Ndërsa pastërtia vazhdon të jetë një përparësi gjatë pandemisë COVID-19, spërkatjet e maskave të fytyrës që nxjerrin shkallë të ndryshme të eliminimit dhe dezinfektimit të aromës janë bashkuar në grupin e produkteve që ndiejmë presion për të blerë. Spërkatjet e ndryshme bëjnë pohime të ndryshme se si ato do të përmirësojnë mbulimin e fytyrës tuaj – disa pretendojnë të jenë antimikrobikë dhe antibakterialë, ndërsa të tjerët e faturojnë veten si freskues dhe deodorues.
Shumë spërkatje bëhen vetëm me vajra esencialë dhe ujë, ndërsa të tjerët përfshijnë alkoole që mund të vrasin koronavirusin, por sipas ekspertëve, disa përbërës vrasës të viruseve mund të jenë të rrezikshëm për shëndetin tuaj të frymëmarrjes. Për të mos përmendur, që ky është një treg i ri, i parregulluar që nuk mund të garantojë efektivitet. Këto spërkatje gjithashtu mund të shkatërrojnë fibrat e një maske lecke dhe pengesën për ekspozimin e mundshëm ndaj koronavirusit.
Fjala “dezinfektues” në një etiketë llaku me maskë tregon se në të vërtetë vret bakteret. Profesori i Universitetit të Uashingtonit Scott Meschke tha se një “dezinfektues i vërtetë” do të rregullohet nga Agjencia e Mbrojtjes së Mjedisit. Nëse agjencia gjen përbërjen efektive kundër koronavirusit, ajo do të paraqitet në Listën E të EPA. Spërkatësit e maskave që nuk e quajnë vetë dezinfektues nuk kërkojnë të njëjtën mbikëqyrje qeveritare, dhe për këtë arsye “ne nuk dimë domosdoshmërisht se çfarë ka në to për shkak të kësaj mungese rregullimi”, tha epidemiologia e Universitetit të Florida Cindy Prins.
Sidoqoftë, ndërsa Lista N përfshin përbërës që mund të vrasin koronavirusin, kjo nuk do të thotë se janë domosdoshmërisht të sigurt për ju. Një përbërës i tillë në listë është acidi hipoklor, të cilin Meschke e përshkroi si “një tretësirë zbardhuese ku në të vërtetë nuk zbardh”. Ju duhet të shmangni spërkatjet që përfshijnë zbardhues, të cilat mund të degradojnë maskës prej lecke dhe duhet thënë se “zbardhuesi nuk është i mirë për mushkëritë tuaja”, tha Prins.
Një përbërës tjetër në Listën N është kloruri i benzalkoniumit, një kimikat që vret koronavirusin por nuk rekomandohet për maskat e fytyrës. “Unë me siguri do t’u thosha njerëzve që të mos e vendosin në maskat e tyre”, tha Prins. “Kur përdorim këto përbërës për të pastruar në një mjedis të kujdesit shëndetësor, ne përpiqemi të minimizojmë ekspozimin e frymëmarrjes së njerëzve. Kjo ndoshta nuk është gjëja më e sigurt për të bërë, ta vendosni në maskën tuaj.”
Një përbërës shtesë në Listën N që duhet të shmanget në sasi të larta është etanoli (alkool etilik), ku në një përqendrim prej rreth 70%, ai eliminon grimcat e virusit. Në mënyrë që ajo të jetë efektive, vëren Prins, do të duhet të zhytësh maskën në alkool, kështu që vetë spërkatja mund të mos jetë e mjaftueshme. Plus, ju nuk duhet ta lagni maskën dhe ta vendosni në fytyrën tuaj”, tha ajo.
Në fund të fundit, “gjërat që vrasin virusin nuk janë veçanërisht të mira për t’u nuhatur”, tha Meschke. Ju gjithashtu duhet të jeni të kujdesshëm ndaj përbërësve që shkatërrojnë bakteret dhe që kanë erë. Meschke përmendi peroksid hidrogjeni dhe ozon si dy kimikate që mund të luftojnë erën në maskën tuaj, por paralajmëroi që të dyja janë diçka që nuk doni t’i nuhatni shumë “
Shumë përbërës mund të degradojnë materialin e maskës tuaj
Të gjitha kimikatet dhe vajrat do të konsumojnë pëlhurën e maskës tuaj, duke e bërë atë më pak efektive kundër virusit. Lloji i pëlhurës prej të cilit është bërë maska do të informojë saktësisht se sa shpejt prishet. Sidoqoftë, “ka kaq shumë konfigurime të ndryshme maskash dhe kaq shumë dezinfektues, saqë shumica e kombinimeve as nuk janë testuar”, tha Meschke. Së bashku me përbërjen e copës, sa kohë e mbani maskën dhe në çfarë mënyre, luan një rol në sa shpejt mund të degradohet. “Nëse jeni një punonjës shëndetësor dhe po e përdorni atë më shumë orë sesa një person mesatar, kjo do të përkeqësohej shumë më shpejt sesa personi i përditshëm që do ta vendosë për të dalë”, shpjegoi Grace Jun, asistente profesore në Shkollën e Dizajnit Parsons dhe CEO e Open Style Lab. Çelësi është që të keni shumë maska, t’i lani rregullisht dhe t’i zëvendësoni me të reja kur është e nevojshme.
Pra, a duhet të përdorim të gjithë spërkatës maske apo jo?
Për tu rekomanduar spërkatës maskë, do të më duhej të dija më shumë për këtë, tha Meschke. “Rreziqet janë, një, që ju të dëmtoni maskën dhe të mos mbroheni, kështu që ju krijoni një ndjesi sigurie false dhe dy, ju po krijoni një lloj ekspozimi toksik”. Pra, “larja e maskës tuaj prej cope është ndoshta mënyra më e mirë”, përfundoi ai.
Prins u pajtua. “Për shumicën prej nesh, nuk është e nevojshme të bëjmë diçka shtesë për maskën”, tha ajo. “Gjëja më e rëndësishme është thjesht ta lani atë maskë.”
Burimi / https://www.huffpost.com/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
