Kur kalojmë shumë kohë duke shtypur zemërimin dhe frustrimet, përfundon duke u shfaqur dhimbja fizike. Por si janë tw lidhura ato? Zemërimi dhe dhimbja fizike shpesh shkojnë dorë për dore. Në fakt, të gjithë kemi parë se si ky emocion me intensitet të lartë tensionon muskujt, rrit rrahjet e zemrës dhe prodhon atë nyjë të bezdisshme në stomak. Tani, e vërteta është se kjo gjendje psikofiziologjike –mesatarisht, është mjaft e shkurtër, është si një shpërthim i papritur që, pak nga pak, përfundon duke humbur forcën.
Një argument, duke qenë dëshmitarë të diçkaje që na zemëron, duke përjetuar një padrejtësi në lëkurën tonë… Zemërimi na paralajmëron për ato momente në të cilat ndihemi të kërcënuar ose të dhunuar. Ndjenja se të drejtat, integriteti ose identiteti ynë po sulmohen, zgjon këtë pranverë instinktive me të cilën duhet të reagojmë ndaj asaj që na kërcënon.
Tani, problemi me këtë gjendje emocionale qëndron në dy aspekte shumë specifike. E para në keqmenaxhimin e saj: kush nuk e kupton dhe nuk e rregullon zemërimin e tij çon në sjellje të gabuar për të cilën mund të pendohet. Çështja e dytë qëndron në faktin se qeniet njerëzore shpesh priren të shtypin zemërimin e tyre. Është atëherë kur lindin somatizimi dhe problemet fizike dhe psikologjike. Le ta analizojmë.
Zemërimi dhe dhimbja fizike: kur keqpërdorimi i këtij emocioni ka pasoja?
Zemërimi është një nga emocionet më unike, dhe në të njëjtën kohë më pak i studiuar. Vetëm disa dekada më parë, neuroshkenca i ka kushtuar vëmendje për të zbuluar një sërë aspektesh. Tani e dimë, për shembull, origjinën e saj filogjenetike, diçka që i ka lejuar ekspertët të arrijnë në përfundimin se kjo gjendje psikofiziologjike ka ndërmjetësuar ndjeshëm mbijetesën tonë.
Është një emocion me një ndikim të madh fizik që synon të na inkurajojë të reagojmë ndaj një stimuli urrejtës. Kështu, studimet, si ato të kryera në Universitetin e Romës, tregojnë se është një gjendje që shkon nga brenda jashtë. Kjo do të thotë, truri na paralajmëron se ka diçka ndaj së cilës duhet të reagojmë dhe e bën këtë duke shkaktuar tension të madh fizik në mënyrë që ne të veprojmë përballë asaj që është jashtë.
Zemërimi është një emocion që nxit veprim. Ajo që ai pret prej nesh është që ne të veprojmë përballë asaj që bezdis, lëndon, zemëron, kërcënon ose cenon integritetin tonë. Ne duhet të veprojmë në mënyrën më të mirë të mundshme, duke ushtruar kontrollin e duhur në mënyrë që kjo përgjigje emocionale të jetë e shëndetshme dhe efektive. Megjithatë, dhe këtu vjen problemi, zemërimi dhe dhimbja fizike janë të lidhura sepse ne nuk dimë si ta trajtojmë këtë realitet.
Padrejtësitë mbi të cilat nuk veprojmë (ose që nuk mund të veprojmë)
Mund të themi se zemërimi dhe dhimbja fizike janë të lidhura, sepse ne nuk veprojmë në një mënyrë emocionalisht inteligjente përballë asaj që na lëndon, shqetëson ose na bën të padenjë. Është e vërtetë, ka raste kur na mungojnë burimet, madje edhe guximi për të vendosur kufij dhe për t’u thënë “jo” ngjarjeve të caktuara. Megjithatë, ka rrethana në të cilat nuk është e lehtë të përgjigjesh. Ka realitete që shqetësojnë dhe bezdisin, por të cilave nuk mund t’u përgjigjemi ashtu siç do të donim. Shembuj të kësaj janë padrejtësitë sociale, diskriminimi ose të kesh një familje që na sjell më shumë probleme sesa lumturi. Janë realitete që jo gjithmonë kanë një zgjidhje të lehtë.
Është shumë e zakonshme të përfundoni duke gëlltitur, pa përtypur, vuajtje, mendime dhe zhgënjime. Kjo do të thotë, të mbajmë një qëndrim pasiv kur përballemi me zemërim, kur mesazhi që dëshiron të na përcjellë është krejtësisht i kundërt. Ky emocion kërkon që ne të veprojmë në njëfarë mënyre dhe, duke mos e bërë këtë, rritet tensioni fizik, kortizoli në gjak, ndjenja e stresit etj.
Zemërimi dhe dhimbja fizike, problemi i frenimit emocional
Sëmundjet kronike janë ato që preken më shumë nga ndikimi i emocioneve. Për shembull, pacientët me dhimbje kronike të mesit ose neuropati përjetojnë një përkeqësim të simptomave të tyre kur përjetojnë emocione të tilla si zemërimi. Nga ana tjetër, studime të tilla si ato të kryera në Universitetin Rush ndikojnë në atë që kemi vënë në dukje: tendenca për të heshtur, frenuar dhe mos menaxhuar zemërimin rrit ndjesinë e dhimbjes fizike. Kur nuk e modulojmë këtë emocion negativ të valencës, është shumë e zakonshme që ne të ndjejmë tensione, tërheqje dhe kontraktura më të mëdha në zonën e shpinës dhe qafës.
Zemërimi është një nga emocionet tona bazë dhe shprehet në mënyra të ndryshme: përmes një reagimi të brendshëm me efekt të madh fiziologjik dhe gjithashtu mendor. Ajo që ai pret nga ne është që ne të veprojmë përballë asaj që na kërcënon ose na shqetëson.
Si mund ta trajtoj zemërimin tim?
Ne e dimë se zemërimi dhe dhimbja fizike janë të lidhura. Dimë gjithashtu të dhënat që tregojnë se të gjithë ata njerëz me patologji kronike të dhimbjes përjetojnë një intensitet më të madh të simptomave të tyre kur i kaplojë inati, zemërimi, zhgënjimi… Çfarë mund të bëjmë në këto raste?
Menaxhimi i zemërimit nuk bazohet ekskluzivisht në meditim ose frymëmarrje të thellë. Ne duhet të integrojmë teknika adekuate të menaxhimit emocional në jetën tonë të përditshme. Po kështu, është thelbësore të ushtrosh kontroll adekuat të mendimeve. Biseda me vetveten është gjithmonë motori që intensifikon shqetësimin. Nga ana tjetër, teknikat e zgjidhjes së problemeve do të jenë shumë praktike për ne. Të dish të përballesh me një situatë të ndërlikuar, të dish se çfarë aftësish të zbatosh dhe çfarë kompetencash mund të na shërbejnë është diçka ideale. Gjithashtu, dhe për të përfunduar, qasje të tilla si terapia e pranimit dhe e përkushtimit janë shumë të dobishme për të supozuar shumë nga ato gjëra që janë jashtë kontrollit tonë dhe që ne duhet t’i pranojmë. Sqarimi i vlerave tona dhe vendosja e qëllimeve të reja në horizont mund të na ndihmojë gjithashtu të zvogëlojmë ndikimin e zemërimit dhe dhimbjes emocionale dhe fizike.
Përgatiti Orjona Tresa / Burimi La Mente e Meravigliosa
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
