Në mesin e janarit, kur ishte e qartë se vala Omicron do të çonte në një rritje të rasteve në të gjithë botën, epidemiologu Tomas Pueyo shkroi një artikull të gjatë me titull “Coronavirus: Loja përfundoi”. Në thelb, analisti që kishte parashikuar se si do të ishte jeta jonë në dy vitet e fundit, e konsideroi Omicron si valën e fundit për të cilën duhej të shqetësoheshim, duke kërkuar që qeveritë perëndimore të merrnin parasysh dhe të përgatiteshin për të jetuar muajt në vijim si dhe vitet e ardhshme.
Ideja se rreziku më i ulët i lidhur me Omicron (ose më mirë, efekti i kombinuar i variantit të ri, shkalla e lartë e vaksinimit, një lloj imuniteti i përcaktuar nga infeksionet e mëparshme dhe inciziviteti më i madh i trajtimeve) duhet të korrespondojë me një relaksim, pothuajse të gjitha masat kufizuese u ndanë edhe nga analistë të tjerë, si dhe nga këshilltarët kryesorë shkencorë të qeverive evropiane.
Ky orientim, në disa shtete ka rezultuar në heqjen thuajse të plotë të masave parandaluese, duke e lënë Omicron të përhapet lirshëm dhe të rëndojë sistemet shëndetësore. Një zgjedhje, ajo e mbështetjes vetëm te vaksinat dhe aftësitë e trajtimit, e cila ka zbutur presionin mbi sistemet ekonomike dhe pjesërisht mbi opinionin publik, por duke shkaktuar mijëra vdekje dhe me shumë gjasa raste të rënda të shmangshme.
Në fakt, qeveritë perëndimore prej muajsh kanë mbyllur luftën kundër pandemisë, duke e shpallur sezonin e Covid-19 të përfunduar. As thirrjet e përsëritura të OBSH-së për të vlerësuar me kujdes heqjen dorë nga masat kufizuese, as shfaqja e nënvariantit të ri Omicron nuk kanë çuar në një ndryshim drejtimi. Rrjedhimisht, për opinionin publik loja e Coronavirus ka mbaruar.
A mund të jemi të sigurt?
Siç ndoshta e dini tashmë, këto ditë jemi dëshmitarë të një rifillimi të rritjes së rasteve në shumë vende evropiane. Arsyeja kryesore qëndron në dominimin e variantit BA.2 të Omicron, madje më i transmetueshëm se ai i mëparshmi dhe sipas të gjitha gjasave më i aftë për të riinfektuar subjektet që ishin sëmurë në të kaluarën. Më shumë se një valë e pestë, mund të flasim për një kulm të dytë të valës Omicron, siç dëshmohet nga ky grafik nga analisti i Financial Times, John Burn-Murdoch.
Omicron ka një aftësi më të madhe për të riinfektuar njerëzit tashmë të prekur nga Covid19, një shpjegim i mëtejshëm i sasisë së infeksioneve të dyta që po përjetojmë këto ditë. Efekti i kombinuar midis rritjes së infektimit me variantin e ri dhe rënies së efikasitetit të vaksinës gjatë javëve i bën njerëzit që kanë përfunduar ciklin e vaksinimit më të prekshëm ndaj infeksionit.
Në leximin e drejtorit rajonal të OBSH-së për Evropën, Hans Kluge, kjo pamje u ndërlikua nga vendimet e disa vendeve për të eliminuar kufizimet, duke lehtësuar më tej përhapjen. Siç e shpjeguam këtu, ishte një zgjedhje e vetëdijshme, dorëzimi ndaj infeksionit masiv si akti i fundit i strategjisë për t’iu afruar Covid-19. Ne kemi ndaluar së trajtuari pandeminë si një pandemi, duke pranuar pak a shumë në mënyrë eksplicite që “dikush duhet të vdes.” Ne e kufizuam veten në nxitjen e vaksinimeve në çdo mënyrë, duke lejuar të pa vaksinuarit të paguajnë pasojat e zgjedhjes së tyre dhe duke gjykuar si të pashmangshme qindra vdekje mes të dobëtve dhe të moshuarve plotësisht të vaksinuar.
Shifrat janë mjaft elokuente, veçanërisht për sa i përket vdekjeve ditore, ende në rendin 100-200:
Megjithatë, është e rëndësishme të kuptohet se pavarësisht të dhënave për vdekjet dhe infeksionet ditore, ne jemi në një situatë krejtësisht të ndryshme nga ato të mëparshmet. Vaksinat janë treguar të shkëlqyera në parandalimin e formave të rënda të sëmundjes, trajtimet standarde mjekësore janë provuar të jenë shumë efektive kundër Omicron dhe ilaçet e reja kanë filluar të kenë një ndikim pozitiv në luftimin e Covid-19. Për shkak të efektit të kombinuar të vaksinimeve, nivelit të imunitetit të arritur nga popullata dhe përmirësimeve në trajtimin e infeksioneve, IFR e Omicron (raporti i fatalitetit të infeksionit, d.m.th. përqindja e vdekjeve midis të gjithë individëve të infektuar) ka rënë në “të ngjashme” me atë të gripit sezonal.
Kujdes, është një fakt që duhet interpretuar me kujdes dhe i cili nuk na lejon të themi se “Omicron është si gripi”. IFR nuk mjafton për të përshkruar rrezikun e një sëmundjeje; në rastin e Omicron, për shembull, është ngjitja e madhe ajo që ndikon në numrin e rasteve dhe për rrjedhojë ndikon në numrin absolut të viktimave. E thënë më thjesht, transmetueshmëria më e lartë e bën Omicron të mos krahasohet me gripin sezonal, sepse përcakton një numër jashtëzakonisht më të lartë të rasteve: edhe nëse shkalla e vdekshmërisë “është bërë” e ngjashme, vdekshmëria mbetet shumë më e lartë.
Çfarë kemi mësuar nga lufta kundër Covid-19
Ekziston një pikë që duhet përsëritur fuqishëm. Mbylljet dhe ndërhyrjet zbutëse të transmetimeve, si dhe praktikat e distancimit social dhe higjienës individuale, na kanë lejuar të blejmë kohë për vaksinat dhe trajtimet (p.sh.: Paxlovid), të shpëtojmë dhjetëra mijëra jetë, të mësojmë individualisht dhe kolektivisht rreth virusit. Shumë qeveri perëndimore kanë zbatuar masa drastike për të mbrojtur shëndetin e popullsisë me vonesë serioze, duke menduar shpesh në drejtim të balancimit të kostove ekonomike dhe shëndetësore. Kjo ka kushtuar dhjetëra mijëra vdekje dhe qindra mijëra shtrime në spital dhe me shumë gjasa raste të shmangshme. Kombet e tjera kanë zgjedhur qasje të ndryshme, vetëm koha do të tregojë se cilat kanë qenë kostot dhe rezultatet. Sigurisht, rruga italiane dhe europiane e kompromisit, e përcaktuar si “rreziku i llogaritur”, ka qenë çdo gjë tjetër veçse e vlerësuar nga opinioni publik, i cili ka humbur besimin në vendimet e pushtetarëve dhe ka përfunduar duke u mësuar me vdekje dhe shtrime në spital.
Konceptet jashtëzakonisht të rrezikshme si “pandemia e të pavaksinuarve” dhe “bashkëjetesa me virusin” kanë përfunduar duke helmuar diskutimet rreth Covid-19, duke nxitur konfuzion dhe frikë, skepticizëm dhe zhgënjim në lidhje me aftësinë e autoriteteve tona shëndetësore për të menaxhuar situatën. Në Itali, ndër vendet në botë ku virusi ka shkaktuar dhe vazhdon të shkaktojë më shumë viktima, pas më shumë se dy vitesh ne jemi ende në lundrim dhe nuk kemi asnjë plan në rast se situata ndryshon me shpejtësi. Ndikimi i kësaj pasigurie në opinionin publik ka qenë dhe është shkatërrues: ata që janë të lodhur dhe të zemëruar për kufizimet dhe ndalimet kundërpeshohen nga ata që janë të frikësuar se mos nuk rikthehet kurrë normaliteti, ata që nuk janë në gjendje të rifillojnë aktivitetet e përditshme ose ata që besojnë se gjithçka tashmë është si dikur, se pandemia është tashmë një kujtim.
Burimi / https://www.fanpage.it/
© Nuk lejohet riprodhimi i shkrimeve pa vendosur autorësinë e revistës "Psikologjia" dhe pa cituar burimin.
