetit dhe forcës së kësaj ndjenje parashikuese. Kur njerëzit raportojnë déjà vu më të fortë, ata zakonisht raportojnë një ndjesi më të fortë të njohjes së së ardhmes.
Por hulumtimet e mëparshme ishin kryesisht korrelacionale, që do të thotë se nuk mund të provonin përfundimisht se familjariteti shkakton ndjesinë e parashikimit. Ishte e mundur që lidhja të lindte sepse pjesëmarrësve iu kërkua në mënyrë të qartë për déjà vu-në, duke i bërë ata të përgjigjeshin në mënyra që përputheshin me konceptet popullore të fenomenit.
Autorët e studimit të ri – Andrew Huebert i Universitetit të Misisipit Jugor, Sarah Myers e Universitetit Shtetëror të Minesotës: Mankato dhe Anne Cleary e Universitetit Shtetëror të Kolorados – synonin të përcaktonin nëse vetë zbulimi i familjaritetit luan një rol shkakor. Ky studim u botua në revistën Consciousness and Cognition.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
