Disa njerëz duhet të mësojnë të jetojnë me zemrën e tyre dhe me këtë dhuratë të mrekullueshme, sepse vuajtja nuk është një detyrim.
Nganjëherë nuk është e lehtë për trurin emocional të përshtatet në një botë ku ka zhurmë, egoizëm dhe qëllime të dyfishta. Shqisat e njerëzve shumë të ndjeshëm (HSP) janë sa të zhvilluara aq edhe të privilegjuara; ata mund të perceptojnë atë që të tjerët nuk e perceptojnë ose e bëjnë këtë me një intensitet të tillë që bota u shfaqet atyre me një sërë realitetesh që u shpëtojnë të tjerëve.
Çfarë e bën vërtet një person shumë të ndjeshëm? A është një tipar gjenetik? Pse vuajnë më shumë se të tjerët? Pse dashuria u duket intensive dhe e dhimbshme në të njëjtën kohë? Si arrijnë ta shijojnë vetminë dhe të keqkuptohen që në fëmijëri?
Në vitin 2014, një studim i kryer në Universitetin Stony Brook u publikua për të shpjeguar veçoritë e trurit emocional dhe ndryshimet me ata që nuk kanë të njëjtën ndjeshmëri. Rezultatet e kësaj pune kërkimore janë publikuar në revistën Brain and Behavior, dhe në rreshtat në vijim do të zbulojmë përfundimet interesante. Jemi të sigurt se do t’ju befasojnë.
Truri emocional i njerëzve shumë të ndjeshëm (HSP)
Është vlerësuar se gati 20% e popullsisë ka karakteristikat themelore që përcaktojnë ndjeshmëri të lartë. Në shumicën e rasteve, këta individë kalojnë një pjesë të mirë të jetës së tyre pa e ditur se i përkasin atij grupi të vogël të privilegjuar. Në njëfarë mënyre, atyre u është dashur të jetojnë me “syze të padukshme” që i bëjnë ta shohin botën ndryshe, me një zemër më të hapur dhe më të pambrojtur.
Studimet e kryera në Universitetin Stony Brook kanë zbuluar se njerëzit me ndjeshmëri të lartë kanë një tru emocional të pajisur me ndjeshmëri të madhe. Truri i tyre është i orientuar drejt shoqërueshmërisë dhe bashkimit.
Çfarë do të thotë kjo? Proceset e trurit të këtyre njerëzve shfaqin një mbieksitim në zonat nervore të lidhura me emocionet dhe ndërveprimin: ata janë në gjendje të deshifrojnë dhe intuitojnë ndjenjat e personit që kanë përballë, por në të njëjtën kohë hyjnë në krizë me një problem “të parëndësishëm”. Shumica e popullsisë i mungon një ndjeshmëri e tillë, kështu që ka një çekuilibër të qartë në ndjeshmërinë e tyre dhe të atyre që i rrethojnë. Kjo i bën ata të ndihen ndryshe.
Për të arritur në këto përfundime, u kryen disa teste, si rezonanca magnetike, për të analizuar proceset e trurit të njerëzve të diagnostikuar si shumë të ndjeshëm dhe jo. Vullnetarët u ekspozuan ndaj stimujve të ndryshëm për të vëzhguar aktivitetin e tyre biokimik dhe zona të ndryshme të trurit. Rezultatet ishin të dukshme në dy mënyra.
Neuronet pasqyrë
Me siguri keni dëgjuar tashmë për neuronet e pasqyrës. Ata kryejnë një funksion social, kështu që janë kryesisht të pranishëm te njerëzit dhe primatët. Të vendosura në korteksin frontal inferior të trurit dhe shumë afër zonës gjuhësore, ato janë të lidhura kryesisht me ndjeshmërinë dhe aftësinë për të kapur, përpunuar dhe interpretuar emocionet e të tjerëve. Tek njerëzit me ndjeshmëri të lartë, aktiviteti i neuronit të pasqyrës është i vazhdueshëm dhe i theksuar që nga fëmijëria.
Insula
Insula është një strukturë e vogël e vendosur shumë thellë në trurin tonë. Ai ndodhet në korteksin izolues dhe, nga ana tjetër, është i lidhur me sistemin limbik. Kjo e fundit përfaqëson një strukturë themelore për emocionet tona pasi na ofron një vizion më subjektiv dhe intim të realitetit. Në studimin e cituar, shkencëtarët i referohen insulës si “selia e vetëdijes”, pasi ajo mbledh shumë nga mendimet, intuitat, ndjenjat dhe perceptimet tona për gjithçka që përjetojmë në çdo moment të caktuar. Dhe nuk do të jetë për t’u habitur të mësosh se në trurin emocional kjo strukturë është shumë më aktive sesa tek ata që nuk karakterizohen nga ndjeshmëria e lartë.
Puna tregon se përveç të qenit më të hapur ndaj stimujve vizualë që lidhen me fytyrat dhe emocionet e njeriut, njerëzit me tru emocional kanë gjithashtu një prag më të ulët për shumë stimuj fizikë si dritat e ndritshme ose tingujt e lartë , duke aktivizuar edhe zonat që lidhen me dhimbjen. Sigurisht të dhëna kurioze.
Njerëzit me ndjeshmëri të lartë e ndjejnë dhe interpretojnë botën përmes një sistemi neurosensor më të mprehtë dhe më të rafinuar. ATA KANE LINDUR KËSHTU, prandaj duhet të mësojnë të jetojnë me zemrën e tyre dhe me këtë dhuratë të mrekullueshme, sepse vuajtja nuk është një detyrim, por një opsion që duhet të hidhet poshtë.
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
