Shkrimet e Franz Kafkës nuk kanë të bëjnë vetëm me histori të çuditshme, por edhe me pjesë të jetës që shpesh i injorojmë. Kafka e shihte jetën jo si një rrugë të drejtë, por si një proces të brendshëm zgjimi. Fjalët e tij mbeten një ftesë për reflektim të thellë mbi vetë qenien, lirinë dhe kufijtë e njeriut. Ja disa nga citimet më domethënëse të tij:
1.“Rruga nuk është në qiell. Rruga është në zemër.”
Një kujtesë se çdo udhëtim i vërtetë është i brendshëm. Kafka na fton të ndalojmë së kërkuari kuptim jashtë nesh dhe të fillojmë ta kërkojmë brenda. Paqja, qartësia dhe drejtimi nuk gjenden në botën e jashtme, por në aftësinë për të dëgjuar veten.
2.“Ka një pikë ku s’ka më kthim. Kjo pikë duhet arritur.”
Një reflektim i fuqishëm mbi guximin. Kafka e dinte se njeriu nuk ndryshon përmes sigurisë, por përmes vendimeve që e detyrojnë të ecë përpara. Është momenti kur e djeg urën pas vetes – jo nga rebelimi, por nga besimi se rruga përpara është e vetmja që të çliron.
3.“Mos e humb veten në kërkim të vetes.”
Në një epokë ku njeriu përpiqet ta gjejë “identitetin”, kjo thënie tingëllon më aktuale se kurrë. Kafka paralajmëron se ndonjëherë kërkimi obsesiv për kuptim mund të na bëjë të humbasim lidhjen me jetën vetë. Të njohësh veten nuk do të thotë të analizosh pafund, por të jetosh me ndershmëri dhe vetëdije.
4.“Ka pafundësisht shpresë — por jo për ne.”
Një fjali e errët, ironike dhe thellësisht njerëzore. Kafka i njihte mirë paradokset e ekzistencës: dëshirën për shpëtim dhe ndjesinë e pafuqisë. Kjo thënie na bën të reflektojmë se ndoshta shpresa nuk qëndron në rrethanat tona, por në pranimin e tyre.
5.“Nuk ka asgjë tjetër përveç ndjenjës së pafundme të të qenët i burgosur.”
Një përshkrim metaforik i gjendjes njerëzore. Kafka e pa jetën si një përplasje midis dëshirës për liri dhe kufijve të realitetit, shoqërisë, madje edhe vetëdijes sonë. Reflektimi që lind prej saj është i qetë dhe tronditës njëkohësisht: a jemi vërtet të burgosur nga jashtë, apo nga mënyra si mendojmë?
6.“Njeriu nuk mund të jetojë pa një besim të vazhdueshëm në diçka që qëndron përtej tij.”
Në thelb, Kafka nuk ishte pesimist — ai ishte kërkues i kuptimit. Kjo thënie shpalos nevojën njerëzore për transcendencë: për të besuar në diçka që e tejkalon botën materiale, qoftë dashuria, arti apo ndjenja e shenjtë e ekzistencës.
Kafka nuk jep përgjigje. Ai ndez pyetje.
Fjalët e tij janë si pasqyra që na detyrojnë të shohim përtej sipërfaqes së jetës, drejt asaj që ndjejmë, por shpesh nuk guxojmë ta përkufizojmë. Dhe ndoshta, në këtë kërkim të pafund, qëndron thelbi i jetës vetë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
