Shumë njerëz mendojnë se të drejtat e pabarabarta ndërmjet gjinive janë një gjë e së kaluarës, por kjo nuk mund të jetë më larg nga e vërteta. Ne ende jetojmë në një shoqëri që favorizon burrat në dëm të grave. Pavarësisht përparimeve të bëra nga lëvizja feministe, diskriminimi ende ekziston.
Dallimet midis burrave dhe grave në lidhje me udhëheqjen
Në dekadat e fundit, studiuesit kanë kryer studime të ndryshme në përpjekje për të zbuluar marrëdhënien midis lidershipit dhe diskriminimit femëror. Një nga hipotezat më të hershme që kemi hulumtuar është nëse ka dallime midis burrave dhe grave në udhëheqje. Në veçanti, nëse këto ishin shkaku i sasisë së pakët të grave në pozitat e pushtetit.
Eagly dhe Johnson kryen një meta-analizë në 1990 të 162 studimeve mbi lidershipin. Ata analizuan sjelljet e ndryshme të burrave dhe grave në pozitat e pushtetit. Rezultatet treguan se kishte dallime gjinore në sjelljen e drejtuesve.
Burrat priren të jenë më autoritarë, agresivë dhe shumë të orientuar drejt detyrave. Megjithatë, gratë udhëheqin me një stil më demokratik, pjesëmarrës, të orientuar drejt marrëdhënieve të shëndetshme. Të dy stilet janë të lidhura ngushtë me stereotipet gjinore që ekzistojnë në shoqërinë e sotme.
Studimet e lidershipit na tregojnë se liderët demokratikë, pjesëmarrës dhe të orientuar drejt marrëdhënieve janë më efektivë se ata që nuk janë. Pra, si është e mundur që gratë, të cilat kanë tipare të ‘liderit të mirë’, të mos mbajnë kaq shumë poste pushteti?
Efektet e lidershipit dhe diskriminimi femëror
Efekti i tavanit prej xhami
Termi ‘tavan i qelqtë’ i referohet ekzistencës së një pengese të padukshme që i pengon gratë të arrijnë poste drejtuese. Ndikimi i stereotipeve gjinore është arsyeja për këtë pengesë.
Mos harroni se lidershipi nuk ka të bëjë vetëm me një individ, sepse kërkon ndjekës. Për shkak të paragjykimeve që rrethojnë gratë, ne zbulojmë se ndjekësit e refuzojnë legjitimitetin e tyre si udhëheqës. Për më tepër, ka një tendencë të fortë për të lidhur pozitat e pushtetit me gjininë mashkullore. Autorja Virginia E. Schein shpiku termin ‘Mendoni menaxher, mendoni mashkull’ në lidhje me këtë fenomen.
Nga ana tjetër, tavani prej xhami të çon në çatinë e çimentos. Çatia e çimentos i referohet atyre situatave ku gratë e kufizojnë veten nga arritja e pozicioneve të pushtetit. Në mënyrë të ngjashme, kjo ndodh edhe për shkak të machizmit të nënkuptuar në stereotipet gjinore, gjë që i bën gratë të besojnë se duhet të bëjnë atë që shoqëria pret prej tyre.
Efekti i shkëmbit të xhamit
Shkëmbi i xhamit i referohet faktit se, kur gratë arrijnë poste drejtuese, ato priren të jenë të pasigurta. Gjithashtu, këto pozicione kanë një rrezik më të lartë dështimi dhe janë të prirur ndaj kritikave. Duket se ‘mendoni menaxher-mendoni mashkull’ nuk ka më efekt kur pozicioni drejtues merret me gjëra më të rrezikshme.
Prandaj, kur kompanitë duhet të plotësojnë pozicionet e pushtetit me rreziqe më të mëdha dështimi, ato zakonisht kërkojnë një grua. Si rezultat, hasim fenomenin ‘Mendoni kriza-mendo femër’. Hipotezat kryesore që përpiqen ta shpjegojnë janë ato që thonë se gratë kanë një aftësi më të madhe për të menaxhuar krizat.
Si përfundim, është e rëndësishme të kuptojmë se pabarazia gjinore ende ekziston në shoqërinë tonë.
Burimi / Exploringyourmind
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
