Kripërat minerale janë thelbësore për funksionimin e duhur të proceseve tona biologjike. Meqenëse organizmi ynë nuk i prodhon ato, është e nevojshme që ato të merren vazhdimisht me ushqimin e duhur, veçanërisht në muajt e verës, kur djersitja e tepërt i shpërndan shumë lehtë. Kripërat janë të shumta dhe kanë funksione të ndryshme: le të shohim se cilat janë grupet kryesore, për çfarë përdoren dhe cilat ushqime duhet të konsumojmë për të siguruar një “furnizim” optimal.
Çfarë janë?– Kripërat minerale janë përbërës inorganik, d.m.th. ato janë pa karbon. Ato janë të pranishme në trupin tonë në sasi shumë të vogla, por janë thelbësore për të rregulluar një seri funksionesh biologjike: për shembull, ato shërbejnë për të ruajtur ekuilibrin hidro të kripur dhe për të garantuar funksionimin e disa enzimave që transformojnë substancat që hamë në energji. Zakonisht kripërat minerale klasifikohen sipas sasive që na duhen për të na mbajtur të shëndetshëm: makroelementët janë ato që duhet t’i marrim në sasi më të mëdha (mbi 100 mg në ditë); elementët gjurmë janë të pranishëm në trupin tonë dhe merren në sasi më të vogël se 100 mg dhe 200 mg.
Makroelementët – Këto përfshijnë kalcium, fosfor, magnez, squfur, natrium, kalium, klor. Midis këtyre, një nga substancat që ne njohim më së miri është kalciumi, i domosdoshëm për strukturën e eshtrave dhe dhëmbëve, por edhe për transmetimin e saktë të impulseve nervore dhe për tkurrjen e muskujve dhe indeve që përbëjnë enët e gjakut. Një element tjetër shumë i rëndësishëm është magnezi, i cili ka një rol kryesor në funksionimin e duhur të sistemit nervor dhe metabolizmin e energjisë; nga ana tjetër, fosfori së bashku me kalciumin nxisin forcimin e strukturës së kockave dhe dhëmbëve; kaliumi, së bashku me natriumin, rregullojnë transmetimin e impulseve elektrike midis sistemeve nervore dhe muskulore dhe përcaktojnë ekuilibrin hidrosaline të trupit.
Mikronutrientët dhe elementët gjurmë – Organizmi ynë ruan sasi të vogla ose shumë të vogla, por jo se rëndësia e tyre është e pakët: në fakt, ato rregullojnë disa procese jetësore dhe të domosdoshme, jo vetëm për shëndetin tonë, por edhe për mbijetesën tonë. Midis këtyre ne gjejmë hekur, bakër, zink, jod dhe klor. Për shembull, hekuri është thelbësor për prodhimin e hemoglobinës, substancës që mbart oksigjen në gjak dhe inde. Bakri është shumë i rëndësishëm për shëndetin e mirë të qelizave të kuqe të gjakut dhe për nivelin e duhur të glukozës dhe kolesterolit. Zinku, nga ana tjetër, rregullon funksionimin e sistemit imunitar, ndërsa jodi kryeson funksionimin e duhur të tiroides
Ku gjenden – Pra, substancat të cilat na duhen janë shumë të shumta. Kripërat minerale, siç e thamë edhe më lart, nuk prodhohen nga trupi dhe duhet të merren me anë të ushqimit: për këtë arsye është thelbësore të hani pak nga gjithçka. Një burim i çmuar i kripërave është uji: ne lexojmë etiketat dhe zgjedhim atë që i përshtatet më së miri nevojave tona, duke kujtuar se një ujë i pasur me kalcium nuk favorizon aspak formimin e gurëve dhe se është një mënyrë ideale për ta marrë këtë substancë. Për pjesën tjetër, thjesht alternoni burimet e ndryshme të ushqyesve: për proteina mund të zgjedhim mes mishit, peshkut, vezëve, bishtajoreve; produktet e qumështit janë të pasura me kalcium, por edhe disa perime me gjethe jeshile dhe bishtajore, të cilat përmbajnë më pak yndyrë dhe janë më pak të pasura me kalori. Frutat dhe perimet janë mënyra ideale për të garantuar furnizimin e duhur të të gjithë kripërave që na nevojiten vazhdimisht: pesë vakte me perime, varietete dhe ngjyra alternative, janë strategjia më e thjeshtë dhe më efektive për të garantuar një dietë korrekte dhe të ekuilibruar me të gjithë elementët e nevojshëm për të na mbajtur të shëndetshëm.
Kujdes! Kripërat minerale duhet të jenë të pranishme në trupin tonë sipas sasive të sakta: nëse niveli i tyre është shumë i ulët, disa funksione mund të komprometohen dhe të shkaktojnë sëmundje, por edhe nivelet e tepërta janë po aq të dëmshme dhe potencialisht të rrezikshme. Për shembull, hiperkalcemia, ose shumë kalcium për periudha të zgjatura, mund të shkaktojnë simptoma shumë të pakëndshme si të vjella dhe një gjendje konfuze; shumë magnez mund të shkaktojë rregullime të rrahjeve të zemrës; ndërsa një tepricë e hekurit shkakton çrregullime të mëlçisë, shpretkës dhe palcës së eshtrave. Me pak fjalë, gjëja e rëndësishme është të mbash një mënyrë jetese të shëndetshme dhe të ndërgjegjshme.
Burimi / https://blogi4cinzia1bois1.blogspot.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
