Në tregimin për vlerën e gjërave ka një mësim shumë të rëndësishëm: jo të gjithë dinë të vlerësojnë se sa e vlefshme është diçka. Në shikim të parë, kjo shpesh kalon pa u vënë re. Kjo është arsyeja pse ne nuk duhet t’i japim aq shumë meritë gjykimeve të atyre që shohin vetëm pamjen.
Kjo është një histori për vlerën e gjërave që na lejon të flasim edhe për vlerën e njerëzve. Historia fillon në një vend të largët, ku jetonte një njeri i mençur, të cilin të gjithë e quanin “mësues”. Ishin të shumtë ata që erdhën tek ai për këshillat e tij, të cilat ishin gjithmonë të sakta dhe të dobishme.
Mjeshtri ishte gjithashtu shumë i zoti, bënte objekte të çmuara, shumë të dëshiruara nga të gjithë. Një mëngjes një i ri erdhi në punishten e tij, mjaft i pikëlluar. Ai iu afrua mësuesit dhe i tha se ishte shumë i pakënaqur. “Të gjithë thonë se jam i mangët dhe nuk kam asnjë aftësi,” tha djali. “Si mund të ndryshoj, çfarë duhet të bëj për t’u bërë dikush që ia vlen vërtet?”.
Mësuesi as nuk e pa. Ai i tha se për momentin nuk mund ta ndihmonte në asnjë mënyrë, sepse edhe ai kishte një problem dhe duhej të kujdesej për ta zgjidhur atë, përpara se të ndihmonte një tjetër për t’i zgjidhur problemet e tij. Historia tregon për vlerën e gjërave, se si i riu u habit nga përgjigja.
Një marrëveshje interesante
Mësuesi priti një moment dhe më pas i tha: “Sigurisht, nëse e zgjidh problemin tim, mund t’ju ndihmoj me kënaqësi. Ndoshta, nëse më ndihmoni, mund të dilja më shpejt nga moçali ku ndodhem dhe në këtë mënyrë mund t’ju ndihmoja edhe më shpejt”. Të riut iu ndezën sytë dhe buzëqeshi për herë të parë. “Sigurisht!”, tha. “Më thuaj vetëm se çfarë mund të bëj për ty dhe do të jem i lumtur t’ju ndihmoj,” shtoi ai. Megjithatë, thellë në vetvete, e lëndoi që nevojat e tij gjithnjë shtyheshin.
Historia tregon për vlerën e gjërave që diku ranë dakord. Mësuesi hoqi unazën që mbante në gishtin e vogël. Pastaj ia dha të riut dhe i tha se e kishte me urgjencë ta shiste. Me të duhet të paguante një borxh dhe vetëm atë xhevahir me vlerë kishte.
Paralajmëroi të riun se qëllimi ishte që kush do e blinte unazën, të paguante shumën më të lartë të mundshme. “Mos pranoni më pak se një monedhë ari për të,” paralajmëroi ai. Pastaj i tregoi një kalë në stallë dhe i tha ta merrte dhe t’i hipte sa më shpejt për të shkuar në tregun më të afërt. Sapo të kthehej, mjeshtri do të kujdesej që ta ndihmonte të zgjidhte problemin e tij.
Një shitje e vështirë
Tregon për vlerën e gjërave, se si i riu u largua shpejt, me synimin për ta zgjidhur çështjen në kohën më të shkurtër të mundshme. Me të arritur në treg, ai filloi të ofronte unazën. Disa tregtarë u interesuan, por kur djali u tha çmimin, ata shpërthyen në të qeshura, ose i kthyen shpinën.
Në fund, një burrë i moshuar theksoi se kërkonte një çmim shumë të lartë për një unazë kaq të vogël. Askush nuk do ta paguante atë që ai kërkonte. Plaku i ofroi atij një monedhë argjendi dhe një copë bakri për xhevahirin, por i riu nuk pranoi.
Ai u përpoq të shiste unazën gjatë gjithë ditës, por ishte e pamundur. Ai ua ofroi më shumë se 100 tregtarëve, por rezultati ishte gjithmonë i njëjtë. I dëshpëruar nga përplasja e pritshmërive të tij me realitetin, ai i hipi përsëri kalit dhe u kthye në punishten e mjeshtrit.
Përfundimi i tregimit për vlerën e gjërave
I riu zbriti me kokën ulur dhe i tregoi mësuesit se çfarë kishte ndodhur. “Mendoj se kjo unazë, më së shumti, vlen disa monedha argjendi,” tha ai. “Dhe, nuk dua t’i mashtroj njerëzit, duke i gënjyer për vlerën e unazës,” shtoi ai. Mësuesi ishte i lumtur. Ai e përgëzoi për përpjekjen dhe qëndrimin e tij. Mirëpo, i theksoi diçka: siç e tha dhe ai aq mirë, edhe pse nuk e dinte se sa vlerë kishte unaza. Gjëja më e mirë atëherë ishte ta çoja atë tek një ekspert për ta vlerësuar.
Djali shkoi te një prej bizhuterive më prestigjioze. Pasi u prezantua, i kërkoi shitësit t’i tregonte se sa i gatshëm ishte që ta blinte xhevahirin. Sipas tregimit për vlerën e gjërave, argjendari e ekzaminoi unazën me shumë kujdes. Pastaj tha: “Nuk mund të të jap më shumë se 58 ar për këtë unazë.” Djali u habit. Pa hezituar, ai u kthye shpejt në punishten e mjeshtrit.
Mbërriti në vendngjarje dhe i emocionuar i tregoi se çfarë kishte ndodhur. Atëherë mësuesi i tha: “Ti je si kjo unazë. Një xhevahir i vlefshëm dhe unik, por vetëm një ekspert mund ta kuptojë këtë. Askush nuk mund të zbulojë vlerën e vërtetë të gjërave me sy të lirë. Jeni ju që duhet ta dini këtë vlerë, përpara se t’i jepni meritat asaj që thonë të tjerët”. Më pas mësuesi e vendosi përsëri unazën në gishtin e tij të vogël.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi aprilamente.info
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
