Në fokus

July 7, 2020 | 8:02

Vapa dhe diabeti / Rregullat për të mbrojtur veten

I nxehti i këtyre ditëve mund të rrisë rrezikun e hipoglikemisë veçanërisht tek ata që marrin ilaçe. Me siguri të gjithë vuajnë nga nxehtësia e madhe për shkak të temperaturave të larta, por pse diabetikët rrezikojnë më shumë?

I nxehti dhe diabeti janë një kombinim i rrezikshëm. Në fakt, nëse sheqeri i lartë në gjak është një problem i zakonshëm për shumë njerëz, me nxehtësinë është e nevojshme t’i kushtohet vëmendje e veçantë pasi temperaturat e larta mund të shkaktojnë dehidrim, humbje të lëngjeve dhe mineraleve dhe rrjedhimisht ndryshime të sheqerit në gjak, të cilat janë shumë të rrezikshme për shëndetin. Duhet të merret në konsideratë fakti se nxehtësia dhe diabeti janë dy probleme që shtohen. Kur niveli i glukozës është shumë i ulët, mund të ndihen simptoma të tilla si djersitje e tepërt, lodhje e muskujve, ngërçe, lëkurë e lagur, dhimbje e vazhdueshme koke.

Ndryshimi i temperaturave dhe diabeti: Për të mbrojtur veten kushtojini vëmendje masës së glukozës në gjak. Menaxhimi i diabetit mund të pësojë disa ndryshime për shkak të nxehtësisë, pasi disa diabetikë besojnë se matja e sheqerit në gjak është e ndikuar nga temperaturat e ngrohta të verës. Matja e glukozës në gjak është një komponent kritik për menaxhimin e terapisë diabetike. Nxehtësia, megjithatë, mund të ndryshojë besueshmërinë e pajisjeve për monitorimin e glicemisë, si ato tradicionale që përdorin shpimin në gisht dhe shiritat e provës, ashtu edhe ato më moderne për monitorim të vazhdueshëm ose transdermal siç është “Flash”, ose një copëz e veshur në trup që përmban një sensor të vogël glukoze, jo më të madh se një monedhë, e vendosur në lëkurë për 14 ditë dhe e lidhur me një ekran lexues.

I nxehti dhe diabeti, ja këshillat për të mbrojtur veten dhe për t’u përballur me të pa frikë

Shmangni ekspozimin e zgjatur në diell, veçanërisht në orët e pikut është një rekomandim që duhet të zbatohet në mënyrë të barabartë nga të gjithë, për një person me diabet tip 1, do të ketë më shumë shqetësim sepse as insulina nuk duron të ekspozohet ndaj një temperature shumë të lartë. Dehidratimi është një rrezik që i prek të gjithë, por tek personat me diabet mund të theksohet, sepse është një subjekt më i prekshëm.

Pini shumë ujë edhe nëse nuk keni shumë etje, për të shmangur rrezikun e dehidrimit dhe pini edhe më shumë nëse keni djersitur. Tek njerëzit me diabet, prania e niveleve të larta të sheqerit në gjak mund të promovojë humbjen e lëngjeve përmes urinës, kjo ëhstë një arsye më shumë për t’i kushtuar vëmendje të madhe hidratimit të duhur.

Kujdes nga pijet e ashtuquajtura “pa sheqer”, sepse ato shpesh përmbajnë substanca të fshehura sheqeri ose përmbajnë ëmbëltues. Kini kujdes edhe nga pijet rehidratuese që përmbajnë kripëra minerale sepse nganjëherë ato përmbajnë edhe sheqer. Përdorimi i tyre duhet të diskutohet gjithmonë me mjekun.

Kushtojini vëmendje ushqimit, edhe kur qëndroni në hotel dhe shpesh ndodh që të josheni nga menutë e pasura. Në këto raste është mirë që të rrisni konsumin e peshkut, perimeve, frutave dhe jo të shijoni  ëmbëlsirat dhe ta ekzagjeroni me karbohidrate dhe yndyrna.

Shmangni bërjen e sporteve të rënda nëse nuk jeni të stërvitur dhe në përgjithësi shmangni të bëni sporte në natyrë në orët e nxehta. Aktiviteti fizik është pjesë integrale e menaxhimit të diabetit, por në verë, në prani të temperaturave të larta, është më mirë ta kryeni atë në mëngjes herët ose pasdite vonë, pas perëndimit të diellit, duke kujtuar që të hidratoheni herë pas here. Noti është i shkëlqyeshëm – në det, në liqen ose në pishinë – pasi ka aftësinë për të lëvizur të gjithë muskujt në një mjedis të freskët. Mos harroni se insulina vepron më shpejt nëse injektohet në një muskul që ka qenë i angazhuar në aktivitet fizik.

Shmangni ekspozimin e tepërt në diell. Infeksionet që mund të komplikojnë djegiet e lëkurës kompensojnë diabetin. Prandaj, përdorni krem mbrojtës të përshtatshëm.

Shmangni të ecni zbathur. Për shumë njerëz vera është sinonim i lirisë dhe ndonjëherë të ecësh zbathur është pjesë e kësaj lirie. Sidoqoftë, njerëzit me diabet duhet të jenë të kujdesshëm për të mos dëmtuar këmbët. Në plazh është mirë të përdorni pantofla të buta për të mos u djegur ose lënduar aksidentalisht edhe për shkak të ndjeshmërisë ekstreme, që është tipike tek personat me diabet. Në rast dëmtimi mos e lini pas dore dhe shmangni trajtim e bërë vetë, pasi shpesh lezionet e vogla, të konsideruara të parëndësishme çojnë në probleme të mëdha.

Mos e anashkaloni rrezikun e rritur të hipoglikemisë nëse jeni duke u trajtuar me insulinë ose ilaçe anti-diabetike siç janë sulfonylureas dhe glinids të cilat mund të shkaktojnë hipoglicemi. Në verë, njerëzit ndonjëherë lëvizin më shumë dhe sheqeri i tyre në gjak mund të bjerë, sepse glukoza konsumohet në muskuj. Në verë, mund të ndodhë që të keni një ritëm tjetër jetësor me interval më të gjatë midis vakteve dhe nivele të sheqerit në gjak që bien nga vakti i mëparshëm. Gjatë pushimit qëndroni larg shtëpisë, cilësia ose sasia e ushqimit mund të ndryshojë dhe niveli i sheqerit në gjak mund të rritet më pak gjatë vaktit dhe / ose të zbritet shumë midis vakteve. Edhe nëse jeni me pushime, duhet të mbani gjithmonë një burim të shpejtë të thithjes së karbohidrateve.

Monitoroni rregullisht sheqerin në gjak. Edhe gjatë verës është thelbësore të mos braktisni kontrollet periodike të glicemisë, në varësi të llojin të diabetit dhe terapisë antidiabetike. Mos harroni se matësit e glukozës dhe shiritat e glukozës në gjak nuk duan shumë të nxehtë ose shumë të ftohtë, prandaj shiritat dhe matësi duhet të mbahen larg diellit (lënia e tyre në një makinë të parkuar në diell mund t’i dëmtojë ato në mënyrë të pariparueshme dhe t’i bëjë rezultatet jo të besueshme). Stresi ose një udhëtim i gjatë mund të rrisë sheqerin në gjak.

Vlerësoni nevojën për të përshtatur terapinë antidiabetike. Pushimi ul stresin dhe vetëm ky ndryshim mund të bëjë që niveli i sheqerit në gjak të bjerë. Nga ana tjetër, qëndrimet në hotel dhe aktivitetet rekreative mund të çojnë në një shpërndarje të ndryshme të karbohidrateve midis vakteve dhe ndryshimeve në kohën e marrjes së ushqimit. Është e mundur që konsumimi i karbohidrateve për mëngjes të rritet dhe për drekë të zvogëlohet. Është e mundur që mëngjesi të mos jetë më në 7, por në 9 dhe darka të shtyhet me një orë. Është e mundur që të konsumoni më shumë (ecje, not, gjimnastikë, vallëzim). Ritmi i ndryshimeve të jetës dhe terapisë antidiabetike do të duhet të ndjek këto ndryshime.

Parandaloni ndryshimet në presionin e gjakut. Nëse qëndroni gjatë në ambiente të ngrohta, mund të jetë e nevojshme një ulje e dozës së ilaçeve antihipertensive, në veçanti të diuretikëve. Përkundrazi, nëse shkoni në mal, terapia antihipertensive mund të dojë një përmirësim, sepse në lartësi të larta ka tendencë të rritet. Sidoqoftë, është e nevojshme të konsultoheni me mjekun tuaj përpara se të bëni ndryshime në terapinë antihipertensive.

Mos harroni të merrni ilaçe dhe glukometra me vete. Para se të largoheni, mos harroni të merrni furnizime të mjaftueshme të ilaçeve për të gjithë periudhën e pushimeve. Për njerëzit me diabet tip 1, insulina është një ilaç për shpëtimin e jetës dhe për një çerek të njerëzve me diabet tip 2, është akoma e nevojshme.

© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

MARKETINGU:
Agjente Marketingu:
Erinda Topi: 0688019400
E-mail: [email protected]

© Revista Psikologjia. Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.

To Top