Ata janë vetëm bebe, por rriten dhe piqen më shpejt se sa pritej. Edhe pse trupat e tyre janë të vegjël dhe ende në zhvillim, brenda tyre është një i rritur i vogël që di shumë më tepër nga sa besojmë apo mendojmë. Ata vuajnë , jetojnë dhe durojnë përvojat e njerëzve të rritur. Ata janë shtyrë të marrin përsipër përgjegjësi që, në moshën e tyre, nuk duhet t’i kenë ende.
Ka shumë prindër që verbohen para problemeve të fëmijëve ose, më mirë të themi, ndaj problemeve të tyre, të cilat më pas kanë pasoja për të vegjlit në shtëpi. Frustrimet e tyre, fatkeqësitë e tyre, vështirësitë e tyre, e gjithë kjo reflektohet tek fëmijët që sipas të rriturve nuk kuptojnë asgjë. Ndoshta keni qenë një fëmijë që nuk kishte nevojë të rritej para kohe. Ndoshta nuk jeni ndjerë kurrë të mbytur nga ndërlikimet dhe vështirësitë që ju rrethojnë. Megjithatë, shumë fëmijë nuk kanë zgjidhje tjetër. Ata nuk mund të largohen dhe të jetojnë fëmijërinë e tyre si çdo fëmijë tjetër.
Të rriturit e vegjël në një botë të vështirë
Ndoshta do t’i mbani mend ato momente kur ju qortuan për sjelljen “si fëmijë”. Duket paksa ironike kur thuhet kjo, por me siguri keni dëgjuar fraza si “Ndaloni së kërcyeri”, “Silluni si një i rritur” dhe, në rastin e vajzave të vogla, “Mos u bëni si djalë”. Thuajse duket se loja dhe kërcimi nuk janë të mirëseardhura. Që në moshë shumë të re, ata na qortojnë për gjëra që, në realitet, korrespondojnë me sjelljen normale të fëmijës . Pse na “detyrojnë” të rritemi? Pse na qortojnë kur sillemi si fëmijët që ishim? Që në moshë të re ne jemi të rrënjosur me idenë se sa më shpejt të ndalojmë së qeni, aq më mirë. Megjithatë, në disa raste, kjo situatë është edhe më intensive.
Problemet e marrëdhënieve mes prindërve, situatat e keqtrajtimit, kërkesave të tepërta nga fëmijët, grindjet përballë tyre, e gjithë kjo i shënjon dhe ndikon në jetën e tyre . Personalisht më kujtohet rasti i një shoqeje që më tha se në fëmijëri e kishte gjetur veten në një situatë shumë intensive me prindërit e saj, ku protagonisti kryesor ishte pabesia.
Shoqja ime kuptoi gjithçka, por ata e trajtuan atë sikur ajo nuk e kuptonte se çfarë po ndodhte. Ajo e gjeti veten duke përjetuar ndjekje me makinë për të kuptuar se ku ndodhej i pabesi, debate në mes të natës që e zgjuan dhe e bënë të qante, situata të abuzimit fizik dhe psikologjik që duhej t’i dëshmonte me sytë e saj. Në një moment, ajo madje duhej të vepronte si ndërmjetëse midis prindërve të saj.
Në atë kohë, ai ishte vetëm 8 vjeç
Ai e mban mend shumë mirë një frazë që babai i tij i tha me zë të lartë gjyshes. Disa fjalë të thjeshta që e ndihmuan të kuptojë se sa gabim mund të jenë të rriturit: “Lëreni të qetë, ajo nuk kupton asgjë”.
Shumë vite më vonë, e gjithë kjo situatë bëri të vetën, duke u paraqitur në formën e mangësive emocionale që e bënë atë të vuante nga varësia emocionale dhe të zhytej në marrëdhënie toksike . Nuk kam nevojë të flas as për mungesën e tmerrshme të vetëvlerësimit dhe besimit që shoqja ime trashëgoi nga rrethanat e saj të fëmijërisë.
Fëmijët kuptojnë gjithçka
Fëmijët kuptojnë gjithçka, nuk janë budallenj, por ne të rriturit jemi të bindur për të kundërtën . Për këtë arsye, shumë shpesh ne nuk e marrim në konsideratë këtë fakt, e shpërfillim dhe i bëjmë të jetojnë përvoja si kjo që sapo përshkruam. Kjo ka pasoja për ta dhe, si prindër, është përgjegjësia jonë të parandalojmë që kjo të ndodhë. Ne shohim një situatë tjetër krejtësisht të ndryshme, për shembull, në të gjitha ato vende të varfra ku fëmijët që në moshë të vogël fillojnë të punojnë për të sjellë ca para në shtëpi. Ata janë vetëm fëmijë, por tashmë sillen si të rritur. Ata nuk e zgjodhën, jeta i shtyu të bëheshin përgjegjës për situata të caktuara që nuk duhet të ishin në dorën e tyre.
Ndërsa rriten, këta të rritur të vegjël janë shumë të mirë në dëgjimin e të tjerëve dhe ndihen pak të pavend mes njerëzve të moshës së tyre. Ata janë shumë më të pjekur, janë rritur psikologjikisht, por jo akoma fizikisht. Përvojat e tyre jetësore i kanë shënuar dhe kjo e bën të vështirë që ata të ndihen pjesë e grupeve të tjera të fëmijëve.
Ne duhet t’i lejojmë fëmijët të jenë fëmijë, sepse kjo fazë e jetës mund të përjetohet vetëm një herë
Fëmijët duhet të jenë fëmijë, të sillen si fëmijë dhe ne duhet t’i lejojmë ata . Ata kurrë nuk duhet të përjetojnë situata që mund të komplikojnë jetën e tyre në të ardhmen, veçanërisht nëse ne si prindër mund ta shmangim atë. Por mbi të gjitha është detyra jonë të nxjerrim nga koka idenë se fëmijët nuk e kuptojnë botën e të rriturve, sepse shumë shpesh ata kuptojnë shumë më tepër nga sa mendojmë ne.
Nënvlerësimi i asaj që një fëmijë mund ose nuk mund të kuptojë është një dëm i paarsyeshëm. Në vend që të sigurojmë mirëqenien e tyre, ne i bëjmë ata pjesëmarrës në një rrethanë që, në një mënyrë apo tjetër, do të përfundojë duke i prekur ata. E nesërmja e tyre do të vuajë pasojat e asaj që ata përjetojnë sot dhe përgjegjësia për t’u kujdesur për ta është, pra, në duart tona.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
