“Të jesh prindër është puna më e vështirë në botë”, sa herë e kemi dëgjuar këtë frazë të thotë, megjithatë kur u bëmë prindër, bëmë gjithçka për të shmangur gabimet e prindërve tanë, duke besuar në këtë mënyrë për të vendosur me djalin tonë, ose vajzën tonë, një marrëdhënie respekti, vlerësimi dhe besimi reciprok si për të inkurajuar dialogun.
Megjithatë përleshjet, pakënaqësitë, zhgënjimet, mbylljet kanë mbërritur. Pavarësisht nga të gjitha përpjekjet që gjetëm dhe e gjejmë veten të mos e kuptojmë se ku e kemi gabim. Përpiqemi t’i empatizojmë, t’i kuptojmë, por gjërat nuk shkojnë gjithmonë siç presim.
Çfarë po bëjmë gabim? Çfarë mund të kishim bërë dhe çfarë mund të bëjmë për të përmirësuar komunikimin me fëmijët tanë?
Shpesh ndodh që prindërit t’u përgjigjen fëmijëve të tyre adoleshentë me komente që në fakt janë gjykime, këshilla, fraza që ndoshta shprehin zhgënjimin e tyre. Këto lloj përgjigjesh mbyllin ose ndërpresin bisedën, duke penguar dialogun e mëtejshëm. Përgjigjet e mbyllura nuk marrin parasysh se çfarë mendojnë fëmijët dhe i çojnë të bëhen mbrojtës.
Komunikimi i efektshëm me një adoleshent, ndoshta rebel, nuk mund të bazohet në këto lloj përgjigjesh. Është e nevojshme të përdoret një metodë më produktive e bazuar në përgjigje të hapura, pra ato që thjesht pranojnë atë që thuhet, duke pasqyruar si përmbajtjen, ashtu edhe ndjenjat që fëmija i tyre synon të projektojë mbi prindin.
Nëse fëmija juaj është në vështirësi, i zemëruar, i pamotivuar ose i zhgënjyer dhe ju kërkon të dëgjoni, kushtojini vëmendje mënyrës se si reagoni:
Pakëshillë, nuk do të bëje atë që të kërkoi ai.
Mos i thuaj se ai nuk duhet të ndihet ashtu siç ndihet, ti do të shkelësh mbi ndjenjat e tij.
Mos u ndieni të detyruar të bëni diçka për të zgjidhur problemin e tij, do ta zhgënjeni sepse do ta bënit të ndihej i paaftë për ta zgjidhur vetë situatën.
Nëse fëmija juaj është në telashe dhe ju kërkon ta dëgjoni, mos harroni se:
Nuk të kërkon të flasësh ose të bësh, por vetëm të dëgjosh.
Ai nuk është i pafuqishëm. Ndoshta i shkurajuar dhe i frustruar po, por jo i pafuqishëm.
Nëse bën diçka që ai mund ta bëjë vetë, ti kontribuon në frikën dhe dobësinë e tij.
Nëse pranon si fakt se ai ndjen emocione, pavarësisht se sa irracionale mund të jenë ato, atëherë kupton se duhet të ndalosh së përpjekuri ta bindësh se ai nuk duhet t’i ndjejë ato.
Kur fëmija të kërkon ta dëgjosh, vetëm dëgjoje. Nëse doni të flisni, prisni një minutë, ndiqni këshillën dhe ai do t’ju dëgjojë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
