Jeta na përball me sfida, zhgënjime dhe momente reflektimi të thellë. Shpesh, mësojmë mësimet më të rëndësishme përmes përvojave të dhimbshme. Psikologjia e zhvillimit dhe e përballimit të stresit na mëson se pjekuria nuk vjen vetëm me kalimin e kohës, por me përballimin e disa të vërtetave të vështira, që herët a vonë i ndeshim të gjithë.
1.Jeta nuk është gjithmonë e drejtë
Shpesh kemi prirjen të mendojmë se nëse jemi njerëz të mirë, na presin vetëm gjëra të mira. Por realiteti është ndryshe. Në psikologji, kjo quhet “iluzioni i drejtësisë” (just world hypothesis) – besimi se bota është e drejtë dhe njerëzit marrin atë që meritojnë. Përplasja me realitetin e padrejtësisë mund të jetë tronditëse, por gjithashtu na mëson pranimin emocional dhe aftësinë për të gjetur kuptim edhe në padrejtësi.
2.Njerëzit nuk do të jenë gjithmonë aty për ty
Lidhjet ndërpersonale janë thelbësore për shëndetin tonë mendor, por një nga të vërtetat më të dhimbshme është se ndonjëherë njerëzit na zhgënjejnë ose largohen. Kjo përvojë forcon vetëbesimin dhe na mëson rëndësinë e mbështetjes emocionale nga vetja, një koncept i rëndësishëm në terapinë kognitive dhe atë të sjelljes.
3.Ndryshimi është i pashmangshëm
Psikologjikisht, truri i njeriut kërkon stabilitet, por jeta është në thelb ndryshim i vazhdueshëm. Pranimi i ndryshimit është një komponent kyç në reziliencën psikologjike – aftësinë për t’u përshtatur dhe për të kapërcyer vështirësitë. Ky mësim na mëson të mos i mbajmë gjërat me dhunë, por të ecim përpara.
4.Vetëmohimi nuk të shpërblen gjithmonë
Sakrificat për të tjerët mund të jenë fisnike, por nëse bëhen në kurriz të vetes, ato çojnë në djegie emocionale (burnout) dhe humbje të vetëvlerësimit. Psikologët theksojnë rëndësinë e kufijve të shëndetshëm dhe kujdesit për vetveten, jo si egoizëm, por si domosdoshmëri psikologjike.
5.Do të gabosh – dhe kjo është në rregull
Frika nga dështimi është një ndër burimet më të zakonshme të ankthit. Por në psikologji, gabimi shihet si pjesë thelbësore e procesit të të mësuarit. Të vërtetat e vështira përfshijnë pranimin se nuk mund të jemi perfektë, por mund të përmirësohemi nëpërmjet reflektimit dhe përvojës.
Të vërtetat e vështira të jetës nuk janë pengesa, por mësues të heshtur që na udhëheqin drejt pjekurisë emocionale dhe vetëdijes së thellë. Ato janë një pjesë natyrore e procesit të zhvillimit personal dhe psikologjik. Në fund të fundit, nuk janë sfidat që na formësojnë, por mënyra se si i përballojmë ato.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
