Askush nuk dëshiron të humbasë kohë dhe energji rreth njerëzve që sillen vazhdimisht në mënyra jo të shëndetshme dhe shtojnë negativitet në jetën tonë. Megjithatë, shumë prej nesh nganjëherë ngecin në marrëdhënie toksike që kanë një ndikim negativ në shëndetin tonë mendor dhe madje edhe në vetëbesimin tonë.
Problemi është se disa njerëz mund të duken miqësorë, simpatikë, respektues dhe madje edhe të pjekur emocionalisht, kur nuk i njohim sa duhet. Disa nga sjelljet e tyre mund të duken të pahijshme në fillim, ndërsa realiteti është se nuk janë, pasi në fakt ato mund të dëmtojnë marrëdhëniet në planin afatgjatë. Kjo është arsyeja pse është thelbësore të mësoni të njihni këto zakone jo të shëndetshme.
Më poshtë jepen katër sjelljet e njerëzve shumë toksikë:
- Ata ju provokojnë, pastaj ju kërkojnë që të qetësoheni
Kur po punoja në një qendër telefonike në qytetin tim, isha dëshmitare e një bisede të vështirë mes një kolegeje, Alessandra, dhe një prej mbikëqyrësve tanë, Matteo. Mbikëqyrësi ishte i ri në zyrë dhe nuk ishte shumë i njohur me proceset tona. Ai donte që kolegia ime Alessandra të zgjidhte një çështje që në fakt nuk mund të zgjidhej nga departamenti ynë.
Matteo filloi të provokonte Alessandrën, duke e pyetur nëse ishte e re, nëse kishte një diplomë të shkollës së mesme dhe nëse i kuptonte bazat e punës së saj. Kolegia ime qëndroi e qetë për më shumë se dhjetë minuta, por më pas ajo vendosi të përgjigjet. Me një ton nervoz në zërin e saj, ajo i tha Matteos se nuk ishte duke e respektuar më atë dhe se biseda e tyre po përfundonte aty. Matteo i tha se ishte shumë delikate, se po humbiste durimin dhe i kërkoi të qetësohej, përndryshe do të merrte një paralajmërim.
Sjellja e Matteo njihet gjithashtu si zhvendosja e fajit. Është delikate dhe e vështirë për tu parë – por është aty dhe ju tregon shumë për dikë. Siç shpjegon Dr. Nicola Davies, zhvendosja e fajit është një nga sjelljet identifikuese të personalitetit të viktimës. Siç thotë Davies, individët që zakonisht kënaqen me vetë-viktimizimin kanë tendencë të manipulojnë, provokojnë ose abuzojnë të tjerët me gojë -ndonjëherë edhe fizikisht – dhe pastaj të fajësojnë personin tjetër-domethënë viktimën e vërtetë.
- Ata janë pasivë-agresivë
Siç shpjegon Daniel K. Hall-Flavin në Klinikën Mayo, “Sjellja pasive-agresive është një model i shprehjes indirekte të ndjenjave negative në vend që t’i trajtoni ato hapur. Ekziston një shkëputje midis asaj që thotë një person pasiv-agresiv dhe asaj që ai ose ajo bën.”
Për shembull, imagjinoni që jeni menaxher i një ekipi të ri në kompaninë tuaj dhe kërkoni nga një punonjës që të krijojë një listë me ditëlindjet e të gjithë anëtarëve të ekipit. Ju gjithashtu u thoni atyre se keni nevojë për të deri në fund të javës. Ky person pranon të krijojë listën. Por në fund të javës ata nuk e kanë gati. Ju i pyetni nëse e kanë listën dhe ata përgjigjen se ishin shumë të zënë për ta krijuar atë. Në këtë rast, punonjësi shpreh indirekt ndjenjën negative të mbingarkesës duke mos ndjekur një detyrë, në vend që t’ju thoshte se ata kishin shumë detyra për të përfunduar atë javë.
- Ata kanë interes fals
Më lejoni t’ju jap një shembull. Një herë vendosa të regjistrohem në një palestër të re në lagjen time, kështu që shkova atje për të kërkuar disa informacione. Ishte një vajzë që më priti dhe ishte veçanërisht miqësore me mua. Ajo më pyeti për emrin, cilat ishin hobet e mia dhe sportet e preferuara. Ajo më tregoi palestrën dhe më trajtoi sikur të isha shoqja e saj më e mirë. Ajo më bindi, unë firmosa kontratën e anëtarësimit në palestër dhe shkova në shtëpi.
Dy ditë më vonë, shkova në palestër dhe nuk e di arsyen pse karta ime nuk punonte, kështu që i kërkova ndihmë po asaj vajze. Ajo po fliste me një koleg dhe më pa pothuajse e shqetësuar, sikur të ndërprisja diçka.
Pastaj ajo më tha: “Unë kurrë nuk të kam parë këtu, duhet të jesh e re. A jeni regjistruar me një nga kolegët e mi? “
Me pak fjalë, ajo recepsioniste ishte shumë e mirë me mua kur duhej të më shiste diçka – kështu që ajo ishte jashtëzakonisht e mirë, tregoi një interes të rremë për mua, hobit e mi dhe sportet e preferuara – dhe e vrazhdë kur nuk kishte nevojë për asgjë nga unë më – ajo ma kishte shitur tashmë anëtarësimin në palestër.
Shikoni, ka një ndryshim të madh midis dikujt që është vërtet i interesuar për ju ose për atë që keni për të thënë dhe dikujt që është duke u shtirur sepse ka nevojë për diçka nga ju. Dikush me të vërtetë i interesuar, mund t’ju bëjë disa pyetje, sepse ata duan të dinë më shumë për ju dhe do të mbajnë mend atë që i keni thënë. Ata do të kujtojnë fytyrën tuaj dhe emrin tuaj.
Dikush që falsifikon interesin mund t’ju kushtojë pak vëmendje në një moment të caktuar – sepse ata kanë nevojë për diçka nga ju – por truri i tyre as nuk do të shqetësohet për të ruajtur informacionin që i keni dhënë. Këta janë njerëzit që ju bëjnë të ndiheni të rëndësishëm një ditë – kur është e përshtatshme për ta – dhe nuk e mbajnë mend emrin tuaj ditën tjetër. Ata as nuk thonë përshëndetje kur ju shohin përsëri dhe janë të mirë me ju vetëm kur mund të marrin diçka nga ju.
- Ata zgjedhin padurimin mbi ndjeshmërinë
Imagjinoni këtë: jeni në një restorant me një mik dhe telefononi kamerierin për të porositur ushqim. Kamarieri është i ri në qytet dhe ai nuk flet shumë mirë anglisht, pasi sapo u zhvendos nga një vend tjetër. Ai nuk e kupton atë që shoku juaj dëshiron të porosisë. Kështu që ai me mirësi i kërkon mikut tuaj të përsërisë atë që ai do të donte të kishte për drekë.
Në vend që ta përsërit me durim, shoku juaj bëhet shumë i paduruar, fillon të bërtasë mbi djalin e varfër dhe thotë se ai dëshiron të flasë me një kamerier që kupton anglisht. Të bëhesh i paduruar dhe t’i bërtasësh dikujt në vend që të përdorësh empatinë, është një sjellje që të tregon shumë për dikë. Nëse ata po trajtojnë një të huaj në atë mënyrë, ata mund t’ju trajtojnë edhe ju në të njëjtën mënyrë herët a vonë.
Sjellje të tilla si zhvendosja e fajit, agresiviteti pasiv, falsifikimi i interesit dhe mungesa e ndjeshmërisë mund të jenë të vështira për tu parë, por ndonjëherë ato janë aty, pikërisht nën hundën tuaj dhe ju tregojnë shumë për dikë. Në fakt, kur shihni këto sjellje mund të keni të bëni me një person problematik dhe gjëja më e mirë që mund të bëni është të vendosni kufij të shëndetshëm me ta. Jeta është shumë e shkurtër për të lejuar që dikush të shtojë negativitet në jetën tuaj.
“Njerëzit ju frymëzojnë ose ju lodhin – zgjidhini ata me mençuri.” – Hans F. Hansen
Burimi / https://www.theladders.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
