Një stil jete i karakterizuar nga puna e tepërt dhe mungesa e pushimit po rezulton të mos jetë vetëm i dëmshëm për trupin, por edhe për trurin. Një studim i ri ka zbuluar se orët e gjata të punës ndikojnë drejtpërdrejt në strukturën dhe funksionimin e trurit, duke çuar në rënie të aftësive kognitive, dëmtim të kujtesës dhe vështirësi në menaxhimin e emocioneve.
Çfarë tregon studimi?
Studiuesit nga një institut kërkimor ndërkombëtar analizuan të dhënat e mbi 100,000 personave në një periudhë disa vjeçare. Ata zbuluan se personat që punonin më shumë se 55 orë në javë kishin ndryshime të dukshme në zonat e trurit që lidhen me kujtesën, përqendrimin dhe përpunimin emocional. Korteksi prefrontal – pjesa e trurit përgjegjëse për vendimmarrjen, planifikimin dhe kontrollin emocional – shfaqte shenja të atrofisë (tkurrjes), ndërkohë që aktiviteti i qendrave të stresit në tru ishte i rritur.
Dëmet në funksionin mendor
Sipas studimit, puna e tepërt lidhet me:
Rënie të kujtesës afatshkurtër dhe afatgjatë
Vështirësi në përqendrim dhe zgjidhje problemesh
Rritje të niveleve të ankthit dhe depresionit
Çrregullim të gjumit dhe lodhje kronike
Ndikimi është më i madh tek ata që nuk kanë një ekuilibër mes jetës personale dhe profesionale, apo që nuk bëjnë pushime të rregullta.
Pse ndodh kjo?
Puna e vazhdueshme dhe stresi kronik stimulojnë prodhimin e hormoneve si kortizoli, i cili në nivele të larta ka efekte toksike për trurin. Kortizoli dëmton neuronet në hipokampus – zona përgjegjëse për kujtesën – dhe pengon rigjenerimin e qelizave të reja nervore. Me kalimin e kohës, kjo çon në përkeqësim të funksioneve njohëse dhe emocionale.
Si të mbrohemi?
Ekspertët rekomandojnë:
Të kufizohen orët e punës në maksimum 40–45 në javë
Pushime të rregullta gjatë ditës dhe gjatë vitit
Aktivitet fizik, i cili nxit neurogjenezën (krijimin e qelizave të reja në tru)
Meditim dhe teknika relaksimi për uljen e stresit
Ruajtjen e një jete sociale aktive dhe të balancuar
Përfundim
Të punuarit shumë nuk është gjithmonë shenjë produktiviteti – në fakt, mund të ketë pasoja serioze për trurin dhe shëndetin mendor. Menaxhimi i kohës dhe pushimi janë po aq të rëndësishëm sa edhe puna. Truri ka nevojë për rikuperim që të funksionojë në mënyrë optimale. Nëse dëshirojmë të jemi të suksesshëm dhe të shëndetshëm afatgjatë, duhet të kujdesemi për të, njësoj siç kujdesemi për çdo pjesë tjetër të trupit.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
