Askush nuk është i programuar të jetë vetëm. Nuk është rastësi që Aristoteli tha: “njeriu është një kafshë shoqërore”. Që në moshë të re ne e rrethojmë veten me marrëdhënie emocionale: disa janë autentike dhe na shoqërojnë me kalimin e kohës, të tjerët pak më pak dhe largohen pas një kohe. Kur ne jemi të privuar nga afeksioni gjatë fëmijërisë sonë, ndërsa rritemi, zhvillimi ynë psiko-afektiv do të pësojë pasoja të rënda. Ne bëhemi gjithnjë e më të uritur për dashuri; ajo uri që na mundon dhe na shtyn ta ngopesh në çdo moment.
Në fakt, kur bëhemi të rritur, ne veprojmë në çdo fushë të jetës të nxitur nga mungesa e dashurisë, duke u përpjekur dëshpërimisht ta kënaqim atë përmes marrëdhënieve të varura, pushtuese dhe të papjekura… edhe pse në mënyrë të pandërgjegjshme.
Në emër të dashurisë
Ata që rriten pa dashuri ndihen të gllabëruar në mënyrë të pashmangshme nga uria emocionale; ndjejnë nevojën për të qenë shumë afër dikujt, mjaft afër për të pushtuar privatësinë e tyre dhe për të kapërcyer kufijtë personalë, fizikë dhe emocionalë. Varësia nga tjetri fiton një intensitet aq të fortë sa që shumë shpesh bëhet zëvendësues i intimitetit. Agresionet bëhen një mundësi për të lejuar shfaqjen e emocioneve më të brendshme. Një lloj katarsisi në kurriz të tjetrit. Madje ka një kënaqësi të caktuar, por të shoqëruar me shumë dhimbje.
Për ata që vuajnë nga mungesa e fortë emocionale, mbyllja e një lidhjeje do të thotë të zhytesh në humnerën e vetmisë… të anulosh veten. Kjo është pikërisht çështja: hiçi. Mungesa. Ai vend i shpirtit që ka qenë gjithmonë bosh, për shkak të asaj nevoje për dashuri që nuk ishte mbushur në fëmijëri. Për këtë arsye njeriu percepton boshllëkun, mungesën… një “asgjë” që bëhet e patolerueshme.
Kjo është ndjesia tipike e atyre që janë të uritur dhe presin me ankth që të jetë gati në tryezë. Çdo gjë do t’i përshtatej atij, për sa kohë që ai mund të mbushet. Kur jemi në një gjendje urie për dashuri, ndihemi bosh dhe e konsiderojmë çdo person që takojmë si një partner të mundshëm. Ndoshta nuk do të kemi vështirësi për t’u dashuruar me njëri-tjetrin, por do të jetë e vështirë të hyjmë në një marrëdhënie të shëndetshme dashurie. Për të mbajtur larg urinë tonë për dashuri, së pari duhet të kontaktojmë me “ndjesinë tonë të zbrazëtisë”. Ndaloni, dëgjoni se si jeni, rrethojeni veten me forma të tjera dashurie. Do ta kuptojmë që është më mirë të mos kesh një partner se sa të kesh një të tillë sepse nuk mund të jetosh pa të!
Mangësitë emocionale janë rrënja e shumë prej problemeve tuaja
Përkëdheljet shërojnë, përqafimet na bëjnë të ndihemi të sigurt dhe të dashur, një vështrim plot dashuri gëzon shpirtin. Dhe nëse i keni humbur të gjitha këto, do të keni mundësi të ndiheni të uritur për dashuri… aq shumë sa do të sëmureni.
Do të më pyesni: a mund të sëmuret vërtet një person që nuk ka marrë ushqimin e duhur të shpirtit? Përgjigja është po. Kushdo që nuk merr në mënyrë rutinore këtë lloj përforcimi pozitiv të përcjellë me fjalë, veprime dhe përkëdhelje të ngarkuara me ndjenja, do të ndiejë gjithmonë një boshllëk. Njeriu është një entitet social dhe emocional, i cili ka nevojë për lidhje emocionale për të mbijetuar dhe për t’u vendosur si person në një bërthamë të caktuar… Nëse ndërveprimet tuaja tregojnë boshllëqe të mëdha emocionale, vetëvlerësimi juaj do të vuajë.
Pa e ditur ju e gjeni veten në një spirale të ngadaltë shkatërrimi, ku përfundoni duke dyshuar në veten tuaj; një person që nuk meriton të dashurohet apo të respektohet. Ju mund të mos jeni ende të vetëdijshëm për këtë, por kjo zbrazëti emocionale që përpiqeni ta plotësoni me çdo kusht ndikon në disponimin tuaj dhe përkeqëson sistemin tuaj imunitar.
Mangësi emocionale, boshllëqe në identitetin tonë
Një adoleshent nuk do të jetë një i rritur i sigurt nëse duhet të mësojë të shtypë emocionet e tij, nëse akuzohet kur qan sepse “është për fëmijë të vegjël” dhe nëse i thuhet se të jesh i rritur do të thotë të zgjidhësh problemet vetëm, pa kërkuar kurrë. ndihmën e të tjerëve. Një fëmijë që rritet pa afërsinë emocionale të njerëzve të tij të dashur e kupton se bota është një vend armiqësor për t’u mbrojtur. Për këtë arsye, herët a vonë ai do të zhvillojë zemërim dhe armiqësi.
Mangësitë emocionale të përcjella përmes gjuhës
Ndonjëherë një fjalë ka një ndikim më të fortë se një shuplakë. Gjuha është një mjet i fuqishëm për transmetimin e emocioneve dhe ndërveprimit që shërben për të ndërtuar lidhje të shëndetshme, të denja dhe të lumtura. Nëse të dashurit tanë vazhdimisht bërtasin ose i drejtohen ironisë, ne do të përjetojmë atë dhimbje emocionale që na shënjon negativisht. Përveç fjalëve respektuese, pozitive dhe kuptimplote, është e nevojshme të ndjeheni të dëgjuar dhe kuptuar. Komunikimi nuk bazohet vetëm në transmetimin e një mesazhi, por në dëgjimin aktiv, empatik dhe konstruktiv.
Një marrëdhënie pa gjeste dashurie nuk është autentike
Një dashuri që nuk i vë në praktikë përkëdheljet e përditshme apo ato gjeste të vogla themelore dhe të fuqishme dashurie, zbehet pak nga pak ose përfundon duke mos qenë një marrëdhënie e plotë dhe e kënaqshme. Një marrëdhënie në çift nuk përkthehet vetëm në bashkëjetesë, ndarje hapësirash, përgjegjësish apo shtrati. Për të ndërtuar një lidhje autentike, është e nevojshme t’i kushtoni vëmendje aspekteve elementare dhe gjërave të vogla. Një vështrim admirimi, një përkëdhelje e papritur, një përqafim, kërkimi i afërsisë së ndërsjellë kur jeni me disa persona, janë të gjitha shenja që tregojnë se ndihemi të lumtur dhe të sigurt.
Boshllëqe emocionale që na privojnë nga shëndeti dhe na rrafshojnë emocionet
Mund të duket e çuditshme, por ka momente në jetën tonë ku ne japim dorëheqjen, ku emocionet tona rrafshohen. Jemi mësuar të mos përqafohemi, puthemi, përkëdhelemi apo marrim ndonjë përforcim pozitiv. Të jesh i dorëhequr përfshin pasivitetin, i njëjti që na dominon përballë një sëmundjeje që ne besojmë se është e pashërueshme.
I themi vetes se jemi mirë, që nuk na shqetëson një jetë shoqërore, se nuk na shqetësojnë përkëdheljet e një fëmije apo partneri. Por e kemi gabim! Të mësohesh me një jetë me boshllëqe emocionale nuk është të jetosh. Sepse atëherë shfaqet ai depresion që nuk e dimë nga vjen. Sepse ndihemi bosh, të rraskapitur, të vetmuar dhe të nënvlerësuar.
A ndjeni një ndjenjë zbrazëtie?
Epo, kjo do të thotë se po filloni të lini vend dhe të pranoni që diçka nuk shkoi ashtu siç prisnit, por tani, falë këtij perceptimi, mund të kujdeseni për atë mangësi.
Dhe tani më thuaj: sa dëshiron të kujdesesh për veten?
Sokrati tha: “Mjerë ai doktor që kujdeset për trupin pa u kujdesur për mendjen, pasi gjithçka rrjedh prej tij. Epo, mesazhi i tij është shumë elokuent: a mendoni? Nëse dëshironi të ndiheni mirë me veten, duhet të jeni të vetëdijshëm se entiteti njerëzor është i mbështjellë në tre komponentë: trupi, mendja dhe shpirti. Këto tre pjesë janë të pandashme dhe ndikojnë njëra-tjetrën deri në atë pikë sa nëse vetëm njëra prej tyre është e sëmurë, vuajnë edhe dy të tjerat.
Çfarë do të thotë?
Kjo do të thotë që nëse vetëm një pjesë e trupit tuaj vuan, krijohet një sëmundje e përgjithshme.
E përmirësoj konceptin…
Nëse një person ju bën keq dhe vazhdoni të dilni me të, DO TË SËMURENI
Nëse i përmbaheni dashurisë së pashpërblyer, DO TË SËMURENI
Nëse vazhdoni të bëni gjëra kundër vullnetit tuaj, DO TË SËMURENI
Nëse thoni “po” kur në fakt duhet të thoni “jo” DO TË LËNDOHENI
Nëse këmbëngulni të mos shihni bukurinë tek ju, DO TË SEMURENI
Mendoj se nuk ju pëlqen të jeni të sëmurë kaq shumë!
Tregojini vetes se si mund ta përmirësoni jetën tuaj pavarësisht nga mendimi i të tjerëve. Që tani e tutje, merrni përgjegjësinë për atë që ndodh në jetën tuaj pa frikë apo hezitim. Nëse ndjeni një dëshirë të brendshme për të ndryshuar jetën tuaj dhe për të bërë diçka tjetër, veproni. Nuk ka kuptim të mendosh, të ulesh duke menduar se jeta jote nuk është e mirë tani!
A nuk është momenti i tanishëm përvoja e saktë që dëshironi të keni?
Pra, ndaloni për një moment dhe reflektoni për atë që ju bën vërtet të lumtur. Ndoshta ju tashmë e dini, ndaj kini guximin t’i jepni kuptimin e duhur jetës tuaj.
GJITHMONE KUJTO…
Vetëvlerësimi nuk është efekt i veprimeve të rastësishme; është si një muskul dhe stërvitet. Për të jetuar plotësisht, për t’u ndjerë i denjë për dashuri, shpirti duhet të ushqehet me përkëdhelje, përkëdhelje emocionale, fjalë pozitive… Nuk është një rrugë e lehtë apo e shpejtë, por është e vetmja që duhet të ndiqni nëse doni të jetoni në paqe me veten dhe, rrjedhimisht, me të tjerët. Hapi i parë? Filloni ta doni veten, filloni të besoni në veten tuaj! Në mëngjes ngrihuni aktiv. Buzëqeshini jetës, dhe jeta do t’ju buzëqeshë … ju keni ende një jetë për të jetuar.
*Ana Maria Sepe, Doktoreshë në psikologji, eksperte dhe studiuese në psikanalizë.
Burimi psicoadvisor
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
