Çdo prind dëshiron ta rrisë fëmijën e tij sa më mirë që të jetë e mundur. Megjithatë, disa prindër besojnë se e dinë se çfarë është më e mira për fëmijët e tyre dhe bëhen një prind kontrollues. Nëse mendoni se prindërit tuaj janë të egër, atëherë ja çfarë duhet të bëni.
Prindërit kontrollues, kush janë ata?
Shumica e fëmijëve kanë prindër të dashur dhe mbështetës, të cilët respektojnë vendimet e tyre dhe i inkurajojnë ata të ndjekin qëllimet. Megjithatë, disa prej nesh besojnë se nuk jemi kurrë mjaftueshëm të mirë ose të denjë për t’u besuar dhe respektuar nga prindërit tanë. Prindërit toksikë i kritikojnë, i qortojnë dhe i poshtërojnë vazhdimisht fëmijët e tyre. Por më e keqja nga të gjitha, ata kontrollojnë çdo aspekt të jetës së fëmijës së tyre duke pretenduar se e dinë çfarë është më e mira për fëmijët e tyre. Një prind toksik mund të jetë mbizotërues dhe kontrollues edhe kur fëmija i tyre është në moshë madhore.
Prindërit kontrollues zotërojnë karakteristikat e stilit të prindërimit autoritar. Disa studime kanë zbuluar se stilet e prindërimit mund të ndikojnë ndjeshëm tek fëmijët dhe mund të ndikojnë në zhvillimin, sjelljen, personalitetin, arritjet akademike dhe shëndetin mendor.
Prindërit që janë autoritativë dhe kontrollues janë tepër të rreptë dhe vendosin rregulla që duhet të ndiqen nga fëmijët e tyre me çdo kusht. Këta prindër zakonisht nuk reagojnë ndaj nevojave të fëmijëve të tyre dhe kryesisht përdorin komunikimin prind-fëmijë. Prindërit kontrollues mund të përdorin gjithashtu strategji të ndryshme manipuluese si shantazhi emocional për të kontrolluar fëmijët e tyre. Të gjitha këto mund të ndikojnë rëndë në shëndetin emocional dhe mendor të fëmijës.
Prindërit kontrollues “nuk i lënë hapësirë fëmijëve të tyre që të kenë përvojën e tyre emocionale dhe të zhvillojnë një ndjenjë autonomie”, thotë terapistja familjare Esther Boykin. Edhe pse ata mund të mbështesin arsimimin tuaj dhe t’ju ndihmojnë të ndërtoni karrierën tuaj, për sa kohë që ata e miratojnë atë, ata e bëjnë këtë kryesisht nga faji që janë kaq kontrollues. Boykin shton “Prindërit tanë i dinë të gjitha ato pika të buta. Nëse duan të ushtrojnë kontroll, ata janë vërtet të mirë për ta bërë atë në mënyra që mund të jenë mjaft indirekte”.
Pse prindërit kontrollojnë?
Rritja me prindër kontrollues mund t’iu bëjë të ndiheni nervoz, edhe kur jeni të rritur. Por, përpara se t’i cilësoni si përbindësha dhe të filloni një luftë të madhe, është e rëndësishme të kuptoni pse ata sillen ashtu. Është thelbësore që të analizoni sjelljen e tyre dhe të mësoni rreth motivimeve të tyre. “Një fëmijëri e vështirë është shpesh arsyeja e mënyrave të çrregullta të një personi. Prindërit kontrollues mund të kenë patur vetë prindër manipulues; ata u rritën duke besuar se kontrollimi i të tjerëve është një sjellje e caktuar”, thotë edukatorja Michelle Liew.
Prindërit kontrollues janë shpesh viktima të abuzimit dhe janë lënduar jashtëzakonisht në të kaluarën. Pasiguritë e tyre i shtyjnë ata të jenë tepër të rreptë me fëmijët e tyre dhe të bëhen të fortë. Ata i shohin fëmijët si mundësinë e tyre të vetme për të qenë dominues dhe për të fituar kontrollin pasi kanë qenë mjaft të nënshtruar në të kaluarën. Për më tepër, disa prindër mund të jenë thjesht narcisist dhe të manipulojnë fëmijët e tyre për të rritur egon e tyre. Ata kanë pritshmëri të mëdha nga fëmijët e tyre dhe refuzojnë të kuptojnë perspektivat që fëmijët kanë.
Psikologia klinike Sarah Schewitz thotë, “Ka shumë arsye që një nënë mund të kontrollojë. Një arsye është ankthi”. Ajo shton “Një arsye tjetër që një nënë mund të kontrollojë është se është një model sjelljeje i mësuar. Ajo mund të jetë rritur me prindër kontrollues, të cilët i mësuan asaj se kontrolli është mënyra se si prindëroni në mënyrë efektive”.
Problemet me fuqinë mund të jenë gjithashtu një arsye që mund ta shtyjë një prind të jetë më kontrollues. Sarah shpjegon “Ajo mund të jetë rritur në një shtëpi ku ndihej jashtë kontrollit ose e pafuqishme. Ndjenjat e saj mund të mos jenë respektuar ose ajo mund të mos ketë pasur zë në shtëpinë e saj. Nëse ajo nuk ka punuar për ta kapërcyer këtë, ajo do vazhdojë të luftojë këtë luftë për pushtet gjatë gjithë jetës së saj”.
Shenjat që prindi juaj po ju kontrollon
Shumica e prindërve kontrollojnë në një farë mase. Në këtë mënyrë ata i rrisin fëmijët e tyre që të jenë më të mirë, të rrënjosin vlerat dhe të kontribuojnë në shoqëri kur të rriten. Sidoqoftë, ekziston një ndryshim midis të qenit i rreptë dhe kontrollues.
- Ju kritikojnë së tepërmi
- Kanë pritshmëri jorealiste
- Ata e dinë se çfarë është më e mira për ju
- Ata vendosin rregulla të paarsyeshme
- Ata ju poshtërojnë publikisht
- Atyre u mungon empatia dhe dashamirësia
- Ata ju fajësojnë për problemet e tyre
- Ata nuk e respektojnë privatësinë tuaj
- Ata priren të jenë pasivo-agresivë
- Ata përpiqen të kontrollojnë ose miratojnë marrëdhëniet tuaja
- Ata nuk ju lejojnë të pyesni apo të mos pajtoheni me ta
- Të bëjnë të dyshosh tek vetja
- Ata nuk janë të vetëdijshëm për dhimbjen që ju shkaktojnë
- Kërkojnë vazhdimisht vëmendje nga ju
- Ata marrin vendime për ju pa kërkuar asnjë sugjerim
- Ata komunikojnë me të tjerët në emrin tuaj
- Ata nuk ju lejojnë të shprehni emocione negative si zemërimi, frika dhe trishtimi
- Ata janë më të shqetësuar për ndjenjat e tyre, se sa të tuajat
- Ata përpiqen të monopolizojnë dashurinë dhe kohën tuaj
- Ata gjithmonë luftojnë betejat tuaja për ju
- Ata janë shumë të përfshirë në jetën tuaj personale dhe profesionale
- Refuzojnë t’ju ofrojnë afirmim, vërtetim dhe siguri
- Ata ju kontrollojnë duke përdorur paratë dhe fajin kundër jush
- Ata ju dekurajojnë që të merrni vetë vendime
- Ata nuk i pranojnë kurrë gabimet e tyre
Si të silleni me një prind kontrollues
Nëse mund të identifikoheni me disa ose të gjitha shenjat e një prindi kontrollues, atëherë mos u dekurajoni. Ka disa mekanizma që mund t’ju ndihmojnë të përballeni me sjelljen toksike të prindërve tuaj.
Ja disa mënyra që mund t’ju ndihmojnë të filloni.
- Fuqizoni veten
- Mos i kënaqni ata
- Shkëputeni nga emocionet tuaja
- Pranojini ashtu siç janë
- Kërkoni ndihmë
Burimi / https://themindsjournal.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
